36 WSPIERANIE ROZWOJU DZIECI W PROCESIE WCZESNEJ EDUKACJI
F. Rodzice - nauczyciel. Rodzice zaangażowani w proces kształcenia swoich dzieci mają na ogół dobre rozeznanie co do tego, jak przebiega nauczanie w toku lekcji, wycieczki, zajęć pozalekcyjnych, w jakich warunkach i w jakim otoczeniu materialnym ten proces przebiega, na jakie trudności napotykają nauczyciele. Tacy rodzice mogą wspierać działalność szkoły i pracę nauczycieli w różnoraki sposób, przede wszystkim:
♦ świadczyć pomoc materialną przy remontach sal, zakupie podręczników, zakupie pomocy szkolnych, organizowaniu zajęć pozalekcyjnych,
♦ świadczyć pomoc przy organizowaniu wycieczek klasowych i szkolnych oraz pomagać w opiece nad uczniami w toku wycieczek,
♦ wspierać emocjonalnie nauczycieli, wyrażać aprobatę dla działań nauczycieli.
G. Rodzice - uczniowie. Dobra współpraca nauczycieli z rodzicami stwarza możliwości uzyskania przez rodziców informacji o postępach w nauce, zachowaniach szkolnych, możliwościach intelektualnych, trudnościach w nauce swoich dzieci. Rodzice we współpracy z nauczycielem mogą wspierać swoje dzieci - uczniów poprzez:
♦ świadczenie pomocy w nauce własnej tych uczniów, towarzyszenie w nauce własnej, zachęcanie, motywowanie, dostarczanie dodatkowych materiałów i pomocy dydaktycznych,
♦ postawę życzliwego oczekiwania, zaufania, wiary w siły własne dziecka, jego emocjonalnej akceptacji, wyrozumiałości przy nieudanych próbach w nauce, gotowości do niesienia pomocy, zrozumienia.
Przebieg i efekty procesu kształcenia zależą w niemałym stopniu od tego, jak układają się relacje między badaczami z dziedziny dydaktyki ogólnej i nauczycielami. Dydaktyka ogólna jest dyscypliną zarówno teoretyczną, jak i praktyczną, dlatego ważne są w niej odniesienia do praktyki szkolnej, z niej bowiem wyłaniane są w dydaktyce problemy badawcze teoretyczne, teoretyczno--praktyczne, praktyczne, w niej również są weryfikowane teoretyczne kon-strukty dydaktyczne, hipotezy, np. w toku badań eksperymentalnych. Trzeba więc uwzględniać również te płaszczyznę wspierania, która występuje w relacjach badaczy dydaktycznych z nauczycielami.
H. Badacze dydaktyczni - nauczyciele. Badacze dydaktyczni mogą wspierać (wspierają) nauczycieli poprzez oferowanie im wyników badań szkolnych - ' zwykle ta oferta zawarta jest w publikacjach książkowych, artykułach w czasopismach, rzadziej w wykładach, prelekcjach medialnych lub w toku bezpośrednich kontaktów na terenie szkół. Analiza aktualnego stanu wykorzystywania | takiego wspierania dydaktycznego nauczycieli wskazuje na jego niski poziom. Nauczyciele na ogół nie umieją korzystać z publikacji dydaktycznych, bowiem tego ich nie nauczono w toku kształcenia i doskonalenia zawodowego, badacze na ogół w niewystarczającym stopniu dostosowują język publikacji, przystęp-