65
Rzucając okiem na cały łańcuch przemian, możemy powiedzieć: — z człowieka, zaklętego w rybę, zdjęto czar, i wyzwolił się ze swej postaci Meluzyny.
Patrząc na ceratodusa, jako na żywy most między jednym a drugim gatunkiem zwierząt, szukamy drugiego przyczółka tego mostu, mianowicie pytamy się, od jakiego rodzaju ryb ten most się rozpoczyna. Między jedną rybą a drugą zachodzą bowiem poważne różnice.
Przeciętny czytelnik naturalnie zastanowić się zechce nad różnemi gatunkami, wchodzącemi w skład jego jadłospisu; są mu one bowiem lepiej znane, niż odmiany zoologiczne. Większość stanowią tutaj tak zwane ryby kościste, armja właściwych ryb ościstych o mniej lub więcej twardym szkielecie. Do nich należą wszystkie nasze europejskie ryby rzeczne: pstrąg i szczupak, karp, leszcz i sum, a także najwięcej znane z ryb morskich: śledzie i flądry, łupak, stokfisz i inne.
Gdy jednak ujrzymy na stole baryłkę kawioru, albo jeśli dla uwieńczenia smacznej uczty podadzą nam ruskiego sterleta, to już spotkamy się z nową grupą ryb, z tak zwanemi kostołuskiemi. Ich najsławniejszym przedstawicielem jest jesiotr, którego ikrę jadamy jako kawior. Kosto-łuskie odznaczają się tern, że szkielet ich jest najczęściej miękki i tylko z chrząstek złożony.
Taki chrząstkowy szkielet spotykamy zawsze u trzeciej grupy, wprawdzie nie mającej zastosowania w naszej kuchni (tylko w kuchni chińskiej), ale zresztą jeszcze dość znanej — mianowicie u rekinów. Dość znaczny odstęp dzieli tę grupę od innej istoty rybiego rodzaju, mianowicie od znanego smakoszom minoga.,
W końcu, jako zupełnie odrębny okaz osobliwej ryby, istnieje jeszcze tak zwany Amphioxus czyli lancetnik, odróżniający się od wszystkich ryb niezwykle prostą budową.
Porównanie tych pięciu grup rybich daje nam następujący wynik, jako przyczynek do drzewa genealogicznego człowieka.
Pochodzenie człowieka. 5