kasjan rozmow I023501 djvu

ROZMOWA vn, 3-4 207

mać nad płynnym żywiołem: czyż jego mniemacie zyska przez to na prawdzie, że się zdaje opierać na własnem do* świadczeniu? Pływanie nietylko nie jest niemożLwera, ale nawet bardzo łatwem, co stwierdza niewątpliwie i naocznie przykład tylu innych.

2.    Novę') więc czyli „umysł** zowią [uczeni] asodnjToę

xal noXvxLvi}toę¹) t. j. „wiecznieruchliwym i wieleruchliwym**. Tę samą właściwość umysłu wyraża także t. zw. księga Mądrości Salomona, mówiąc: „Kai yecoótę ox^voę    vovv

7roXv(fQÓvTióa”,'■*) t. j. „A ziemskie mieszkanie obciąża umysł wiele myślącyNie może on więc dla przyrodzonej swej właściwości nigdy pozostać bezczynnym; jeżeli tedy sami nie postaraliśmy się dlań o pole, gdzieby się mógł ruszać i ćwiczyć i gdzieby ciągle był zajęty, wtenczas koniecznie z powodu własnej swej ruchliwości się rozprasza, biegając po wszelakich przedmiotach.

Długiej tu trzeba pracy i ciągłego ćwiczenia. Wy się skarżycie, żeście się dotąd trudzili napróżno: a jednak powoli umysł się przyzwyczaja i wprawia; uczy się przygotowywać w pamięci przedmioty, by potem koło nich odbywać swe nietrudzone obroty; nabywa sił do skupiania uwagi, aż nareszcie staje się zdolnym odepchnąć każdy podszept wroga, uniknąć rozproszenia i trwać w upragnionym stanie skupienia.

3.    Nie należy więc przypisywać tych rozproszeń serca naturze ludzkiej lub Bogu, który ją stworzył. Niedarmo bowiem mówi Pismo, że „Bóg uczynił człowieka prawego: a oni

15

%

1

)    Czytaj: „aeikinetos kai polykinetos *.

⁸) Czytaj: ,,Kai geodes skenos brithei nun polyfrontida." Sap. 9.15 (LXX).