270 (37)

Z. J amfo A. M c lott i frgo ifdumhgit. Wir5W#u 2005 ISBN *>5)1-144? 1-9.0 by WN PWN 2005

o

o

<3

r--

o

UD

pują zatem siły przyczepności powierzchni stykowych. Wynika stąd. że charakter powierzchni stykowych, a zwłaszcza w danym przypadku kruszywa, ma duży wpływ na adhezję.

Wielkość przyczepności można ocenić oporem stawianym przy rozłączeniu zespolonych ze sobą składników. Wyróżnia się przyczepność styczną (np. wyrywanie pręta stalowego z betonu) i przyczepność normalną (np. odrywanie ziarna kruszywa od zaczynu).

15.1. Charakterystyka trzech składników przyczepności: a - mechaniczna, b - chemiczna, c kapilarna (bliższy opis w tekście)

.Ti

.11

Tl

T)

3 —• D>>

n

I

.11

LI

.11

O

3

3

■o

|

£

_l

&

d>

<3

W betonie główną rolę spełnia przyczepność normalna. Składają się na nią: przyczepność mechaniczna, chemiczna i kapilarna - rys. 15.1.

Przyczepność mechaniczna powstaje w' ten sposób, że zaczyn zaczepia się o nierówności na powierzchni kruszywa. Im większa chropowatość powierzchni kruszywa, tym większa przyczepność mechaniczna.

Przyczepność chemiczna powstaje w wyniku wymiany jonów pomiędzy zaczynem i kruszywem, wzajemnego przenikania atomów i cząsteczek oraz w wyniku zjawiska zwanego cpitaksją. czyli wspólnej budowy kryształów w warstwie stykowej. Kruszywa mają różną zdolność do uzyskania przyczepności typu chemicznego. Najlepiej pod tym względem zachowuje się kruszywo węglanowe, przy którym może się wytwarzać ta warstwa stykowa o zmienionej strukturze nawet o grubości do 500gm, oraz kruszywa lekkie otrzymywane poprzez wypalanie i spiekanie.

Przyczepność kapilarna powstaje w wyniku kapilarnego zasysania wody znajdującej się w szczelinach i porach przez zaczyn i kruszywo. Stąd też beton wilgotny ma wyższą wytrzymałość na rozciąganie. Po wyparowaniu wody z porów przyczepność kapilarna zanika.

15.3.3. Strefa stykowa zaczynu z kruszywem

Stopień przyczepności mechanicznej (czyli najważniejszej z wymienionych w punkcie 15.3.2) zależ)' od wielu dodatkowych czynników. Przede wszystkim od skali zaburzeń struktury zaczynu i ilości wody zgromadzonej przy powierzchni ziaren kruszywa - zwłaszcza grubego. Skrajnie negatywna sytuacja pokazana jest szkicowo na rys. 15.2. Dla uproszczenia powierzchnię ziarna zaznaczono jako płaską. Warstwa wody w początkowym okresie mieszania składników wynosi wokół ziarna kruszywa od kilku do kilkunastu um. Już. w tym pierwszym okresie do tej wody przenika wapno i pierwsze duże płytki kryształów portlandytu Ca(OH)₂ oraz paleczkowaty etiyngit. Utrudniają one przenikanie do tej strefy w późniejszym okresie hydratów' krzemianów CSH. Tym samym strefa stykowa na stale pozostaje mniej szczelna niż normalnie budujący swą strukturę zaczyn.

Do tej strefy tworzący się żel przenika jednostronnie, tj. od zaczynu, co także wpływa na niedostateczną jej szczelność. Rozrzedzenie tej strefy może sięgać nawet powyżej 40 um. Stopień szczelności rośnie wraz ze wzrostem wskaźnika CAV, obniżenia w betonie ilości

5