279 (32)

Z. J amfo A. M c lott i frgo ifdumhgit. Wir5W#u 2005 ISBN *>5)1-144? 1-9.0 by WN PWN 2005

o

o

<3

r--

o

in

o

r--

cm

•D

c

o

.Ti

.11

Tl

T)

3

n

I

.11

LI

.11

O

3

3

■o

|

£

_l

&

d>

<3

2. Im wyższa próbka, tym większe występuje poprzeczne odkształcenie betonu, obniżające wytrzymałość. Ściskana próbka niszczy się w wyniku przekroczenia wytrzymałości na rozciąganie w kierunku prostopadłym do kierunku ściskania rys. 15.7.

Biorąc za podstawę zjawisko wpływu kształtu i wielkości elementu na uzyskaną wytrzymałość. normy nakazują przyjmować do badań znormalizowane próbki - rys. 16.1. Polskie normy przyjęły obecnie jako podstawową próbkę-kostkę o wymiarach 15 x 15 x 15 cm, o powierzchni docisku przy badaniu wytrzymałości F = 15 x 15 = 225 cnr. Dopuszczają też normy stosowanie kostek o boku 20 i 10 cm. ale ostateczną wytrzymałość musi się podawać w odniesieniu (przeliczeniu) do kostki o boku 15 cm w'g zależności - wzór (15.4). Objętość kostki o boku 15 cm wynosi ok. 3.4 dm\ a masa betonu zwykłego wypełniająca formę - około 8,1 kg.

Kostki o boku 10 cm można stosować tylko do betonów o maksymalnej wielkości ziaren do 16 mm.

15.3.10.    Wytrzymałość przy miejscowym docisku

Jeżeli element betonowy obciążony jest siłą tylko na niewielkiej powierzchni, to wytrzymałość betonu w' miejscu docisku podnosi się do wartości:

f„ = 0,85 • f^l •    (15.5)

gdzie:

f -wytrzymałość normowa kostkowa betonu na ściskanie, (kostka 15‘).

F - cala powierzchnia elementu,

F, - powierzchnia obciążona.

Wzrost wytrzymałości miejscowej (w miejscu lokalnego docisku) pochodzi stąd, że beton ściskany nie może swobodnie odkształcać się poziomo na boki. bo nie pozwalają na to dalsze części betonu.

Zniszczenie przez docisk miejscowy może doprow adzić przy mniejszych elementach do ich rozsadzenia (rysy promieniste) lub przy dużych płaskich elementach do rys radialnych.

15.3.11.    Wytrzymałość przy ściskaniu wieloosiowym

Przy ściskaniu jednoosiowym beton niszczy się - co już jest znane - przez przekroczenie wytrzymałości na rozciąganie poprzeczne. Wieloosiowe obciążenie utrudnia odksztal-calność poprzeczną, a tym samym podnosi wytrzymałość betonu na ściskanie, podobnie jak to miało miejsce przy docisku miejscowym.

Przy dw uosiowym obciążeniu ściskającym wytrzymałość na ściskanie rośnie, co obrazuje rys. 15.11. Analogicznie, gdyby w drugim kierunku zastosować rozciąganie, a nie ściskanie, to wytrzymałość na ściskanie obniżyłaby się. Największą wytrzymałość na ściskanie (wzrost o około 30%) obserwuje się przy stosunku sił działających z dwóch różnych kierunków równym ok. aJo_n = 2. Gdy naprężenia z obu kierunków są jednakowe, wytrzymałość na ściskanie rośnie tylko o około 15%.

Przypadki wieloosiowego ściskania występują np. w płytach stropowych, płytach pokrywających jezdnie i lotniska, w krzyżujących się belkach, w^f słupach uzwojonych itp.

270

5