86 (145)

# ROZWIĄZANIA ZADAŃ - Poziom podstawowy

Po zjedzeniu posiłku, w wyniku wchłaniania produktów trawienia do krwi, podnosi się poziom cukru. W takiej sytuacji będzie miało miejsce powstawanie i odkładanie glikogenu -czyli zachodzić będzie reakcja A.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 47. Aminokwasy niezbędne do syntezy białek dzielimy na egzogenne, czyli takie, których organizm nie potrafi sam zsyntetyzować oraz endogenne -które mogą powstawać w danym organizmie. Aminokwasy egzogenne muszą być dostarczane z pokarmem, a białka, które je zawierają nazywamy pełnowartościowymi. Ich źródłem są produkty takie jak mięso, wędliny, jajka, nabiał oraz nasiona niektórych roślin motylkowych np. soi. Spożywanie pełnowartościowych białek jest konieczne ze względu na to, iż organizm potrzebuje zawartych w nich aminokwasów do syntezy własnych polipeptydów.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 48. Krążenie wrotne jest to specyficzny transport krwi między siecią naczyń włosowatych jelita a siecią kapilar wątroby. Naczynie, które prowadzi krew bogatą w składniki odżywcze (produkty trawienia) do wątroby nazywamy żyłą wrotną (naczynie B). Ten typ połączenia naczyń włosowatych nazywamy siecią dziwną żylno-żylną.

A

żyła

wątrobowa

Naczynia A i C zasadniczo nie należą do krążenia wrotnego, spełniają natomiast istotną rolę w doprowadzaniu do wątroby krwi bogatej w tlen (tętnica wątrobowa -naczynie A) oraz odprowadzaniu krwi z wątroby (naczynie C - żyła wątrobowa).

ROZWIĄZANIE ZADANIA 49. Schemat ilustruje jedną z wielu funkcji wątroby - zdolność do magazynowania nadwyżki cukrów w postaci glikogenu, a tym samym regulowanie poziomu cukru we krwi. Wchłonięta w jelicie glukoza wędruje do wątroby żyłą wrotną, tam jej nadwyżka ulega przemianie w glikogen, a krew wypływająca żyłą wątrobową, zawiera unormowany poziom tego cukru.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 50. Proponowane w zadaniu śniadanie zawierało różnorodne składniki pokarmowe, których trawienie rozpoczyna się w różnych częściach układu pokarmowego. Bułka jest źródłem m.in. węglowodanów złożonych, których trawienie rozpoczyna się w jamie ustnej pod wpływem amylazy ślinowej. Masło zawiera przede wszystkim tłuszcze, których rozkład zapoczątkowany jest w dwunastnicy (będącej częścią jelita cienkiego), pod wpływem enzymów zwanych lipazami. W tym procesie ważną rolę odgrywa żółć, która dostaje się do dwunastnicy z woreczka żółciowego. Cukier (sacharoza) rozkładany jest przez enzym sacharazę, wydzielaną w jelicie. Ser biały jest bogaty w białka, których trawienie rozpoczyna się w żołądku pod wpływem pepsyny.

Składnik pokarmowy	Odcinek przewodu pokarmowego
Bułka	jama ustna
Masło	dwunastnica
Cukier (sacharoza)	jelito cienkie
Biały ser (chudy)	żołądek

ROZWIĄZANIE ZADANIA 51. Cechy budowy jelita zwiększające jego powierzchnię wewnętrzną to:

-    fałdy śluzówki,

-    kosmki,

-    mikrokosmki.

Dzięki nim usprawnione jest wchłanianie w jelicie składników pokarmowych

ROZWIĄZANIE ZADANIA 52.

Kosmki jelitowe stanowią przystosowanie do sprawnego procesu wchłaniania składników pokarmowych.

Cechy budowy, będące przystosowaniem do wchłaniania składników pokarmowych to:

-    cienki, jednowarstwowy nabłonek cylindryczny (walcowaty),

-    obecność sieci naczyń włosowatych,

-    obecność naczynia limfatycznego.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 53. Przykłady enzymów wykazujących aktywność w podanych warunkach pH środowiska mogą być następujące:

A - pepsyna i podpuszczka (chymozyna, renina) działające w żołądku,

B - amylaza ślinowa (ptialina) działająca w jamie ustnej,

C - trypsyna, chymotrypsyna, lipaza trzustkowa, amylaza trzustkowa, karboksypepty-daza, aminopeptydaza, nukleaza występujące w dwunastnicy lub maltaza, sacharaza, laktaza działające w jelicie cienkim.