89 (111)

RELIGIE CZARNEJ AFRYKI ©WydawnictwoWAM. Kraków 2005

KULTURA ŁOWIECKA PIGMEJÓW

mać płonące żagwie i nacierać nimi ciało (gorąco pobudza moc). Ci, którzy pierwszy raz zapadają w trans, wpadają w szaleństwo, mogą ranić się, tarzać po ogniu, by w końcu zapaść w śpiączkę. Starsi, bardziej doświadczeni nic muszą „umierać^,‘ by wejść w trans.

Kiedy intensywność tańca wzrasta, klaskanie i śpiew kobiet łączy się z nieprzerwanym tańcem mężczyzn, aby spowodować, jak mówią, „wrzenie mocy" i aby owa moc wzniosła się w kręgosłupach szamanów. Kiedy dochodzi do szczytu kręgosłupa, wybucha w ich głowach i wchodzą wówczas w stan transu głębokiego. W tym stanie dokonują uzdrowień, upominają złe duchy, podróżują poza ciałem i nawet rozmawiają z Najwyższym Bogiem [...] Nocne tańce czynią „serce szczęśliwym". Im kto bardziej poddaje się tańcowi, tym bardziej wzmaga się boska energia życiowa nazwana n/um\

Kultura łowiecka Pigmejów

Drugą istotną kulturą zbicraczo-łowiecką Afryki są Pigmeje, stanowiący grupę niskorosłych ludów żyjących zwłaszcza w dżungli tropikalnej dorzecza Kongo (Bam-buti z lasów Ituri). Ponieważ zostali uznani przez szkołę kulturowohistoryczną i samego W. Schmidta za najbardziej pierwotną społeczność, ich religii poświęcono w czasie sporów o Istotę Najwyższą wiele uwagi. Obecnie dominuje pogląd, że kultura Pigmejów to konglomerat zapożyczony wraz z językiem od sąsiednich ludów Bantu i sudańskich. Bez względu na to, nie * M. Wierciński, Co to znaczy być Buszmenem, [w:] Peculiańty ofMan, vol. 4. Warszawa 1999. s. 120.