Atlas muzyki3

jp/HNST

^ yU / koncert 2: iftstr. d.; koncerty zespołowe; praktyko wyk. 427

JSKotw! komponowano też fconccr-• -^STSxx‘cerini. DUPORT. ,'._A* rajnei nj altówkę (ROLLĄ); kon-' jftftGER. DRACJONETTt). mnndoli-^iCARtl.LI. Cii l^fLI ANI). iQUchQl'AVr/A. TELEMANNA,

u—. i

I%a5

j$BQO Hanc koncerty na llct poprzeczny _łl^₀unnhctn»a)ey.2C'H. BACH. HOFF-uflSH K l'AN/1 i wielu innych. Koncerty l^x /M*r (KV 313, 314) MOZARTA po-i^y * 1^1 W Mannheimie. jMMlaTM były stylizowane rytmy marsza, nt • temacie głównym KV 313 (rys. A). i«i»WrMOZART pnembił na obój (wC-M me wypiując z typowj dla fletu motywiki. wAabgy i charakteru, prag co dzieło nic odda-cMcdfldiwtt tok dobrnę jak późniejsze konoer-n faaitioodcwegt* finału brani bearosko i rado-te Moart wykorzystał go później w arii Błonde ."Webe winne, udebe Lust" z Upnrwodma :»rq*w5ka*w na jego charakter (s 382).

OMfe tonccrty pisali LEBRUN. EICHNER. aSCH. HAYDN. MOZART; obsada jest czę-fcum dowolna: oboje, flety lub skrzypce.

Umm powoemefa kooórtach TELEMAN-NA. MOLTERA i X STAMITZA C STAMITZ li 415) napisał 11 koncertów. wirtuozowskich. ^_^a*y PWSJ^h. Rgkbienir wvrazo przynosi jran> mm Aika KV 622 MOZARTA (1791.

koncert), o bogatym kolorycie we ^“Ottfgcstrach Imiękkiej melodyce. pocUł* ^Waoaraktcitm mstrumentu; pocz. koncert fripraanaaony na niżej brzmiący tzw. rożek bo-(skonstruowany przez STADLERA?). ^S?^°^ncerI>’ (EICHNER. STA-MnZ MOZART: KV 191; 1774). mpka:chocterokowa sztuka gry dartno zani-^j;ep«e klasycyzmu było wielu wirtuozów 'Vfc<Mczyka WEIDINGERA J m I™ ^skomponowal Koncert Es-dur., Hoh.

> Ile (1796) z użyciem chromaty ki (trąbką klapo-SuKKJŚ!¹ rejestrów. Skrajne są wymagania ''/‘‘At DNA-<r (24. ton naturalny trąbki D). Jw koncerty, na ogól w Es-dur. z motywiką fflywwską, zwl. w finale:

Typowe są kwarty i tercje (rys. C), ograniczona chromatyka (róg naturalny), bacerty zespołowe

Były one popularne w epoce baroku (<concerto gttoiw), nie miały kontynuacji w klasycyzmie, łamały wprawdzie tzw. symfonie koncertujące i sofistami, jak cykl symfoniczny Pory Ada HAYDNA (i. 417) lub KV 364 Es-dur MOZARTA (1779). odmiany koncertu podwójnego, jak Concertone C-duń KV 190(1774). Koncerty

podwójne są przeznaczone dla dwojga solistów, jak KV365 Es-dur MOZARTA (1779;rys. D).

W koncercie na/let ibadf MOZART

Ań partie obu msmnnentówzgodnie zcharak-

różne, jak w Koncercie C-dur op; 56 BEETHO-VENA (1803-1804).

Praktyku koncertowa

| W XVIII w. tworzono prywatne stowarzyszenia joie i koncertowe, urządzające regularne

I _Inin. W 2. poi. stulecia niemal wszędzie

oferowano też publiczne koncerty subskypcyjne. Ich oraanizatorzy (zwykle muzycy, jak X CH. ■BACH w Londynie) zawierali umowy z kompozytorami i wirtuozami, organizowali koncerty chóralne i instr.. tzw. akademie, przy niewielkiej liczbie słuchaczy - kameralne: MOZART z okazji swej pierwszej wiedeńskiej akademii w Augarten w 1782 liczył na stu subskrybentów. Organizowano też cykle koncertów, m.in.: Londyn: Acaderm- of Aminu Musie, 1710-1792;

koncerty BACHA i ABLA, 1765-1782;

Paryż: Concerts spirituds. 1725-1791,1807 i n.;

Concerts des amateurs, 1769 iii.:

Lipsk: Grofies Concert. od 1743. od 1781 przerodził się w Gewandhaus-Konzerte;

Berlin: Musikausdbende Gcsellschofi. 1749 i it;

Smgakademie, 1791 i n. (i 395). Akompaniujące orkiestry grały zwykle w skront ng obsadzie. Miedzioryt przedstawiający koncert fon. w GtseUsdutft orf dem Musiksaak w Zurychu z 1777 ukazuje typowe, centralne ustawienie fortepianu, za nim 2 skrzypiec i 2 flety (partie I i II skrzypiec), nieco dalej dwa małe rogi naturalne (o typowej dla altówek funkcji wypełnienia harmonicznego. zawsze za głośne); kontrabas gra partię lewej ręki fortepianu (zgodnie z tradycją generał-basu): Jeszcze temcerty KV 413-415 MOZARTA przewidują tylko obsadę kwartetu smyczk. z instr. dętymi ad lib. Dyrygował zwykle koncertmistrz (pierwszy skrzypek) bądź kapelmistrz od fort; Publiczność stała lub siedziała. Dopiero podium ork. oddzieliło grających od rosnącej liczby słuchaczy. Sale były jasno oświetlone świecami w kandelabrach, a słuchacze barwnie odziani. Owacje rozlegały się spontanicznie, także ze strony orkiestry, podobnie jak dziś - przez stukanie drzewcem smyczków w pulpity; muzycy grający na instr. dętych grali nu stojąco wraz z kotłami „tusz”, często każdy w innej łonueji.

Programy były barwnie przemieszane i długie (często wielogodzinne). Oto program pierwszej własnęj akademii BEETHOVENA („na jego bc-nefis”) w wiedeńskim Hofburgthcutcr 2IV1800 ogodz. 19.30:

1)    Wielka Symfonia Mozarta.

2)    Aria ze Stmtrzęnia świata Haydna.

3)    Wielki koncert na piano-forte skomponowany i grany przez Papa Ludwiga van Beeiho-yenąfop. 15 lubop, 19].

4)    Najuniżeniej dedykowany Jej Wysokości Cesarzowej i skomponowany przez Pana Ludwiga van Beethovena lepteL

5)    Duet ze Stworzenia świata Haydna.

6)    ?an Bccthoven będzie fantazjował na piano-forte

7)    Nowi wielka symfonia Berthovcna na pełną orkiestrę [op 211.