badacz, chcąc dokonać pomiaru postaw właścicieli firm zagranicznych działających w Polsce, stosuje następującą skalę nominalną składającą się z ośmiu pozycji:
1) w Polsce, istnieje chłonny rynek wewnętrzny,
2) konkurencja firm polskich jest poważną przeszkodą,
3) w Polsce jest możliwy szybki wzrost zysków,
4) występuje nieżyczliwe nastawienie władz centralnych,
5) funkcjonują sprzyjające przepisy prawne,
6) ogólna opinia społeczna o firmach zagranicznych jest negatywna,
7) tania siła robocza jest poważnym źródłem zysków,
8) występuje nieżyczliwy stosunek władz terenowych.
W praktyce, w celu dokładniejszego pomiaru, każdej pozycji skali Likerta przyporządkowuje się skalę intensywności. Respondent może wówczas wyrazić swoją postawę dokładniej i wobec wszystkich pozycji. W kwestionariuszu skala Likerta jest prezentowana respondentowi w postaci zilustrowanej w tablicy 3.13 (na przykładzie czterech pierwszych pozycji z podanej listy).
Wartości numeryczne skal porządkowych (od 1 do 5) nie są podawane w kwestionariuszach (w tablicy 3.13 ukazano je w celu ilustracji sposobu liczenia). Kierunek przyporządkowywania wartości numerycznych nie musi się zgadzać z wartościami werbalnymi — w tablicy 3.13 pozycje 2 i 4 mają przyporządkowane skale porządkowe o odwrotnej kolejności wartości numerycznych. Wyższe wartości numeryczne odzwierciedlają zazwyczaj postawy pozytywne, a niższe — postawy negatywne. Kierunek przyporządkowywania wartości numerycznych zależy od
Tablica 3.13
Przykład cechowania kwestionariusza za pomocą skali Likerta
P.1 Niżej wymieniono kilka czynników wpływających na działalność firm zagranicznych w Polsce. Proszę wyrazić swoją opinię przez zaznaczenie odpowiedniego miejsca przy każdym
z czynników. |
Całkowicie |
Ani się zgadzam, |
Nie |
Całkowicie | |
się |
Zgadzam |
ani się nie |
zgadzam |
się nie | |
zgadzam |
się |
zgadzam |
się |
zgadzam | |
1. W Polsce istnieje chion- |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
ny rynek wewnętrzny |
5 |
4 |
3 |
2 |
1 |
2. Konkurencja firm polskich |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
jest poważną przeszkodą |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
3. W Polsce jest możliwy |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
szybki wzrost zysków |
5 |
4 |
3 |
2 |
1 |
4. Występuje nieżyczliwe |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
nastawienie władz centralnych |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
128