CCF20080704018 (2)

ZSTĘPOWANIE JĄDER

(Descensus testium)

Zarówno jądra, jak i jajniki tylko przez pewien krótki czas pozostąją w okolicy lędźwiowej, tj. w miejscu swojego powstawania. Pod koniec 2. miesiąca życia jądro ma kształt wrzecionowaty; jego biegun górny sięga do wysokości Th6, a dolny do okolicy krzyżowej. Jest oddzielone od śródnercza krezką jądra ([mesorchium). Istotną rolę w zstępowaniu jąder odgrywa jądrowód (gubemaculum testiś). Jest to pasmo łącz-notkankowe, zawierające mięśniówkę gładką i włókna sprężyste łączące dolny odcinek jądra z okolicą pachwinową.

W procesie zstępowania jąder wyróżnia się:

•    zstępowanie wewnętrzne, tj. do okolicy pierścienia pachwinowego głębokiego;

•    zstępowanie zewnętrzne, tj. poprzez kanał pachwinowy do rozwijającego się worka mosznowego.

W 3. miesiącu jądro zmniejsza się wskutek zaniku górnego i dolnego odcinka. Z powodu szybkiego rozrostu tylnej ściany jamy brzusznej (na której leży) przemieszcza się w dół; jest to tzw. zstępowanie wewnętrzne. Już w 2. miesiącu dolny biegun jądra jest połączony z dolnym odcinkiem ściany brzusznej (w miejscu późniejszego pierścienia pachwinowego głębokiego) za pomocą jądrowodu (gubemaculum testiś) -jego część górna powstaje z dolnego odcinka więzadła płciowo-pachwino-wego (ligainentum genitoinguiudle), część dolna wyrasta z okolicy pachwinowej. Zatem zstępowanie wewnętrzne jest tylko pozorne, gdyż jądrowód utrzymuje jądro w jednakowym położeniu, podczas gdy rośnie tylna ściana jamy brzusznej. Jądrowód następnie drąży w głąb wałów płciowych (z których później powstaje moszna). W 3. miesiącu w miejscu późniejszego pierścienia pachwinowego głębokiego powstaje wyrostek pochwowy otrzewnej (processus vaginalis peritonei). W 7. miesiącu przenika on przez ścianę brzucha do moszny. Następnie jądrowód ulega skróceniu, a związane z nim jądro wraz z najądrzem zstępują wzdłuż tylnej ściany wyrostka pochwowego otrzewnej do moszny (zstępowanie zewnętrzne). Górny odcinek wyrostka pochwowego zarasta, a dolny tworzy osłonkę surowiczą jądra. Zasadniczo zstępowanie zewnętrzne ma dwa etapy: pod koniec 3. miesiąca jądro zstęplye po raz pierwszy w okolicę pierścienia pachwinowego głębokiego, po czym odbywa się pozorne wstępowanie jąder (asceiisus testis). Z początkiem 7. miesiąca następuje powtórne zstępowanie jądra, które także sięga do poziomu pierścienia pachwinowego głębokiego. Dopiero z tej pozycji około 9. miesiąca jądro zstępuje przez kanał pachwinowy do moszny (najczęściej jeszcze przed urodzeniem).