B

BRYTYJSKI KRĄŻOWNIK PRZECIWLOTNICZY

HMS „DIDO”

Opracowanie graficzne i opis ANDRZEJ KRAŚNICKI—SZCZECIN

W połowie lat trzydziestych dowództwo Royal Navy podjęło starania o zwiększenie siły obrony przeciwlotniczej zespołów floty. Jedną z bezpośrednich przyczyn był szybki rozwój lotnictwa Włoch i agresywne poczynania faszystowskiego rządu Mussoliniego, stanowiące zagrożenie dla brytyjskich interesów w rejonie Morza Śródziemnego. Wybrano typ okrętu najbardziej nadający się do tego celu. Miał to być lekki krążownik o bardzo silnym uzbrojeniu przeciwlotniczym i dużej prędkości. W celu nabrania doświadczeń najpierw dokonano przezbrojenia dwóch starych krążowników typu „C” pochodzących jeszcze z I wojny światowej — „Co-ventry” i „Curlew”. Artylerię kalibru 152 mm zamieniono na 102 mm działa przeciwlotnicze i dodano dwa 8-lufowe pom-pomy kalibru 40 mm. Tanim kosztem i stosunkowo szybko uzyskano pełnowartościowe krążowniki przeciwlotnicze. Ponieważ próby z wykorzystaniem obu jednostek wypadły pomyślnie, uznano konieczność budowy zupełnie nowych okrętów tej klasy. Projekt powstał według wytycznych ówczesnego szefa biura konstrukcyjnego Royal Navy, Sir Stanleya Godalla. Miały to być okręty o wyporności standardowej rzędu 5,5 tysiąca ton, uzbrojone w 10 uniwersalnych dział kalibru 132 mm. Tym samym były to pierwsze na świecie krążowniki uniwersalne, tzn. takie, które mogły użyć całej swojej artylerii zarówno przeciwko celom morskim, jak i powietrznym. Artyleria kalibru 132 mm była całkowitą nowością w Royal Navy i na świecie. Po raz pierwszy zautomatyzowano działa średniego kalibru. Kryte wieże były również prototypowe. Ich konstrukcja pozwoliła na zwiększenie kąta podniesienia luf do 80 stopni.

2