I
i6z
Odpowiedzialność i styl
fdodliszka
163
Ą.
%
:>w
w drugie („rośliny mieszają się z kamieniami, kamyki podobne są do mózgów, stalaktyty do piersi kobiecych, rdza do tapiserii ozdobionych postaciami’* — porównajmy z mimetyzmem modliszek), pustelnik wola: „O szczęście, szczęście! Zobaczyłem, jak rodzi się życie” — są to jego ostatnie słowa — i dodaje, iż chce „rozproszyć się wszędzie... przeniknąć każdą cząstkę, wniknąć w głąb materii - być materią!”
i°5 prZyk}ady te zaczerpnąłem z A. Lefebyre, Annales de la Sociele Entomologique de France (t. IV), L. Binet, La vie de la mantę religieuse, a przede wszystkim P. Vignon, Introduction a la biologie experimentale (Encyclopedie Biologiąue, t. VIII, Paryż 1930, s. 374 i nn.).
106 Wydaje się, że już starożytnych uderzało, iż modliszka trzyma się w pozycji, która przywodzi na myśl akt miłosny.
W jedynym urywku z literatury greckiej, w którym mowa jest o tym owadzie, występuje on w porównaniu o charakterze niewątpliwie erotycznym (zob. Teokryt, X. 18).
m Autor odsyła do rozdz. „Mimetisme et psychastenie le-gendaire” (w zbiorze Le mythe et 1’homme), który nie wszedł do niniejszego wyboru. (Przyp. red.)
108 S. Freud, Au dela du principe de plaisir (Jenseits des Lustprinzips), w wyd. fr. Essais de psycbanalise, Paryż 1927, s. 48-51.
109 S. Freud, „List o wojnie” z Pourąuoi la guerre? (Warum Krieg?) A. Einsteina i S. Freuda, Paryż 1933, s. 49-5°- W starożytności już Seneka pisał o libido moriendi.
110 Zob. A. Weismann, Vber die Datter des Lebens (1882), Ober Leben und Tod (1892); S. Freud, Essais de psycbanalyse, s. 58-59; P. Lecomte du Nouy, Le temps et la vie, Paryż 1936, s. 218 i nn.
111 S. Freud, Le Moi et le Soi (Das Ich und das Es), rozdz.
IV, Essais de psycbanalyse, s. 215-216. U owadów, a przede wszystkim u motyli, samiec istotnie ginie natychmiast po doko-naniu zapłodnienia, kiedy reprodukcja gatunku jest zapewniona^ :|||. W świetle biologii porównawczej znajdujemy tu wytłumaczenie, ||g skąd - choćby tylko w formie przeczucia - odzywa się w czło-7j|||j wieku echo takiego porządku rzeczy. llfe
112 Zob. Moll, Untersucbungen iiber das Libido sexualis, Berlin 1897-98; H. Ellis, Etudes de psychologie sexuelle, t. UL s. 28 i nn.
113 H. Ellis, Etudes de psychologie sexuelle, t. V: Le syrnbo-, 'i|ź lisme erotiąue. Le mecanisme de la detumescence, Paryż 1925, -jfe s. 224 i nn.
114 Jak wiadomo, u kobiety ejakulacja ma swój odpowiednik W mocnym skurczu macicy, który powoduje obniżenie się tego organu i któremu towarzyszy wydzielanie się śluzu.
415 H. Ellis, Etudes de psychologie sexuelle, t. V., s. 249 i nn.
416 Ib., s. 178 (przyp. 2).
117 Por. ze słynnym „occide periturus” (zabij, zanim umrzesz) Apulejusza w Metamorfozach, albo Złotym ośle.
lis M. Cenac i R. Loewenstein, Mecanisme des inhibitions de la puissance sexuelle chez 1’homme, ,,L’Evolution psychiatriąue” j936, III, s. 21.
!L
rVr.i
$iS.
§1
-'ss