Drzewo życia5

roku, przy czym dominują oczywiści*: „zaklęcia” urodzaju, płodności, zdrowia oraz szczęścia małżeńskiego. Po wsi krążą grupy przebierańców, wcielających się w postacie mityczne lub symboliczne, którzy wszystkim gospodarzom składają życzenia wyrażane w trybie dokonanym, jakby wszelkie obfitości były już udziałem odbierającego życzenia, jakby stawały się w momencie mówienia o ich. Tak popularne chodzenie z kozą łub z turoniem ma również znaczenie magiczne, doskonale wyrażone przez okolicznościową pieśń:

Gdzie koza stąpnie nogą Tam żyto wyrośnie kopą, Gdzie uderzy rogiem,

Tam żyto wyrośnie stogiem. Gdzie koza nie bywa,

Tam żyto nie rodzi.

Obrzęd, którego główną postacią jest koza, ujawnia jednocześnie tajemnicę życia — w pewnym momencie koza zostaje zabita i po krótkiej chwili wskrzeszona przez swego opiekuna.

W innych krajach słowiańskich obrzędowość godowa miała bardzo podobny przebieg i charakter. W Bułgarii poprzebierani młodzieńcy, szczekający jak psy lub rżący jak konie, wyciągali z chat dziewczęta i przewracali je na ziemię, aby symulować akt płciowy. Jeden z nich, jakby dla rozwiania wszelkich wątpliwości co do znaczenia igraszek, miał między nogami drewniany fallus obleczony skórą. Gdzie indziej obchodzono chaty z radiem, symulując orkę i rozsiewając ziarno.

Podobne obrzędy odbywały się w innych porach roku; będziemy o nich mówić przy obrzędowości zapustnej.

168