DSC01320

34 PODSTAWOWE ZAGADNIENIA RACHUNKOWOŚCI FINANSOWEJ

Konta te funkcjonują według zasady jednostronnego zapisu powtarzanego. Stosowanie tej zasady sprawia, że konta analityczne nie korespondują z innymi kontami. Sposób ich funkcjonowania jest przedstawiony na schemacie 2.3.

SCHEMAT 2.3 • Funkcjonowanie kont analitycznych Syntetyka

Wn Konto A Ma Wn Konto B Ma j 4 000 S-g 4 000

Analityka do konta B

Wn Konto B| Ma Wn Konto B₂ Ma Wn Konto B₃ Ma

1 000 I    I 200    1 800 M

Jak widać na schemacie 2.3, zapis na koncie syntetycznym B znalazł szczegółowe odbicie na prowadzonych do niego kontach analitycznych B|, B₂ i B₃. Zapisy na tych kontach zostały dokonane po tej samej stronie co na koncie syntetycznym (B), a suma zapisów na nich odpowiada kwocie zaksięgowanej na koncie syntetycznym (1000+ 1200+ 1800 = 4000). Dzięki zastosowaniu kont analitycznych można określić, jakie składniki tworzą konto syntetyczne oraz jak te składniki się zmieniają wskutek operacji.

Rozbudowa analityczna umożliwia w praktyce pogłębione badania składników objętych kontem syntetycznym, dzięki czemu zwiększa się zakres uzyskiwanych informacji. Jednocześnie należy pamiętać o konieczności uzgodnień zapisów na kontach analitycznych z zapisami na koncie syntetycznym.

2.7. Sprawozdanie finansowe i jego elementy

Na podstawie ewidencji księgowej są sporządzane sprawozdania finansowe. Zawierają one informacje finansowe o jednostce gospodarczej z przeznaczeniem dla różnych odbiorców (agendy rządowe, GUS, urzędy skarbowe, kontrahenci, banki, akcjonariusze, zarząd, pracownicy).

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki gospodarcze kontynuujące działalność obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego na dzień bilansowy, którym jest ostatni dzień roku obrotowego. Sprawozdanie to sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej nie później niż w ciągu trzech miesięcy od

dnia bilansowego. Kwoty podane w sprawozdaniu mogą być wyrażone w tysiącach złotych, jeżeli nie zniekształci to obrazu sytuacji jednostki gospodarczej. Dla umożliwienia porównań zamieszcza się w sprawozdaniu wielkości z bieżącego i poprzedniego roku obrotowego.

Sprawozdanie finansowe jest sporządzane według wzoru, który w wypadku jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń określa załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości. Wzór dla sprawozdania banków zawiera załącznik nr 2, a dla zakładów ubezpieczeń — załącznik nr 3. W porównaniu z wzorami zawartymi w załącznikach jednostki mogą sporządzać swoje sprawozdania:

a)    z większą szczegółowością, jeżeli są takie potrzeby lub wymaga tego specyfika jednostki,

b)    z mniejszą szczegółowością, pomijając pozycje, które nie wystąpiły w bieżącym ani w poprzednim roku obrotowym,

c)    w uproszczonej postaci, ograniczając się do pozycji oznaczonych we wzorach dużymi literami i cyframi rzymskimi^{1 2 3 4 5}.

Sprawozdanie finansowe musi być podpisane, z podaniem daty, przez osobę prowadzącą rachunkowość jednostki oraz przez jej kierownika. On też odpowiada za terminowe sporządzenie sprawozdania i przedłożenie go właściwym organom do zatwierdzenia. W zależności od przepisów prawa, statutu, umowy lub prawa własności organami zatwierdzającymi mogą być:

a)    walne zgromadzenie akcjonariuszy — w spółkach akcyjnych,

b)    zgromadzenie udziałowców — w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,

c)    właściciele — w spółkach cywilnych, przedsiębiorstwach prywatnych.

d)    walne zgromadzenie członków — w spółdzielniach,

e)    rada pracownicza — w przedsiębiorstwach państwowych.

Ustawa o rachunkowości nakłada na niektóre jednostki obowiązek poddania sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta⁶. Wówczas zatwierdzenie sprawozdania jest poprzedzone jego badaniem przez biegłego rewidenta, który wydaje na tej podstawie pisemną opinię o sprawozdaniu (czy jest ono prawidłowe, czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy danej jednostki gospodarczej). Biegły może wydać opinię: bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniem, negatywną albo może odmówić wyrażenia opinii.

Zatwierdzenie sprawozdania musi nastąpić nie później niż sześć miesięcy od

1

W uproszczonej postaci mogą sporządzać sprawozdania tylko te jednostki, w których w bieżą

2

cym roku oraz w roku poprzedzającym nie zostały osiągnięte dwie z trzech następujących wielkości:

3

średnioroczne zatrudnienie nie przekroczyło 30 osób, suma aktywów bilansu na koniec roku nie była

4

większa w walucie polskiej niż równowartość 2 000 000 euro. przychody netto ze sprzedaży produktów,

5

towarów i z operacji finansowych nie przekroczyły w walucie polskiej równowartości 4 000 000 euro.

6

Jednostki te są wymienione w art. 64 ustawy o rachunkowości.