64
Granice funkcji
c) W roawiąianiu wykorzystamy nierówno*! podwójną * - 1 < E{x) $ x dła x ę R. Żalem dla każdego x > 0 mamy
Fimkrje ograniczające spełniają warunki:
lim = 1. i“» ttt =1-
x + l *-»!+ 1
Z twierdzenia o trzech funkcjach wynika zatem, ie lim —= 1.
M—CO xtl
d) Dla każdego z > 0 spełnione są nierówności:
xh2 by ^łn(2» + l)^ln(y+y) (x+i):|łl2
(x+l)b3 “ b(3*+3*+3*) " b(3* + l) " ln 3= Jfo3—•
F\inkcje ograniczające spełni a ją warunki:
*»n2 _ ta2 (J + l)ln2 fa-2
•—«o (x+I)In3 ln3* x—eo xb3 ln3‘
Z twierdzenia o trzech funkcjach wynika zatem, że
b(y + l) b2 ,
ę) W rozwiązani u wykorzystamy nierówność
l$£(x)ś2 dla x ę (1,3).
Zatem mamy
(*-*)’ « (*^2)’B(*)g2(*- 2)* dla* E (1,3).
Funkcje (frankujące spełniają warunki:
lm (x - 2)3 = 0, Um 2(x — 2)3 S Q,
Z twktdzenia o trzech funkcjach wynika ulem, że
lim (x — 2)JB(x) = 0.
0 Dla x € B spełnione są nierówności:
r - 1 <E[x) | x. 3* - K E(3x) ^ 3*.
Zatem dla x < 0 zachodzą nierówności
3x E(3x) ^ 3x — 1 x-I * E(x) - x ’
hmkwai frakcje ogranicująrr spełniają warunki:
firn -^*3.
■—-30 X“ 1
adąe z twierdzenia o trzech funkcjach wynika, ie
Przykłady
65
Twierdzenia o granicach niewłaściwych funkcji
• Przykład 2.8
Korzystając z twierdzenia o dwóch funkcjach uzasadnić podane równości:
a) lim m ■ = oo; b) lim E (= oo; c) Um (2śinx —x) = — oo.
x—O- y/x2-x r—3" \3-X J ' *—oo
Rozwiązanie
Rozpoczniemy od przypomnienia twierdzenia o dwóch funkcjach: jeżeli w pewnym sąsiedztwie punktu ze funkcje /, g spełniają nierówność /(z) ( f(z), przy czym funkcja / ma w xq granicę oo, to funkcja g ma w tym punkcie również granicę oo. Podobnie, jeżeli funkcje /. g spełniają w pewnym sąsiedztwie punktu ze nierówność /(z) < $(x), a funkcja g ma w ze granicę -oo. to również funkcja / ma w tym punkcie granicę -oo. Twierdzenie o dwóch funkcjach jest prawdziwe takie dla granic jednostronnych i w nieskończoności, a) Zauważmy, że dla każdego -l < z < O spełniona jest nierówność
Rzeczywiście, jedli z € (—1,0), to podnosząc obie (dodatnie) strony nierówności do kwadratu otrzymamy
Ostatnia nierówność jest równoważna nierówności
która jest oczywista dla z z przedziału (-1.0). Funkcja ograniczająca z dołu spełnia warunek 8 SBBj
lim . = = = oo.
»-o- y/-2x O*
Zatem żądano równość wynika z twierdzenia o dwóch funkcjach.
b) W rozwiązaniu wykorzystamy nierówność E{u) > u - 1 dla u € R. Mamy zatem
Ponieważ
*a ,_»a+x-3 3—x 3—x
lim
*-r
xa-f x —3 3-t
więc i twierdzenia o dwóch funkcjach wynika, że
oo.
c) Dla każdego z € R prawdziwa jat nierówność 2sioz-x £ 2-r. Funkcjo ograniczająca * góry spełnia równość lim (2 — z) = -oo. Z twierdzenia o dwóch funkcjach wynika