62 Granice funkcji
a lim — _ - " ~ I\
lim —---a—- —: ?
* (1/UT& +</(i+*)(« - *j + yc-^j
.ita (■+*)-('-4
—7^(1+^+ VF+ *)(' - *>+V<* - «)3j 1+1+1
* lim
konq»tólfcSiny tutaj ze wzoru o* - 6* = (a - 6) (o* + aft +V) f z twierdzeń o granicy •urny, iloczynu, ilorazu oraz o granicy plcrwloatka funkcji.
% VTłxt2
c) lim — s lim
= lim *—*oo
*V/^ + 1
= ? = *>•
d) W rozwiązaniu wykorzystamy twierdzenie o granicy funkcji złożonej. Dokonując podstawienia i = l* otrzymamy
,/g-io* V?-10* _ .. <*-10* .. (t-io)(*3 + iPt-f io?)
»—»o* - 1(P 1-10 _ i(p 1-101* -10* " i-oo (t - 10)(t +10)
r + 10t + lO* lO* -MO* +10*
Si 1 + 10 * 10+10 = l5*
•) Zauważmy najpierw, ze
1 „
lim aicctg — = lim arcctgu a *.
9—0- X •—-oo
Zatem
lim z* aicctg - = 0 • ir » 0. a—o- x
f) W rozwiązaniu wykorzystamy definicją funkcji sinus hlperboliczny. Mamy
Sm ^ « Am - 2-rr- 3 , Iim (e«+c-') = i + i = 2.
»-o ahx i-o c*—c * *-o «*-«■* *—o' _ '
' 2
. l-ato** (1 -sin z) (i +ainx+iinax)
K) Om ■ — = km--— -- - i
(MZ e-f ani
a |lfn U+dn<)(l + olnx + «inag)
»—f caz(HdBi) ~
Przykłady
63
lim (ł ~d"1*) (* + *mx + sin* x) f-j cosx(l<fńiz)
cos5 * (l + sin X + sin3 *) co*x(l +sinx) ** o- (l +1 +i3)
1 + 1
co*x (l + sinx+slnax) (1 +sinx)
■ 0.
h)
— -V#
1 P®® = “5= SP+f) “
• Przykład 2.7
Korzystając z twierdzenia o trzeci) funkcjach uzasadnić podane równości:
a) lim arsin — =' 0: ' *-o x
.. Rfl z?+sihz
b) hm -=-— = 1;
t-»0O Z3 — cos z
c) Urn ^
' x—co Z + 1
U
Rozwiązanie
Rozpoczniemy od przypomnienia twierdzenia o trzech funkcjach: jeżeli funkcjo /, g, h spełniają w pewnym sąsiedztwie punktu x0 nierówności /(x) $ g(x) $ h(x) i skrajne funkcje /, h mają w tym punkcie taką samą granicą p, to również funkcja środkowa g w punkcie xo ma granicą p. Powyższe twierdzenie jest prawdziwe również dU granic właściwych jednostronnych w punkcie oraz w nieskończoności.
a) Dlo każdego x jó 0 mamy -|x| $ xsini £ |x|. Funkcje ograniczające spełniają warunki: iimj(—|x|) = 0, lirn |z| = 0 . Zatem z twierdzenia o trzech funkcjach wynika, że
lim x sin — = 0.
b) Dla każdej x > 1 spełnione są nierówności
z3 - j -x3+sinx - x3 + 1
xd-
xa + 1 X2 — cosx
Funkcje ograniczające spełniają warunki:
lim “TTT
*—00 x2 +1
x3+l
Hm -y—-
»~«r -1
Z twierdzenia o trzech funkcjach wynika zatem, że
lim
g^+sinł ^ j X3 — coai