94 Wpływ lokalizacji centrów logistycznych na realizację ich zadań w łańcuchach dostaw
dostaw, w których centra logistyczne pełnią funkcję jednego z ważniejszych^ ogniw. Ich lokalizacja wpływa na możliwość realizacji zadań centrum logi stycznego®) raz pełnione funkcje.
Systematycznie wzrastający zakres współpracy między centrum logistycznym a pozostałymi przedsiębiorstwami w łańcuchu dostaw powoduje, że zapotrzebował na usługi logistyczne rośnie. Zwiększa się ich zakres oraz charakter. Funkcje te stają się coraz bardziej złożone. Przedsiębiorstwa oraz konsumenci oczekują bowiem kompleksowych usług logistycznych świadczonych przez wyspecjalizowane organizacje. Zatem przedsiębiorstwa realizujące usługi logistyczne, w tym także centra logistyczne, rozszerzają swoją ofertę na nowe segmenty rynku (geograficzną i pro-duktowe) oraz wprowadzanie nowych usług i rozwiązań. Coraz więcej klientów oczekuje możliwości zakupu usług logistycznych u jednego dostawcy — stąd rośnie znaczenie zintegrowanych rozwiązań logistycznych (integrated logistics). Wyrazem takich zmian jest ewolucja, jaką można zaobserwować w obszarze strategii na rynku usług logistycznych, co pokazano na rysunku 3.1.
Rysunek 3.1. Strategie operatorów na rynku ustug logistycznych
o
®
f
Tradycyjny
operator
S J logistyczny
operator
logistyczny
«
c
Jedna
Liczba oferowanych usług logistycznych
Zintegrowany
operator
logistyczny
Zintegrowany operator dla wyspecjalizowanego łańcucha dostaw
Wiele
Źrodło: F. Boscaci, C. Pcsaro,Ralsingextemallogistics indusiry in Europę: a systemie Hckm cf the economic appmach. ERSA Congrcss, Dortmund 2002.
Przestawione strategie operatorów logistycznych wskazują na konieczność specjalizacji w zależności od liczby oferowanych przez przedsiębiorstwa logistyczne usług oraz ilości i różnorodności obsługiwanych towarów lub klientów. Takie podejście do realizowania funkcji logistycznych w obrębie łańcuchów dostaw implikuje* konieczność rozwoju działań, których efektem będzie dostosowanie oferty usługowe) do oczekiwań rynku. Z tego powodu operatorzy logistyczni, inicjując budowę centrum logistycznego w danej lokalizacji, powinni zidentyfikować, którą z grup stra-legii wybiorą i w związku z tym, jakie elementy infrastruktury będą im niezbędne do realizacji założonych zadań. Istotne są również funkcje, jakie będzie spełniało centrum logistyczne, gdyż, jak wskazują badania, ich rola coraz mocniej opiera się na koordynacji przepływów towarowych i dostarczaniu usług dodanych, a nie jak do tej pory na przechowywaniu kapitałochłonnych zapasów. Charakterystyczna jest również w ostatnim czasie lokalizacja centrów w bezpośredniej bliskości rynków zbytu1.
Problem ten powinien być zatem rozważany w etapie wyboru lokalizacji centrum logistycznego. Należy tutaj rozważyć wiele różnorodnych czynników. Pierwszym podziałem jest podział na czynniki mierzalne, takie jak: koszty funkcjonowania, liczba konkurencyjnych podmiotów i odległość od współpracujących podmiotów, oraz czynniki niemierzalne, jak: jakość infrastruktury, system prawny i możliwości rozwoju2. Z tego powodu niektóre nieruchomości są częściej rozważane do zakupu pod budowę centrum logistycznego.
Decyzja lokalizacyjna, związana z budową centrum logistycznego, powoduje konieczność zaangażowania znacznych środków finansowych na zakup gruntów pod wznoszone obiekty. Prawidłowa lokalizacja umożliwia zwrot poniesionych nakładów. Niewłaściwe decyzje lokalizacyjne w odniesieniu do centrum logistycznego prowadzą natomiast do poważnych problemów u inwestora. Wśród czynników, które należy brać pod uwagę przy określaniu lokalizacji centrów logistycznych, można wymienić czynniki typowo logistyczne i pozalogistyczne. Jednak, jak wskazuje analiza literatury przedmiotu, jednym z najistotniejszych są czynniki o charakterze transportowym3. Jednym z ważniejszych zagadnień w procesie podejmowania decyzji lokalizacyjnych centrum logistycznego jest występująca na danym obszaize infrpctrnirflira trgngpnrtmua Cpntra logistyczne z uwagi na rolę usług transporto-wych i magazynowych lokalizowane są na terenach, które mają dobrą infrastrukturę transportową, a przede wszystkim mogą zaoferować transport intermodalny.
Jest zatem w pełni uzasadnione lokalizowanie centrów logistycznych w punktach modalnych sieci logistycznej, w których pizecinają się linie różnych rodzajów transportu lądowego, powietrznego, ewentualnie wodnego i w których znajduje się teren umożliwiający budowę magazynów niskiego i wysokiego składowania wraz ze stanowiskiem obsługi zarówno tych magazynów, jak i wymienionego powyżej transportu. W świetle powyższych rozważań, można wskazać przesłanki, które uzasadniają lokalizację centrum logistycznego. Są to przesłanki o charakterze4:
Europę: meeting lomorrow's demand, 2006.
4j-B>.Waters, Logistics. An introduction..jw., s. 105.
Rozważania dotyczące decyzji lokalizacyjnych w obszarze produkcji i magazynowania są już od wielu lat obszarem zainteresowania teoretyków, między innymi Thunena, Webera, Ohlina, Polandera i innych,
V w tym także krajowych: I. Tańskiego, A. Piskozuba, E, Golembskiej, J. Witkowskiego (podano za: Logi-| styka tv zarządzaniu przedsiębiorstwem, red. J. Witkowski, Wydawnictwo AE, Wrocław 2002, s. 76-77).
. Rozważania nad czynnikami lokalizacji można przenieść także na lokalizację centrów logistycznych, które '-stanowią punkty węzłowe sieci logistycznej i podlegają podobnym założeniom jak zakłady produkcyjne i magazyny.
Z. Korzeń, J. Pawęska, Wrocławskie Zintegrowane Centrum Logistyczne, www.logistykajiet.pl, 2000.