102 Wpływ lokalizacji centrów logistycznych na realizację ich zadań w łańcuchach dostaw
do centrum miasta. Wybudowanie tego typu obiektu pozwala na wiązanie strumieni dóbr, przepływających zarówno przez magazyny samego centrum, jak i magazyny innych podmiotów.
Analizując lokalizację centrów logistycznych można wskazać, że jest to zagadnienie dość szeroko rozpatrywane w literaturze przedmiotu. Elementem, który należy wyeksponować, jest fakt, że powstające centra logistyczne powinny być dostosowane do zadań, będących funkcją obsługiwanego obszaru, w odniesieniu do klientów działających na danym obszarze. Zależność ta jest bardzo mocno związana afjkosz-tami budowy takiego obiektu, stąd też lokalizacja centrów logistycznych powinna być skorelowana z punktami węzłowymi, dostępnymi dla różnych gałęzi transportu, w miejscu gdzie występuje duża liczba nadawców i odbiorców. Za budową centrów logistycznych, a tym samym wzrostem zakresu usług logistycznych ii podmiotów współpracujących w danym centrum przemawiają względy ekonomiczne. W takich obiektach możliwe jest intensywne wykorzystanie posiadanego potencjału i skrócenie czasu w procesie realizacji usług logistycznych. Można w ten sposób osiągnąć znaczne obniżenie kosztów i zwiększyć zdolność konkurencyjną^ Jednakże pomimo względów ekonomicznych, przemawiających za powstawaniem takich podmiotów, przedsięwzięcie budowy centrum logistycznego powinno być poprzedzone, gruntowną analizą, zmierzającą do opracowania kompleksowego rachunku ekonomicznego. Taki rachunek musi być podstawą do stwierdzenia opłacalności: tworzenia konkretnego typu centrum ze względu na ogromną kapitałochłonność tego rodzaju przedsięwzięć.
Według koncepcji A. Kengpola, wybór lokalizacji centrum logistycznego musi być poprzedzony wieloma różnorodnymi analizami. Autor ten przedstawia schemat postępowania przy wyborze nowej lokalizacji — rysunek 3.41.
Decyzje lokalizacyjne są niezwykle trudne do podjęcia i centrum logistyczne musi rozważyć nie tylko istniejącą sieć logistyczną, ale także wiele różnorodnych czynników, na jakie wskazano na rysunku 3.4. Niektóre z nich mogą być zmierzone lub przynajmniej oszacowane — takie jak koszty funkcjonowania centrum, wskaźniki ekonomiczne, podatki, liczba podmiotów o podobnym charakterze logi-stycznym, odległości od potencjalnych partnerów, liczba możliwych dostępnych projektów finansowanych z funduszy krajowych lub międzynarodowych* wielkość populacji regionu. Nawet wśród czynników mierzalnych, jakimi są koszty zarządzania i funkcjonowania centrum, często trudno jest ocenić, które w sposób najbardziej istotny wpływają na podjęcie decyzji o lokalizacji. Wiele innych czynników jest niemierzalnych, takich jak: jakość sieci logistycznej, elementy socjalne, relacje
Źródło: Opracowanie na podstawie A. Kengpol, Design of a decision support system to emluaie the iitmtmau m a ncw distribution centre, „International Journal of Production Economics”, 90 (2004), s. 62.
przemysłowe, system prawny, przyszły rozwój gospodarczy i podobne. A. Kengpol wskazuje, oprócz wymienionych wyżej czynników, na analizy inwestycyjne, wykorzystujące znane metody NPV i IRR oraz inne metody ilościowe. Model lokalizacji centrum logistycznego, jakim jest AHP — analityczny proces hierarchiczny [ana-lylic hierarchy process), pozwala na uwzględnienie wielu różnorodnych czynników. Wymieniony model procesu analitycznej hierarchii jest systematyczną procedurą, w ramach której może być rozwiązany każdy problem, wiążący się z hierarchiczną strukturą. Wspiera on decyzje dotyczące wykonania zadań, ułatwia uzasadnienie podjętej decyzji, wykorzystuje dostępną wiedzę oraz doświadczenie osób biorących udział w decyzjach, a także ustala kolejność możliwości2. Model AHP jest oparty na wielu różnych kryteriach, dobieranych w zależności od sytuacji. Opiera się on na trzech zasadach: dekompozycji, ocenie porównawczej i syntezie priorytetów3.
A. Kcngpol, Design of a decision support system to evaluate the investment in a new distribulion centre, „Internationa1 Journal of Production Economics”, 90 (2004), s. 60-63.
J. Korpela, A. Lehmusvaara. J. Nisonen, Warehouse operator selection by combining AHP and DEA methodologies, „International Journal of Production Economics”, 108 (2007), s. 138.
Tamże.