DSCF5075 (2)

O PIERWSZYCH BALLADACH MICKIEWICZA 71

Ale dla dum sentymentalnych nie jest to bynajmniej problem główny: cały ich wysiłek artystyczny idzie przede wszystkim w kierunku takiego przedstawienia sytuacji, jaka wynika w rezultacie zdrady, by wyzyskać wszystkie wzruszające walory wątku o żałosnym losie niewinnie skrzywdzonej ofiary, a potem w kierunku przejęcia czytelników grozą upiora i „larw“ piekielnych, porywających niewierną osobę w czeluści ognistej otchłani. Zgodnie z tradycją poetyki sentymentalnej rządzi tu niepodzielnie prawo prymatu tych stylowo-kompozycyjnych zabiegów, które zdążają ku wzmożeniu wzruszających efektów utworu. Stąd w centrum dum zbudowanych na wątku zdrady miłosnej stoi prawie zawsze postać zdradzona.

W Liliach — odwrotnie: skoro postawiono tu problem winy, to.....nie

mąż zdradzony, ale zdrajczyni stać się musi centralną osobą ballady.' A i wina jej w zestawieniu z przestępstwami, jakie popełniają heroiny dum sentymentalnych, spotęgowana zostaje do rozmiarów okrutnej, ,,niesłychanej “ zbrodni, od której krwawą grozą zabarwia' się całe opowia-