DSCN6374 (Kopiowanie)

7. Przegląd świata istot żywych I ich klasyfikacja ma cykl rozwojowy typu III, przechodzi przemianę pokoleń podobną do występującej u roślin; ponieważ jednak pokolenie płciowe i bezpłciowe nic różnią się morfologicznie, cykl taki nazywamy izomorficzną przemiana pokoleń. Podobny cykl ma miejsce u gałęzatki (Ctadophora); nitkowata, silnie rozgałęziona plccha tej zielenicy zbudowana jest z komórek wielojądrowych, gałęzatkę zatem

zbudowaną z jednego komórczaka ma pełzatka (Caulerpa). Jej organizm (ryc. 7-48) zróżnicowany jest na część pełzającą czyli lodygokształtną, przyczepiającą się do podłoża za pomocą chwytników (ryzoidów) oraz na podobną do liści część liściokształtną.

Do zielenic o najwyższym stopniu organizacji należą ramienice: w niektórych systemach wyróżnia się je w oddzielną gromadę - Champhyta - liczącą ok. 200 gatunków. Żyją one głównie w wodach słodkich i stojących, przytwierdzone do dna za pomocą chwytników; niektóre gatunki zamieszkują strefę przybrzeżną mórz. Są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia wody. Ich plecha zbudowana jest z wielu komórek (które początkowo sąjednojądrowe, następnie zaś, w miarę wzrostu glonu, stają się komórczakami) i jest bardzo charakterystyczna (ryc. 7-49); składa się z między wężli i krótkich węzłów. Swym wyglądem zewnętrznym ramienice przypominają zatem skrzypy.

Glony te rozmnażają się bezpłciowo (poprzez bulwki) i płciowo w procesie oogamii (wytwarzając dwa rodzaje

gametangiów: lęgnie zawierające komórkę jajową IJ    _kruclla (Chara fragiUs).

l plemntęprodukującąplemntki - por. tyc. 7-49).    _{Poprawej p|ccha po lewej} powiększony jej frag

ment zawierający lęgnię (I) i plemnię (p) (JD).

7.4.3.Ó. Gromada: brunatnice (Phaeophyta)

Gromada ta liczy ok. 2000 gatunków brunatnych glonów, doskonale przystosowanych do życia w morzu. Występują w płytkich wodach przybrzeżnych (do głębokości 15 m), przytwierdzając się do skał za pomocą ryzoidów - organów czepnych. Najwięcej gatunków żyje w morzach zimnych. Brunatnice są wielokomórkowe, ściany ich komórek zbudowane są z celulozy z dodatkiem kwajró alginowego i fukoidyny. Jako produkty fotosyntezy gromadzą węglowodany (laminarynę i mannitol), a także tłuszcze. Zawierają w swych chromatoforach barwnik fukoksantyne. który maskuje zieleń chlorofilu i nadaje barwę glonom: od zlocistożóhęj po czamobrunatną. Znamy brunatnice małe (o piesze kilkumilimetrowej), ale też i bardzo duże, jak np. wielkie listownice: wielkomorszcz (Macrocystis) może osiągać 100 m długości (ryc. 7-50). Plecha tych glonów jest zróżnicowana, przypominając swą budową narządy roślin: wyróżnić w niej możemy część łodygoksztaltnączyli kauloid (ryc. 7-50), chwytniki (ryzoidy) i część liściokształtną (filloid), nie są one jednak homologiczne z łodygą, korzeniem i liśćmi roślin. Zróżnicowaniu zewnętrznemu towarzyszy zróżnicowanie budowy wewnętrznej: np. zewnętrzne komórki plechy są obficie zaopatrzone w chromatofory i pełnią funkcję analogiczną do tkanki asymilacyjnej, zaś część wewnętrzna, zbudowana z komórek o zgrubiałych ścianach pełni rolę wzmacniającą. U niektórych gatunków w kaluoidzie (części lodygoksztaHnej) stwierdzono nawet obecność komórek podobnych do rurek sitowych (por. rozdz. 4.5).

Brunatnieć rozmnażają się bezpłciowo (przez zoospory lub aplanospory) oraz płciowo: sposobami izogamii, anizogamii bądź oogamii. Żyjący w Bałtyku morszczyn (Fitom) ma cykl rozwojowy typu II, natomiast u kło.ską (Eclocarpus) zachodzi cykl rozwojowy typu III z przemianą pokoleń. U listownie (iMminaria) gametofil jest mikroskopijnej wielkości, natomiast sporofn osiągnąć może kilkadziesiąt metrów długości i wagę do 100 kg.