DSCN6708 (Kopiowanie)

& Ohwiek 157

tażdcj piramidy (tzw. brodawka nerkowa) znajduje się w jednym z kielichów nerkowych mniejszych. Kielichy nerkowe mniejsze łączą się w większe zespoły - tzw. kielichy nerkowe większe, które •chodzą do miedniczki nerkowej. Mocz z miedniczki nerkowej przedostaje się do moczowodu.

dato fcanaikk/ęty kana§k kręty norlone I rzędu Urzędu

Podstawową jednostką morfologiczno-czynnościo-■ wą nerki jest nefron (ryc. 8-106). W skład nefionu wchodzą: ciałko nerkowe, kanalik kręty I rzędu, pętla nefro-nu (w której wyróżniamy część zstępującą i wstępującą) orazkanalik kręty II rzędu.

Wytwarzanie moczu ma miejsce w nefirmach. W kłębkach nerkowych - początkowej części nefionu, dochodzi do filtracji osocza i wytworzenia moczu pierwotnego, następnie - w części cewkowej nefionu, do procesów wchłaniania (resorpcji) i wydzielania (sekrecji) związków występujących w moczu pierwotnym i osoczu.

Ryc. 8-106. Schemat nefionu (A) oraz aparatu przykłębuszkowego nerki (B)

(ID)

W każdej nerce znajduje się od 4 do 6 min nefionów. Średnia długość nefionu u człowieka wynosi od 50 do 55 mm, aczkolwiek wyróżniamy nefrony długie i krótkie. Długie to te, których ciałka znajdują się w pobliżu rdzenia, natomiast nefrony, których kłębuszki znajdują się w powierzchownej lub środkowej warstwie koty, mają pętle krótkie. U ludzi przeważają liczebnie nefrony o pętlach krótkich (jest ich około 75%). Czynność nefionu to przede wszystkim aktywna eliminacja z osocza końcowych produktów przemiany materii; odbywa się ona za pomocą czterech mechanizmów: filtracji, resorpcji (wchłaniania) zwrotnej, wydzielania i syntezy niektórych substancji.

Ciałka nerkowe i towarzyszące im kanaliki (cewki) kręte I i II rzędu znajdują się w korze nerki, natomiast pętla nefionu stanowi fragment rdzenia.

W ciałku (kłębuszku) nerkowym wyróżnić możemy dwa bieguny: biegun naczyniowy (przez który wnika do ciałka tętniczka doprowadzająca i odchodzi zeń tętniczka odprowadzająca) oraz biegun kanalikowy (przez który mocz odprowadzany jest do kanalika krętego I rzędu). Klębuszek nerkowy ma około 200 mikrometrów średnicy. Zbudowany jest z podwójnej osłonki nabłonkowej -żbzewhęj i ściennej torebki kłębuszka, z kłębuszka naczyniowego oraz z aparatu przykłębuszkowe-go. Choć komórki warstwy ściennej i trzewnej torebki kłębuszka nerkowego mają to samo pochodzenie, lecz bardzo istotnie różnią się budową. Warstwa ścienna zbudowana jest ze ściśle przylegających komórek nabłonka jednowarstwowego płaskiego, leżących na błonie podstawnej. Natomiast komórki warstwy trzewnej (tzw. podocyty - od posiadanych wypustek, przypominających stopy) pokrywają naczynia krwionośne włosowate kłębka naczyniowego, opierając się wypustkami na błonie podstawnej, wspólnej dla nich i dla komórek śródbłonka.

W Idębuszku nerkowym występują też komórki mezangialne, które m.in. podtrzymują strukturę “kbuszka, mają zdolność fagocytozy oraz produkują niektóre substancje czynne, np. prostaglandy-umrleukinę 1, a także nabłonkowy oraz płytkowy czynnik wzrostu. Komórki te charaktery żują się tatąruchliwością i biorą udział w większości reakcji tkankowych na terenie kłębuszka nerkowego.

W ciągu jednej minuty przepływa przez nerki około 1000-1200 ml krwi (tj. 550-650 ml osocza). \ fijj ilości około 90% przepływa przez korę nerk i.