ebook Typy Broni i Uzbrojenia2 Samolot szkolno lacznikowy RWD 8 Page

R11 ^rD-ti z eskadry szkolnej 4 Pułku Lotniczego w Toruniu z urządzeniem do holowania szybowców (fot. ze zbiorów W. Bączkowskiego)

wynosiła 25,5 tys. zł (płatowiec budowany w DWL kosztował 15 tys. zł), silnika zaś 12,5 tys. zł. Produkcję czterocylindrowych silników rzędowych Junior do tego samolotu uruchomiły w 1934 r. Państwowe Zakłady Inżynierii w Ursusie-Cze-chowicach k. Warszawy, na podstawie licencji zakupionej od czechosłowackiej wytwórni Walter. Samoloty budowane w PWS malowane były na oliwkowo, a wyróżniały je nieoprofilowane amortyzatory olejowo-powietrzne oraz wyjmowana część osłony kadłuba między kabinami. W listopadzie 1934 r. Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie używało już 26 samolotów RWD-8 produkcji PWS. Samoloty. RWD-8 pws były cięższe, miały niższe osiągi oraz gorszą opinię u pilotów. Pierwsze 30 samolotów RWD-8 zbudowanych w PWS (o nr. 34-2 do 34-31) miało zwężone końce płata i w takiej postaci były przez wiele lat użytkowane w Dęblinie.

Konstruktorzy samolotu, zdając sobie sprawę ze zbyt małej skuteczności lotek, poszukiwali nadal rozwiązania tego problemu. W zimie 1933/34 w fachowej prasie lotniczej pojayrił się po raz pierwszy opis lotek typu Friese, bardzo skutecznych i dających małe siły na drążku sterowym. Zasada ich polegała na tym, że ich oś obrotu nie znajdowała się na przedniej krawędzi, lecz była cofnięta o 25% cięciwy (szerokości) lotki, gdzie umieszczony był jej dźwigarek, nosek zaś przed dfwigarkiem miał krawędź przednią przy dolnej powierzchni skrzydła. W wyniku tego, przy wychylaniu lotki do góry, jej nosek wystawał poniżej dolnej powierzchni skrzydła, wywołując wiry, co zwiększało skuteczność działania lotek. W Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych wykonano wówczas nowy płat do RWD-8, wracając do obrysu o stałej cięciwie, jak w prototypie, lecz zastosowano na nim lotki Friese. Pierwszy egzemplarz RWD-8, na którym założono skrzydło z tymi lotkami, oblatał pil. K. Chorzewski w lutym 1934r. Pierwszy lot na tym samolocie o mało co nie skończył się katastrofą, gdyż omyłkowo połączono odwrotnie napęd sterowania lotek, czyli ich działanie było przeciwne od normalnego, .stosowanego na samolotach. Szczęśliwie pilot już podczas startu zorientował się, iż lotki działają odwrotnie i ostrożnie prowadząc samolot zaraz wylądował. Pomyłkę natychmiast usunięto. Własności samolotu okazały się bardzo dobre, przeto po przeprowadzeniu prób na samolocie nowe skrzydło zakwalifikowano jako standardowe dla RWD-8.

Spośród pięciu egzemplarzy RWD-8, zbudowanych w DWL ze zwężonymi końcami skrzydeł — dwa • SP-ALB i SP-ALO, używane przez wiele lat przez Aeroklub Lwowski, pozostały ze zmo-dy kowanymi płatami zwężonymi, tj. przerobionymi przez zastosowanie lotek Friese. Pierwsze wojskowe RWD-8 wykonane w PWS, które miały zwężone końce płatów, nie były modyfikowane. Od kwietnia 1934 r. DWL produkował R WD-8 ze skrzydłem standardowym, a PWS od jesieni 1934 r.

ROZWÓJ SAMOLOTU I JEGO WERSJE

Doświadczalne Warsztaty Lotnicze na Okęciu produkowały samoloty RWD-8 dwl, które wyróżniały gumowe amortyzatory podwozia z osłonami o kroplowym przekroju i srebmoczerwone malowanie. Były one napędzane silnikiem P£//ić. Junior lub Walter Junior a czasem PZlni. Major. Samoloty te były budowane na potrzeby aeroklubów, a nieliczne egzemplarze na eksport.

Szósty egzemplarz RWDSdwl SP-AMD (nr fabr. 85), oblatany w maju 1934 r., otrzymał polski 7-cylindrowy silnik gwiazdowy P^Skoda G-594 Czarny Piotrui konstrukcji ini. Stanisława Nowkuńskiego. Samolot ten przez wiele lat służył sekcji Polskich Zakładów Skody, utworzonej