9.2. Możliwości pomiaru jakości usług turystycznych 147
• profesjonalizmu, którego wyrazem jest uprzejmość, wiarygodność, komunikatywność, umiejętności i doświadczenie usługodawców,
• wrażeń i odczuć, związanych ze standardem wyposażenia i urządzeń, estetyką miejsca (w tym także okolicy) i ubioru,
• odpowiedzialności - szybkie reagowanie na uchybienia i błędy, kompleksowa obsługa od zarejestrowania zlecenia, poprzez kontrolę jego realizacji, po ewentualną reklamację,
• orientacji na klienta - indywidualne podejście do turysty i jego potrzeb, chęć niesienia pomocy.
Zachowanie zadowalającego poziomu jakości usługi turystycznej wymaga słuchania klienta i pomiaru, za pośrednictwem porównywania, rzeczywistego stanu zaspokojenia potrzeb klienta oraz stanu przez niego oczekiwanego.
Do drugiej grupy kryteriów oceny, tj. do oceny jakości obsługi klienta można zaliczyć:
• dostępność usług (czasową i przestrzenną),
• pełną zgodność z życzeniem klienta,
• skuteczne spełnianie celu usługi,
• bezpieczną realizację usługi,
• trwałość efektu usługi,
• szybkość realizacji,
• minimalizację wkładu materiałowego w realizację usługi,
• minimalizację wkładu finansowego usługobiorcy,
• maksymalizację efektu skierowanego na klienta30,
• kulturę obsługi klienta.
W przypadku usług turystycznych, przy ocenie ich jakości można kierować się np. poniższymi charakterystykami31:
1. Niezawodność usługi - dobrze wykonana usługa za pierwszym razem oraz spełniająca wszystkie uzgodnione z klientem i zawarte w umowie parametry i cechy usługi, dotyczące np. transportu, zakwaterowania, wyżywienia, dodatkowych atrakcji itp.
2. Gotowość świadczenia usługi - czas oczekiwania na usługę i wachlarz proponowanych usług. Jest to jeden z podstawowych warunków konkurencyjności danej organizacji na rynku. Klient powinien mieć przedstawioną dostatecznie pojemną i zróżnicowaną ofertę, w tym również i pod względem finansowym, dającą mu możliwość wyboru.
3. Komunikatywność - zarówno sama oferta, jak i wszelkie związane z nią informacje powinny być przekazane klientowi w formie czytelnej i zrozumiałej dla niego. Jest to sprawa tym istotniejsza, że istnieją bardzo zróżnicowane grupy klientów, których usatysfakcjonowanie wymaga indywidualnego podejścia. Praktyka wykazuje, że szczególnie umowy zawierane z klientem często są pisane w sposób dla niego niezrozumiały, co później owocuje nieporozumieniami, powodującymi ujemne skutki finansowe dla klienta.
30 R. Kolumn. T. Tkaczyk, Jakość usług, TNOiK, Bydgoszcz 1996, s. 20.
31 Tamże, s. 18-20.