ET4

194 Rozdział 11. Turystyka międzynarodowa

•    administracyjne,

•    społeczno-kulturowe,

•    geograficzne,

•    pozostałe.

Czynniki ekonomiczne oddziałują na wielkość turystyki z dwóch stron. Z jednej strony konsekwencją hierarchii potrzeb jest fakt, że na turystykę masową mogą sobie pozwolić społeczeństwa relatywnie bogate. Z drugiej strony turysta jako kraj recepcji wybiera najczęściej kraj rozwinięty ekonomicznie, z odpowiednią infrastrukturą, która będzie w stanic zaspokoić jego potrzeby. Na przykład liczba turystów odwiedzających całą Afrykę była równa w przybliżeniu liczbie turystów odwiedzających Polskę i Węgry w 2002 roku. Czynnikiem ekonomicznym są też wahania kursów walutowych. Mocne euro w 2003 roku spowodowało wzrost cen usług turystycznych w krajach tej strefy oraz relatywne potanienie usług turystycznych w pozostałych krajach dla mieszkańców tej strefy.

L.W. Turner, Y. Reisinger i S. Witt opisują najczęściej wymieniane czynniki, które opisują popyt turystyczny. Zostały one przedstawione w tabeli 11.5. Ruch turystyczny podzielony jest na trzy typy: turystykę biznesową (B), wakacyjną (H) i odwiedziny znajomych i rodziny (VFR).

Tabela 11.5. Standardowe czynniki wpływające na wielkość popytu turystycznego

Czynnik	Typ turystyki
	B	H	VFR
Populacja kraju emisji	+	+	+
PKB	+	+	+
Koszt pobytu w kraju recepcji		-	-
Koszt pobytu w krajach konkurencyjnych dla kraju recepcji		+	+
Koszt transportu do kraju recepcji		-	-
Koszt transportu do krajów konkurencyjnych		-
Wielkość wymiany handlowej	+

Plus oznacza dodatnią korelację pomiędzy czynnikiem a danym typem turystyki, a minus - ujemną.

Źródło: opracowanie własne na podstawie: L.W. Turner, Y. Reisinger, S. Witt, Tourism Demand Analysis Using Structural Eguation Modeling,,.Tourism Economic" 1998, nr 4, s. 301-323.

Wymienieni autorzy biorą pod uwagę również inne czynniki wpływające na popyt turystyczny, takie jak poziom cen kraju emisji czy współczynnik zaufania gospodarczego kraju emisji. Te zmienne mają jednak mniej bezpośredni wpływ na popyt i mogą mieć u podstaw inne przyczyny (np. cykl gospodarczy). Na turystykę H i VFR może mieć negatywny wpływ poziom cen (kraju emisji), gdyż reprezentuje on wydatki substytucyjne do turystyki. Poziom cen może jednak mieć pozytywny wpływ na turystykę B, ponieważ oznacza wzrost aktywności biznesowej²³.

Na przykładzie badań przepływów ruchu turystycznego do Nowej Zelandii (z USA, Wielkiej Brytanii, Japonii i Australii) stwierdzono, że wielkość wymiany handlowej jest najważniejszym czynnikiem stymulującym turystykę B. Pozostałymi zmiennymi

²³ L.W. Turner, Y. Reisinger, S. Witt, Tourism Demand Analysis..., op. cii., s. 301-323.