filozofia egzamin0

ć-tntŁ k<)m mniej, drupie więcej, ale żadne nie było przygotowane ostatecznie | kim nieukwkronjm stanic dzieła te. jedne z najważniejszych, jakie zna histoii_a'k Mropcjdei. zostały przekazane pokoleniom. Te dzieła Arystotelesa przecł, ^ mc. i to nawet w całości Przechowały się w redakcji Andronikosa z Rodosu. Vt4^''

s

w Analitykach. Topika jest zredagowana najobszerniej. Pisma o kategoriach i o (Hermeneutyka) są mało przez autora opracowane i później uzupełnione, co dało

*s

POtlj

im układ dość dowolny i autentyczne teksty uzupełnił przez notaty uczniów. _ s tworzę paęC grap: pisma logiczne, przyrodnicze, metafizyczne, praktyczne i

.4 Pisma logiczne otrzymały w czasach bizantyjskich nazwę Organonu (lj narzędzie), odpowiadającą intencjom Arystotelesa. Należą do tej grupy następują^ ‘ laty Kategorie. Hermeneutyka (/7epi ig/ajreiaę, po łac. De interpretatione), ^ (pamut i wtóre), zawierające teorie wnioskowania i dowodzenia. Topika, tratw* o dowodzeniu prawdopodobnym i o sztuce prowadzenia sporu, i O sofizmaiach /? o ifiinuwi ikłygatr, po łac. De sophisticis elenchis). Jądro logiki Arystotelesa zawarty

do kwestionowania ich autentyczności.

Bi Pisma przyrodnicze składają się z rozpraw należących do fizyki, do histj naturalnej i do psychologii, a) Z pism fizykalnych główne jest Fizyka (ęwortMj&ą^ czyli odczyty o przyrodzie) w 8 księgach, dzieło ważne, ale niejednolite, którego h* pochodzą z różnych epok. a pierwotnie stanowiły może oddzielne traktaty.

O niebie. O stawaniu się i ginięciu, Meteorologika. b) Historia naturalna zwierzę j. głównym dziełem drugiej grupy, która ponadto obejmuje liczne monografie zoolog^

0    częściach zwierząt, O pochodzeniu zwierząt, O ruchu zwierząt, O poruszaniu się prute* nym zwierząt i inne. Botaniczne dzieła Arystotelesa nie zachowały się. c) O duszy, rozp* ważna i stosunkowo dobrze opracowana, jest głównym dziełem psychologicznym Aiyn telesa, uzupełnionym przez szereg drobniejszych studiów.

C) Metafizyka stanowi ośrodek filozofii Arystotelesa, obejmując tak zwaną pras ..pierwszą filozofię”. Nazwa dzieła Ta /tera ra tpoaittd oznacza „pisma następującej pismach przyrodniczych” (tak je bowiem Andronikos umieścił w szeregu pism Aiy* telesa) i ustaliła się znacznie później. Praca ta składa się z czternastu ksiąg rożnejnj

1    różnego pochodzenia, nie dających się składnie ze sobą powiązać. Metafizyka nie ta zapewne nigdy jedną książką ani jednym kursem wykładowym; dopiero komenttie (Syrian i Pseudoaleksander) potraktowali ją jako jedno dzieło i zdołali utrwalić tę op» Wyraźny związek zachodzi między księgami A—T i Z— O, one stanowią zrąb Metafc* Księga A, zawierająca szkic teologii Arystotelesa, stanowi odrębny traktat; kśgr jest słownikiem filozoficznym; księgi M —N są polemiką z Platonem.

Di Pisma praktyczne obejmują etykę i politykę. Etyka jest przechowana w W¹ redakcjach, ale zapewne tylko dwie są autentyczne: Etyka eudemejska jest wcześni#* a Etyka nikomachejska późniejszą redakcją. Etyka wielka (po łac. Magna MoraHd f uważana przeważnie za pochodzący z późniejszych stuleci ekscerpt z tamtych dwód Polityczne dzieło Arystotelesa, noszące nazwę Polityka, obszerne a nie ukończone f prawie równie niejednolite jak Metąfizyka.

E) Pisma poetyczne. Z tej grupy przechował się jedynie fragment Poetyki, traktu głównie o tragedii.

Przechowane pisma Arystotelesa stanowią tylko część tego, co napisał, ale część bo ściśle naukową i dającą pojęcie o całokształcie jego poglądów.

ORIENT A< więcej i wedle miał na myśli snmą rolę, co i Arystoteles zn; niekąd różnice

POPRZEĆ doktrynę tdej, Arystotelesów wicdnich poję zagadnień, lec rozwiniętych Z drugiej swe wiadomo dziedzictwo -rakich trudn

Arystoteli poglądy filo: jego particui

ROZWĆ tońskiej dok pojmował ji i nieśmierte dentne. W t choć były p okresie uks

2.    Jeszc zaznaczył si Po opuszcz ktrynę, któ pomysły m rozumu, te epoce. Szki fizyki; spe giczne, Ety bie — star

3.    W p szedł od pl stał nawet w pracy w socjologię, i fizjologie dozna wsi \>

106