Foto2927

100 Rozdział 1

Zarządzanie kryzysowe w samorządach - podstawy teoretyczne 101

kich, starostw powiatowych, urzędów gmin. Istotną rolę odgrywa tutaj wymiana informacji i współpraca z innymi komórkami organizacyjnymi właściwych urzędów oraz podmiotów, osób i innych instytucji, których wiedza i doświadczenie może przyczynić się do usprawnienia działań w tym obszarze. Do głównych zadań zespołu zarządzania kryzysowego określonego szczebla administracji państwowej w trakcie przygotowania i prowadzenia ewakuacji należy m.in.¹⁶⁷:

-    zebranie niezbędnych danych i opracowanie koncepcji ewakuacji,

-    przekazanie niezbędnych informacji podmiotom zaangażowanym w proces ewakuacji,

-    koordynowanie i udzielanie pomocy jednostkom organizacyjnym w zakresie realizacji prac planistycznych zwijanych z ewakuacją (przyjęciem) ludności,

-    opracowanie planu ewakuacji oraz jego aktualizowanie,

-    zapoznanie ludności z zasadami i sposobami ewakuacji poprzez działalność informacyjną i szkoleniową,

-    kierowanie przebiegiem ewakuacji oraz zbieranie danych ojej przebiegu i ich analizowanie.

Skuteczność ewakuacji jako formy ochrony ludności zapewnia planowanie, które jest obowiązkiem wszystkich władz odpowiedzialnych za bezpieczeństwo powszechne. Plany ewakuacji stanowią element planów zarządzania kryzysowego (w przypadku ewakuacji I i II stopnia) oraz planów obrony cywilnej (w przypadku ewakuacji III stopnia). Dla ewakuacji I stopnia nie opracowuje się oddzielnego planu ewakuacji. Bazę stanowi tutaj plan ewakuacji II stopnia. Plany ewakuacji precyzują koncepcję prowadzenia ewakuacji i zasoby niezbędne do realizacji tego zadania. Określają przede wszystkim liczbę osób, obiekty i obsza-ry przewidziane do ewakuacji, kolejność ewakuacji, oszacowanie możliwej skali j samoewakuacji, kryteria podjęcia decyzji o ewakuacji, organy uprawnione do ] zarządzenia ewakuacji, odpowiedzialnych za jej prowadzenie, sposoby ogłaszania ewakuacji, trasy oraz docelowe miejsca przemieszczenia ewakuowanej ludności i mienia, zasoby, sposoby zabezpieczenia działań. Warunkiem ich skuteczności ! jest systematyczna aktualizacja zarówno zasobów, jak i stosowanych rozwiązań | Decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji I i II stopnia podejmują organa wla* j ściwe w sprawach zarządzania kryzysowego - wójt (burmistrz, prezydent miasta), ; starosta, wojewoda. Osoby te sprawują również funkcję kierowniczą organów jj kierujących działaniami w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub icb I usunięcia. Do ich obowiązków należy ponadto zabezpieczenie warunków nie-zbędnych do przetrwania ewakuowanej i poszkodowanej ludności oraz ewaku- jj owanych zwierząt W przypadku ewakuacji I stopnia decyzję o jej podjęciu może i podjąć również osoba kierująca akcją ratunkową. Decyzję o podjęciu ewakuacji III stopnia podejmują terenowe organy obrony cywilnej, a w strefie działań wo-!

¹⁶¹ Instrukcja w sprawie zasad ewakuacji..., op. cit., s. 11.

jennych - organy wojskowe przy współpracy z właściwymi organami obrony cywilnej, zgodnie z wymogami ustawowymi¹⁶⁸.

Elementy organizacyjne procesu ewakuacji obejmują zespoły funkcjonujące w rejonach objętych ewakuacją na trasach ewakuacji i w miejscu przeznaczenia. Zespoły te są grupami o charakterze czasowym. Podział terenowy zespołów wraz z ich zadaniami zilustrowano na rysunku 21.

Sztywna struktura zespołowa w procesie ewakuacji nie jest obligatoryjna. W instrukcji dopuszcza się tworzenie innych elementów lub łączenie tych, które zaprezentowano na rysunku. Struktura procesu ewakuacji powinna być dostosowana do lokalnych potrzeb i możliwości. Priorytetem jest tutaj zwiększenie sprawności organizacyjnej podczas realizacji tego procesu.

¹⁶⁸ Por. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2002 r., Nr 156 poz. 1301 z późn. zm.), Ustawie z dnia 21 listopada 1.967 r. o powszechnym obowiązku obrony RP (DzU z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 z późn. zm.), Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (DzU z 2002 r„ Nr 96, poz. 850).