182 Rozdział 2
Zarządzania kryzysowe w samorządach w ujęciu praktycznym 183
Rysunek 31.
Intefpretacja geometryczna odwzorowania UTM. Źródło: Opracowanie własne.
nych i odwzorowań kartograficznych. Uważa się, że układ odniesienia WGS-84 to jeden z najlepszych geocentrycznych systemów odniesienia znajdujący bardzo szerokie zastosowanie praktyczne w kartografii, nawigacji i pomiarach geodezyjnych, na którym zbudowano układ współrzędnych geograficznych oraz układ współrzędnych prostokątnych płaskich UTM.
Odwzorowanie Mercatora (UTM)
Uniwersalne, poprzeczne odwzorowanie Mercatora (UTM) to odwzorowanie gdzie matematycznie określona powierzchnia elipsoidy ziemskiej przekształcona została na płaszczyznę. Według standardów zachodnich w odwzorowaniu UTM przekształcona została na płaszczyznę powierzchnia elipsoidy WGS 84. Odwzorowanie to (UTM) jest odmianą odwzorowania Gaussa-Kriigera, z tą różnicą że w projekcji UTM interpretuje się walec sieczny do elipsoidy ziemskiej to znaczy tak jak gdyby przecinał jej powierzchnię wzdłuż dwóch kół równoległych do południka środkowego (rysunek 31).
W odwzorowaniu Gaussa-Krfigera wiernie odwzorowuje się na płaszczyźnie tylko południk środkowy strefy, a w miarę oddalania się ku skrajom strefy, skala obrazu rośnie.
W projekcji UTM skala obrazu wzrasta od 0,9996 na południku środkowym, przez 1:1 wzdłuż równoległych kół siecznych do 1,0016 na końcach strefy. Powoduje to mniejsze zniekształcenie w strefie, ponieważ są one równomiernie rozłożone.
Siatka meldunkowa UTM jest stosowana na mapach topograficznych jako siatka (kilometrowa) współrzędnych prostokątnych płaskich UTM. Obejmuje całą kulę ziemską bez obszarów okołobiegunowych.
Podział na słupy i pasy = pola strefowe:
1. Powierzchnię Ziemi podzielono na sześciostopniowe slupy oznaczone cyframi arabskimi od 1 do 60. Numeracja słupów rozpoczyna się od południka 180° długości geograficznej i wzrasta w kierunku wschodnim.
2. Obszar miedzy szerokościami geograficznymi 80° S (południowej) a 84° N (północnej) podzielono na 19 ośmiostopniowych pasów 1 dwunastostopniowy pas 20 (pomiędzy 72° a 84° N (szerokości geograficznej północnej). Pasy oznaczono wielkimi literami alfabetu łacińskiego z południa na północ, począwszy od litery C do W (z pominięciem liter I oraz O). Pas 20 oznaczony jest wielką litera X.
Wycinek powstały z przecięcia pasa ze słupem wyznacza pole strefowe. Polska znajduje się w polach strefowych 33U, 34U, 35U (rysunek 32).
Rysunek 32. Interpretacja geometryczna odwzorowania UTM
Terytorium
Polski
Podział na poła strefowe. Źródło: Opracowanie własne.