GRUPY ZORIENTOWANE BEHAWIORALNIE, POZNAWCZO I EDUKACYJNIE 127 cy zatrzymali się na chwilę i próbowali zrozumieć, co się dzieje w grupie. Niektórzy terapeuci czekają, aż w pełni zrozumieją proces grupowy, i dopiero wówczas oferują misterną, całościową interpretację; inni interweniują znacznie wcześniej, dzielą się przypuszczeniami bądź podają interpretacje wstępne lub częściowe.
Interpretacja procesu jest najskuteczniejsza, gdy terapeuta wkracza i podsumowuje dostępne dane, a potem prosi uczestników, by sami próbowali wyjaśnić, co się dzieje; w ten sposób wprowadza w grupie normę autonomii i samoobserwacji. Na przykład: „Nie jestem pewien, co się dziś dzieje w grupie, ale widzę, że Philip i Roger patrzą na zegarki, a ilekroć Dan się odezwie, Julie wymienia spojrzenia z Nigelem. Jak myślicie, o co tu chodzi?".
Frazeologia i słownictwo uwag klasyfikujących albo interpretacji będą różne w zależności od ideologii, z którą się identyfikuje terapeuta. Ich cel wszakże zawsze jest taki sam: pomóc uczestnikom zrozumieć i zasymilować dane wynikające z bieżących interakcji w grupie. Dzięki wygłaszanym przez prowadzącego (i pozostałych uczestników) komentarzom na temat procesu pacjenci zaczynają rozumieć, jak się prezentują innym, dostrzegać wpływ, jaki wywierają na cudze uczucia i opinie, a w efekcie - na poczucie własnej wartości.
Gdy już pacjenci wezmą w pełni odpowiedzialność za bieg zdarzeń w grupie - a przez analogię również w swoim życiu - mogą się zmierzyć z pytaniem: „Czy mnie to satysfakcjonuje?". Terapeuta, który towarzyszy uczestnikom grupy w tym procesie, zyskuje potężną dźwignię terapeutyczną i może pomóc każdemu pacjentowi we wprowadzeniu trwałych zmian w jego interpersonalnym życiu.
Grupy zorientowane behawioralnie, poznawczo i edukacyjnie koncentrują się na wyraźnie określonych zmianach w danym wzorcu zachowania. Mogą czynić wyraźny użytek z konkretnych technik behawioralnych lub poznawczych albo ich nie stosować, cel wszakże mają podobny: działanie na rzecz zmiany nieprzy-stosowawczego zachowania pacjenta. Tego rodzaju grupy są też zazwyczaj ustruk-turalizowane, zamknięte i mają z góry określony, ograniczony czas trwania. Poniżej opisujemy trzy reprezentatywne przykłady: grupy dla osób z zaburzeniami odżywiania, grupy dla osób nadużywających substancji psychoaktywnych oraz grupy dla osób z problemami somatycznymi.