Historia myśli psychologicznej wykład 5 Prof. Bobryk str. 2
ismienia superego jest przywiązanie do rodziców. Snperego to przynajmniej w tych najwcześniejszych postaciach i przejawach to jest zinterioryzowany rodzic. Ten, który zakazuje czegoś ten, który powiada, co jest słuszne, co jest niesłuszne. Ten. który karze wtedy, kiedy .... no karze najczęściej pozbawianiem miłości, czy zmniejszeniem stopnia miłości, wtedy kiedy się postępuje niezgodnie z normami. Superego jako uwewnętrzniony rodzic, razem z jego nakazami, normami społecznymi, który oczywiście jest przedstawicielem społeczeństwa. Jedynymi dobrze znanymi, czy w ogóle znanymi w tych najwcześniejszych okresach życia. I tak do takiej wielotorowości. wielopodmiotowości w życiu ludzkim i wszystko, co potem się dzieje, zarówno pewien rozwój np. rozwój ego, które jakoś tam musi sprostać sprzecznym często oczekiwaniom, czy wymaganiom superego. jak i w ogóle rozwój całej psychiki, czy też rozwój patologii, czyli objawy chorobowe choroby psychicznej, wszystko to bierze się z ismienia konfliktowości tych trzech sfer. Zawsze jest konflikt pomiędzy dwoma z nich.
Cała psychoanalityczna teoria osobowości ma też takie dosyć silne założenie, które uważa się, że jest charakterystyczne dla psychoanalizy, a które oczywiście nie tylko w psychoanalizie występowało, także w behawioryzmie. no behawioryzm jest jeszcze późniejszy, założenie o olbrzymim znaczeniu dla najwcześniejszych okresów w życiu człowieka. Można powiedzieć, że człowiek jest taki. jaki był w najwcześniejszych okresach życia. Człowiek ma powtarzać z życiu dorosłym takie trudności, jakie miał w najwcześniejszych okresach życia. Człowiek wchodzi w jakieś konfliktowe sytuacje, które odpowiadają w taki. czy inny sposób tym najwcześniejszym konfliktom. To jest cała teoria tzw. rozwoju psychicznego. Teoria, którą się przedstawia jako teorię rozwoju libido.
Wynika z tego zatem, że to jest ta najważniejsza, najistotiuejsza, może dlatego, że najbardziej pierwotna, część ludzkiej osoby. I sama koncepcja rozwoju poprzez przechodzetue pewnych stadiów. Tak koncepcja, potem w najrozmaitszych kierunkach psychologii pojawiała się. w podobnych bądź w całkiem niepodobnych wersjach. Człowiek się rozwija, a właściwie w tym wypadku rozwija się jego sfera libido, przechodząc poprzez stadia, które kolejno po sobie następują i które jakościowo od siebie się różnią. Wszystkie one są oczywiście związane z ludzkim dążeniem do doznawania przyjemności i gratyfikacji cielesnych, no ale z różnych powodów, zarówno z powodów dojrzewaiua biologicznego, jak i z powodów różnych wydarzeń w życiu społecznych, jeśli tak można powiedzieć, rozwijającej się jednostki, to libido koncentruje się w innych obszarach. Można oczywiście o całej sprawie myśleć a nawet mówić językiem czysto behawiorystycznym, chociaż to nie jest język Freuda.
Na początku to nagrody, gratyfikacje, jakie człowieka spotykają a także frustracje, jakie go spotykają związane są z czynnością przywołania pokarmu. Żeby w ogóle przeżyć, żeby się rozwijać trzeba przyjmować pokarmy, trzeba wykonywać czynności związane z ich przyjmowaniem np. czynność ssaiua, jeżeli to wszystko przebiega bez przeszkód, to jest nagradzające. Jeżeli są jakieś przeszkody to jest frustrujące, no i może prowadzić do pewnych kłopotów. Czynność ssaiua to jednocześnie kontakt z ciałem matki i okazja do nagród w formie pieszczot, czy najrozmaitszych form kontaktu fizycznego pomiędzy matką i niemowlęciem, jeszcze w tym wypadku. No. ale w pewnym momencie przychodzi krytyczny, czy też trudny moment, odstawienie od piersi. Ktoś. rozwijająca się osoba nauczyła się. że jest nagradzana cieleśnie, brana na ręce. przystawiana do piersi itd. To związane jest z zaspokojeniem tej najważniejszej potrzeby, potrzeby pokarmowej i nagle zaczyna się to zmieniać. Zmniejsza się ilość gratyfikacji cielesnych.
Nie zawsze przyjmowaniu pokarmów towarzyszą te gratyfikacje. W zależności od tego jak wcześnie, jak radykalnie. czy jak drastycziue to odstawienie od piersi następuje, to może mieć mniej lub bardziej trwały lub destruktywny wpływ na potem rozwijającego się człowieka. Jeżeli to następuje gwałtownie, albo zbyt wcześnie, to można się zafiksować, czyli jak gdyby częściowo zatrzymać na tej pierwszej fazie, zwanej fazą oralną, rozwoju psychicznego, czy psychoseksualnego, czy jak byśmy to nie nazywali
To traumatyczne przeżycie, czyli odstawienie od piersi potem będzie jak gdyby powtarzane, ale już symbolicznie w dalszym życiu człowieka. Najpierw separacja od piersi matki czyli od fizycznego kontaktu z matką. Potem np. w wieku już dorastania, czy trochę późniejszym, separacja od rodziny, także sfery bezpieczeństwa i nieustannych często nagród. Potem często separacja od jakiejś grupy społecznej, szerszej. To wszystko jest powtórzeniem tego traumatycznego czasem odstawienia od piersi. I człowiek może się koncentrować na tego rodzaju przeżyciach być na me szczególnie uwrażliwionym albo mieć szczególne problemy z radzeniem sobie w takich sytuacjach.
Jednocześnie nitaj może być koncentracja na czynności. Początkowo na czynności ssania, a potem na czynnościach, które są w jakiś sposób podobne do czynności ssaiua. Na czynności mówieiua, na iiuiych czynnościach, które w sposób mniej lub bardziej oczywisty mogą się symbolicznie z tym kojarzyć. Zatem osoby, które miały jakieś nierozwiązane problemy we wczesnym życiu mogą mieć strukturę osobowości związaną z tą pierwszą fazą. fazą oralną Mogą się koncentrować na czyiuiości mówienia, mogą uważać, że to jest