106111

Historia myśli psychologicznej wykład 2 Prof. Bobryk str. 2

kilku kilogramowe to trzeba większej różnicy wagi, aby można było ocenie, że to są różne ciężarki. I tak samo jest z siłą bodźców innych modalnoścL Ale to prawo powstało nie w wyniku badania. Ono potem jak zostało sformułowane zostało potwierdzone w takich i innych eksperymentach.

Fechner 20 października 1850 roku miał pewną wizję, która pokazała, że można połączyć w jedno świat materii, świat liczb i świat przeżyć psychicznych. Jednym słowem wszystko co w psychice i wszystko co w materii da się wyrazić ścisłymi matematycznymi formułami. Co oznacza, że w tej wizji fechnerowskiej dotarło do niego coś. co tam już pitagorejczycy uważali, że za tą zmiennością zjawisk kryją się pewne stałe i możliwe do zmatematyzowania struktury.

Po tej wizji Fechner przystąpił do różnych badań. także do badania związku pomiędzy subiektywną siłą wrażeń zmysłowych i ich obiektywnymi właściwościami. Przystąpił także do ustalania matematycznych zależności między jednym a drugim. Tak powstało prawo Webera-Fechnera. Potem okazało się, że to ścisłe i eleganckie prawo po pierwsze obowiązuje tylko dla pewnych zmysłów, po drugie taka prosta, możliwa do matematycznego podania formuła właściwie obowiązuje tylko w pewnych granicach siły bodźców. Nie obowiązuje, gdy to są bardzo, bardzo słabe bodźce i kiedy są bardzo, bardzo silne. Zatem jest to pewne przybliżenie rzeczywistości niż oddanie jej dokładnej istoty.

Takich badaczy jak Fechner było na początku XIX wieku, czy jeszcze wcześniej, wielu.

Wundt startował jako filozof. Wundt miał w swojej karierze akademickiej okres, który nazywany jest okresem

heidelberskim. Jak się Państwo domyślacie to wtedy, kiedy ......nauczał w Heidelbergu. To jest dosyć długi

okres od 1857 roku do 1874. w którym to okresie Wundt stopniowo przekształcał się z filozofa i fizjologa w psychologa. Był to okres, w którym powstał pewien program psychologii, zarówno od strony pewnych twierdzeń teoretycznych, ale przede wszystkim od strony wypracowania pewnej metody. Ta metoda została zastosowana w Laboratorium Wundtowskim. a przypominam, że ono zostało założone w 1869, czyli jakby 5 lat po okresie heidelberskim. To jest ważne, ponieważ wtedy, kiedy laboratorium było założone przez Wiuidta, a zwłaszcza potem, to ten program dla samego Wundta, który opracował w okresie heidelberskim już właściwie został odrzucony. Dla niego to było nieatrakcyjne. Zarówno taki eksperymentalny sposób badania zjawisk, jak i pewne teorie, to właściwie Wundt już się wtedy wycofywał. Zresztą wycofywał się tak bardzo, że już na początku XX wieku, bodajże w 1913 roku Wundt pisał różne teksty, w których był przeciwny oddzielaniu filozofii od psychologii. O tym się na ogół w podręcznikach nie wspomina z różnych powodów. Przede wszystkim dlatego, że większość psychologów jednak wybrała ten program i można powiedzieć metaforycznie. że cała psychologia wybrała ten program, który Wundt sformułował, którego zwolennikiem był w okresie heidelberskim. Wundt już tak nie myślał, ale co to nas obchodzi? My możemy się powoływać na Wundta jako ojca tego programu On faktycziue go sformułował, a że późmej się z niego wycofał, to Państwo wiecie, w historii zawsze się patrzy z punktu widzenia teraźniejszości a nie z punktu widzenia, jaki w tych czasach obowiązywał.

Laboratorium Lipskie po założeniu, zaczęło być takim centrum tego nurtu rozwoju psychologii Właściwie należało i do dobrego tonu i do pewnej konieczności akademickiej odwiedzenie laboratorium. Tak. że i wszyscy lub prawie wszyscy polscy psychologowie z tamtego okresu, czyli z przełomu wieków, w tym laboratorium byli. Był tam Twardowski, o którym będziemy mówić, ojciec psychologii polskiej. Był Władysław Witwicki. pierwszy uczeń Twardowskiego i właściwie pierwszy psycholog w czystej postaci, jeżeli tak można powiedzieć, bo Twardowski był tyleż filozofem, co psychologiem. Twardowski zresztą jak Wundt nie specjalnie widział przyszłość psychologii w oddzieleniu od filozofii. Uważał, że powinna być ona jedną z nauk filozoficznych Co nie oznacza, że nie powinna być w jakiejś odrębności metodologicznej, czy jakiejś odrębności teoretycznej, ale może się mieści w filozofii tak jak do tej pory mieści się w niej logika, którą trudno podejrzewać, że byłaby zwartą metodologicziue i teoretycznie zaawansowaną nauką.

W Lipsku przebywali różni wielcy psychologowie, czy ci którzy się psychologią parali w taki. czy inny sposób, z najrozmaitszych krajów. Był jak powiedziałem Twardowski był także Witwicki który tak napisał o tym. co robiono w Laboratorium Lipskim:

„Zajmowano się bardzo obszeriue kwestią wrażeń zmysłowych Eksperymenty fizjologiczne i badania anatomiczne, które w swych pracach Wundt zastosował nie potrafią jak sam powiada wszechstronnie wyjaśnić zjawiska zwanego wrażeniem. Mikroskop, lancet i aparat fizjologiczny przedstawić nam zdołają tylko jedną stronę zjawiska. One nam tylko fizyczną stronę rzeczy odsłaniają Wrażenia samego nam nie odsłaniają Wrażenie samo należy jeszcze z drugiej strony badać, jeszcze od strony wewnętrznej zobaczyć.”

W tych słowach takich krótkich, za Wundtem. jak wynika z formy tego cytatu przedstawiali, pokazano co robiono w laboratorium. Robiono właściwie dwie rzeczy, po pierwsze kontynuowano te badania, które już od dawna były robione głównie przez fizjologów, którzy zajmowali się wrażeniami zmysłowymi i w zasadzie wyposażeiue laboratorium to było to wyposażenie. które w laboratoriach fizjologicznych się wcześtuej znalazło.