101803

•    Akty konstytucyjne RE, dot. kwestii związanych z fundamentami UE (struktura, budżet), np. w latach 70' wprowadzono powszechne i bezpośrednie wybory do PE, oraz określono zasady finansowania UE.

•    Ogólne zasady prawa - część wyprowadził w orzecznictwie TS.

Zasady ogólne, podstawowe PC (np. spr. N. Stauder). Art. 6 ust. 2 TUE - UE szanuje prawa podstawowe gwarantowane w Europejskiej Konwencji o Oclironie PC i Obywatela, oraz prawa winikające z konstytucji poszczególnych państw członkowskich i uznaje

je za ogólne zasady prawa wspólnotowego. TS jest uprawniony do kontroli wszystkich aktów prawa stanowionego w UE z punktu zgodności z podstawowymi PC, kontroluje również działania państw członkowskich i ich stosowania prawa unijnego. Traktat Lizboński wprowadza ustawę prawną dla UE i jej możliwości przystąpienia do Konwencji Rzymskiej (spr. Omega C-36/02).

Zasady dot. funkcjonowania U E oraz zasady dotyczące państwa prawa i samorządności.

Duża różnorodność zasad wynikających z orzecznictwa - zasady ogólne: niedyskryminacji, nieretrospekcji, poszanowania praw nabytych, uprawnionego oczekiwania, proporcjonalności, zgodności działania instytucji wspólnotowych z traktatami; oraz zasady dot. działania UE - zasada kompetencji powierzonych, subsydiamości, lojalnej współpracy, prymatu prawa wspólnotowego, poszanowania tożsamości narodowej, możliwe jest unieważnienie aktu prawa wspólnotowego w trybie skargi.

Prawo stanowione

Art. 249 TUE - dwie kategorie aktów prawnych:

•    Wiążące - rozporządzenia, dyrektywy i decyzje,

•    Niewiążące - zalecenia i opinie.

Ten katalog nie jest katalogiem zamkniętym, w świetle traktatu można przyjmować także inne akty - art. 110 prawa Europejskiego Banku Centralnego do wydawania rozporządzeń, decyzji oraz zaleceń dot polityki pieniężnej i walutowej. Umowy dot. 1F, porozumienia międzyinstytucjanalne, akty „nienazwane” - wydawane przez PE i KE.

•    Rozporządzenia - podobne do ustaw w PK (miały zmienić nazwę na ustawy europejskie

w traktacie z Lizbony), mają za cel ujednolicenie określonych zagadnień.

Przyjmowane są po to, aby państwo członkowskie nie miało marginesu swobody w regulowaniu danej kwestii w sprawie krajowej. Wchodzą w życie w okresie przewidzianym w rozporządzeniu i są opublikowane w dzienniku urzędowym UE. Mają charakter ogólny, odnoszą się one do nieokreślonej liczby przypadków i do nieokreślonej liczby adresatów. Najczęściej dot. polityki konkurencji, ustanawiają nowe instytucje prawne (Spółka europejska), np. koordynacja tynku społecznego pracowników migrujących. Wprowadzają najściślejszy rygor, nie powinny wymagać wprowadzenia przepisów wykonawczych.