bystre i wyjątkowo szybko się liczą. Raczkowanie to krok milowy w nauce samodzielnego poruszania się.
Kolejny etap rozwoju to chodzenie. Wiąże się ono z pionizacja postawy, wykształceniem krzywizn kręgosłupa i rozwojem muskulatuiy. Utrzymanie postawy stojącej i chodzenie wymaga bardzo dużo siły, a wiec dzieci opanowują sztukę chodzenia pod koniec 1 roku, albo w drugim roku życia.
• Kręgosłup rozwija się aż do zakończenia wzrostu dziecka. Jednak jego najważniejszy i najintensywniejszy rozwój przypada na pierwszy rok życia dziecka, wtedy kształtują się fizjologiczne krzywizny kręgosłupa: lordoza szyjna, kifoza piersiowa i loidoza lędźwiowa.
• Kręgosłup noworodka znajduje się w stadium tzw. całkowitej kifozy. To fizjologiczne zaokrąglenie wynika z ułożenia dziecka wżyciu płodowym. W pierwszym roku życia kręgosłup przechodzi poszczególne etapy kształtowania, uzyskując prawidłowe krzywizny.
• Nosząc noworodka w twardych nosidłach, które teoretycznie dają dobre podparcie i dobrze trzymają plecki w pozycji wyprostowanej, postępujemy wbrew fizjologii, próbując ominąć etapy fizjologicznego kształtowania się zdrowego kręgosłupa.
Krzywizny kręgosłupa:
Lordoza szyjna
W pierwszej kolejności dziecko musi opanować trzymanie głowy, co oznacza umiejętność dobrej kontroli i stabilizacji główki we wszystkich pozycjach, także przy pochyleniach bocznych. Podczas leżenia na brzuchu maluch zaczyna na kilka sekund unosić główkę między 4 a 8 tygodniem życia, gdy coraz lepiej rozwija tę umiejętność kręgi szyjne kierują się do przodu i góry. Cały ten proces trwa mniej więcej do czwartego miesiąca życia. W tym czasie kształtuje się fizjologiczna lordoza szyjna i wzmacniają mięśnie przy kręgosłupowe odcinka szyjnego kręgosłupa.
Kifoza piersiowa
Kolejne etapy rozwoju to aktywne obroty z pleców na brzuch i odwrotnie. Rozwijają między innymi mięśnie skośne brzucha oraz mięśnie grzbietu. Dziecko w leżeniu na plecach łapie wysoko podniesione stopy i kolana, bawiąc się mmi. To ważny etap. Koordynacja ręka - stopa zakłada mocne ugięcie stawu biodrowego i kolejny krok w rozwoju schematu ciała. Podczas wędrówki stopy w kierunku buzi rozwijają się też mięśnie proste brzucha. Podczas pełzania i raczkowania wspaniale budują się mięśnie brzucha, klatki piersiowej oraz grzbietu. Ruchy naprzemienne gwarantują symetryczny rozkład mięśni. W tym etapie kręgi piersiowe kierują się do tyłu i do góry. kształtuje się wtedy fizjologiczna kifoza piersiowa. Ten etap kończy się około 9-10 miesiąca życia, gdy dziecko potrafi siedzieć samodzielnie z wyprostowanymi pleckami.
Lordoza lędźwiowa i kifoza krzyżowa
Fizjologiczna lordoza lędźwiowa i kifoza krzyżowa kształtują się dopiero podczas pionizacji dziecka i nauki samodzielnego chodzenia. Kręgi lędźwiowe kierują się wtedy do przodu i góry, a krzyżowe w tył. Kręgosłup dopiero wtedy zaczyna pizypominać literę S, możemy uznać, że tworzenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa jest w tym etapie zakończone.
Pokarm ma stałą ciepłotę, nigdy się nie psuje. Kolejna ważna sprawa to skład pokarmu. Dziś istnieją sztuczne odżywki, których skład chemiczny jest tak dobrany, że pod względem wartości odżywczych