97396

umajjadzki i abbasydzki, imperium osmańskie, pers., Wielkich Mogołów w Indiach.

Podstawowy dogmat islamu to wiara w jedynego Boga (arab. Allah), czyli ścisły monoteizm; ideę jedynobóstwa rozwinięto w dogmatyce islamu, zabraniając przedstawiania ludzi i zwierząt w sztuce (ikonoklazm) oraz upodabniania Boga do ludzi (zakaz antropomorfizacji Boga). Oprócz wiary w Allaha muzułmanina obowiązuje wiara w anioły, księgi objawione (Koran, Stary i Nowy Testament), proroków (od Adama, Abrahama, Jezusa do Mahometa) oraz w życie pozagrobowe. Praktyka życia rei. opiera się na przestrzeganiu 5 obowiązków ( arkan ad-din 'filary wiary']: 1) publiczne wypowiedzenie wyznania wiary w jedynego Boga (szahada); 2) pięciokrotne odmówienie w ciągu dnia modlitwy (sałat); 3) post ( saum) w miesiącu ramadan; 4) płacenie jałmużny (zakat) na rzecz gminy muzułm.; 5) pielgrzymka (hadżdż) do Al Kaby w Mekce przynajmniej raz w życiu (w miarę możliwości). Związane są z nimi 2 najważniejsze święta islamskie (znane w Polsce pod tur. nazwą bajram): Święto Zakończenia Postu (id al-fitr) i Święto Ofiar (id al-adha); świętuje się też Urodziny Proroka (maulid an-nabi). Szczegółowe zasady islamu są ujęte w prawie muzułm. ( szari'at). Podstawowe źródła prawa to Koran i tradycja Proroka ( sunna) zawarta w precedensach prawnych, zw. hadisami; opierając się na nich muzułm. uczeni (alimowie) teolodzy i prawnicy za pomocą różnych metod (np. zasady analogii czy zgodnej interpretacji) oprać, zbiór przepisów prawnych obejmujących zarówno życie rei., jak i świeckie każdego muzułmanina. Taki charakter prawa muzułm. zadecydował, że islam stał się nie tylko religią, lecz także odrębnym, zamkniętym systemem kulturowym. Prawo muzułm. reguluje obowiązki rei. (ibadat) oraz działania w życiu doczesnym (mu'amalat); do spraw doczesnych należą systemy sprawowania władzy, administracji państw., życia społ. (handel, sprawy cyw., majątkowe itp.); prawo