426907456

ZADANIE 1.2. Wstępny projekt modelu struktury standardu kompetencji zawodowych

Rekomendacja 4.

Odniesienie polskich standardów kompetencji zawodowych do Europejskiej i Polskiej Ramy Kwalifikacji oraz do Krajowego Rejestru Kwalifikacji

„Pożądane byłoby, aby standardy kompetencji zawodowych były przyporządkowane do ośmiu poziomów Europejskiej i Polskiej Ramy Kwalifikacji oraz wyrażane w trzech kategoriach: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i społecznych. SKZ mogą być dobrym źródłem do sporządzenia opisów kwalifikacji, które mają tworzyć Krajowy Rejestr Kwalifikacji, ale ich wykorzystanie w tym celu powinno być dobrowolne i zależne od celów i zadań funkcjonowania Rejestru".

Komentarz: Standardy kompetencji zawodowych mogą być częścią budowanego w Polsce Krajowego Systemu Kwalifikacji, ale decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły. Można jednak postawić tezę, że dla zapewnienia przejrzystych relacji między kompetencjami i kwalifikacjami nie jest wymagane, aby kompetencje trzeba było przypisywać do danego poziomu kwalifikacji w krajowej ramie kwalifikacji. Tym bardziej nie jest potrzebne tworzyć dla kompetencji jej własnych poziomów. Tak jak to już napisano wyżej (komentarz do Rekomendacji 2.), poziomowanie kompetencji zawodowych nie jest wymagane w klasyfikacji ESCO (patrz: opis klasyfikacji ESCO w dalszej części opracowania) ani nie jest potrzebne w procesie walidacji kompetencji, gdyż dopiero efektem walidacji kompetencji ma być kwalifikacja na odpowiednim poziomie krajowej ramy kwalifikacji.

Zastosowano się do rekomendacji, że kompetencje zawodowe wyrażone będą w kategoriach: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i społecznych. Mimo że projekt Polskiej Ramy Kwalifikacji operuje terminem uboższym: „kompetencje społeczne", uznano jednak, że nie należy w standardzie kompetencji zawodowych pomijać „kompetencji personalnych".

W nowym modelu struktury SKZ nie przesądza się, czy opis standardu kompetencji zawodowych będzie wykorzystany w Krajowym Rejestrze Kwalifikacji - brak jest decyzji w tej sprawie. Tym niemniej należy uznać, że opis SKZ może być przydatny w tworzeniu opisu kwalifikacji tworzących Rejestr.

Rekomendacja 5.

Odniesienie polskich standardów kompetencji zawodowych do Europejskiej Klasyfikacji Umiejętności/Kompetencji, Kwalifikacji i Zawodów ESCO

„Europejska Klasyfikacja Umiejętności/Kompetencji, Kwalifikacji i Zawodów ESCO (European Skills/Competences, Oualifications and Occupational Taxonomy) zakłada powiązanie umiejętności oraz kompetencji pracowników z zawodami z klasyfikacji ISCO-08. Obecnie wstępne założenia standardu kompetencji ESCO są w fazie konsultacji społecznych z międzynarodowymi organizacjami pracodawców i pracobiorców. Jak dotychczas nie została opublikowana struktura standardu ESCO, co uniemożliwia odniesienie się do niej na potrzeby projektowania nowej struktury polskich standardów kompetencji zawodowych. Jeżeli jednak ESCO podporządkowane zostanie Europejskiej Ramie Kwalifikacji (a tak powinno się stać) i będzie bazować na zbiorach wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i społecznych, wówczas spójność z polskim SKZ będzie zachowana".⁶

Komentarz: Standardy kompetencji zawodowych powinny w łatwy sposób asymilować się z przygotowywaną Europejską Klasyfikacją Umiejętności/Kompetencji, Kwalifikacji i Zawodów ESCO. Jest to ważne z powodu zapewnienia mobilności zatrudnieniowej oraz przejrzystości umiejętności zawodowych na europejskim rynku pracy. Elementami nowego modelu struktury polskich standardów kompetencji zawodowych sprzyjającymi budowaniu relacji z ESCO są: oparcie SKZ na

⁷    Raport z analizy porównawczej..., str. 139.

⁸    Raport z analizy porównawczej..., str. 139.

Doradca Consultants • Instytut Technologii Eksploatacji PIB • WYG International • IPiSS • ŁCDNiKP