426907458

ZADANIE 1.2. Wstępny projekt modelu struktury standardu kompetencji zawodowych

3 Wyniki badań wykorzystania standardów kwalifikacji zawodowych (2006-2007)

Wyniki badań nt. wykorzystania standardów kwalifikacji zawodowych, zawarte w raportach z 2006 i 2007 roku w projekcie SPO RZL „Opracowanie i upowszechnienie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych", świadczą o istnieniu potrzeby uproszczenia struktury opisu wymagań formułowanych przez pracodawców w zakresie kwalifikacji zawodowych.

Badania zostały przeprowadzone dwukrotnie na próbie 114 osób, reprezentantów czterech następujących obszarów zastosowania standardów: polityka zatrudnienia, edukacja zawodowa, polityka kadrowa przedsiębiorstw oraz ubezpieczenia społeczne. Badania przeprowadzono w oparciu o uzgodnione po pilotażu metody, techniki i narzędzia badawcze. Badania, część I, Wykonawca przeprowadził w okresie od 28 sierpnia do 15 września 2006 r., badania część II - w okresie od 2 lipca do 4 września 2007 r. Celem głównym badań właściwych część II było zdiagnozowanie stanu wykorzystywania opracowanych 53 krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przez grupy ich potencjalnych użytkowników oraz uchwycenie zmian w czasie, tj. zmian w wykorzystaniu owych standardów w roku 2007 w porównaniu do stanu w roku 2006.

Próbę osób badanych i teren badań dobrano w sposób celowy. Badaniami zostali objęci potencjalni odbiorcy krajowych standardów kwalifikacji zawodowych, tj. osoby zatrudnione w instytucjach, w których owe standardy powinny, mogą i ewentualnie są stosowane. Uznano, że terenem badań powinny być instytucje, w których standardy są znane osobom w nich pracującym. Były to osoby kierujące lub zarządzające daną instytucją bądź wskazane przez dyrektora, kierownika bądź prezesa danej instytucji, co miało zapewnić uzyskanie rzetelnych informacji o wykorzystaniu opracowanych standardów kwalifikacji zawodowych. Dobór instytucji do badań był prowadzony drogą sondażu telemarketingowego, aby wykluczyć te instytucje, które nie znają jeszcze standardów kwalifikacji zawodowych, i co za tym idzie, ich nie wykorzystują i nie mogą ich oceniać.

Badania wykazały między innymi, że barierami w stosowaniu standardów są:¹⁰

„trudności we wdrażaniu standardów kwalifikacji zawodowych do codziennej praktyki, złożona struktura standardów i mało przejrzysta forma utrudniająca ich stosowanie";

- „trudności w ich interpretacji, brak przygotowanej kadry specjalistów do ich stosowania". W związku z powyższym jedna z sześciu głównych rekomendacji zalecała: „Rozważyć możliwość uproszczenia struktury standardu kwalifikacji zawodowych".¹¹

Oprócz złożoności struktury standardu, do rozważenia pozostaje jeszcze kwestia jego objętości. Analiza struktury standardów kompetencji zawodowych stosowanych w Wielkiej Brytanii (National Occupational Standards NOS), Francji (klasyfikacja ROMĘ) oraz standardów kwalifikacji w Słowenii, ukazuje tendencję do minimalizacji ich opisów. W tym porównaniu polski standard kwalifikacji zawodowych (projekt SPO RZL), jeśli chodzi o liczbę znaków tworzących opis, jest około trzykrotnie większy, hiszpański pięciokrotnie większy, a rumuński dziewiętnastokrotnie większy niż francuski, brytyjski czy też słoweński:¹²

¹⁰    Raport z II badania wykorzystania krajowych standardów kwalifikacji zawodowych. Projekt SPO RZL „Opracowanie i upowszechnienie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych", MPiPS, Warszawa 2007.

¹¹    Jak wyżej.

¹²    Raport z analizy porównawczej..., str. 37.

Doradca Consultants • Instytut Technologii Eksploatacji PIB • WYG International • IPiSS • ŁCDNiKP