5
Autorka podała także przykłady rewitalizacji (czyli ożywienia) już istniejących form zieleni komponowanej poprzez wprowadzenie nowych funkcji, odpowiadających potrzebom dzisiejszych użytkowników takich terenów.
Rozdział V „Metodyka opracowania programu rewitalizacji” opracowany został dojrzale. Treść rozdziału jest nie tylko wyjaśnieniem istniejących definicji i sprawozdaniem z faktycznych osiągnięć. Znajdujemy w nim autorską ocenę dotychczasowych procedur postępowania (s. 97 i n.). Jest to jeden z lepszych fragmentów dysertacji.
Powyższą ocenę potwierdza treść dysertacji zawarta w kolejnych podpunktach rozdziału V. Autorka omówiła „Model procesu rewitalizacji” (5.1.) a następnie szczegółowo „Narzędzia rewitalizacji” (5.2).
Omówienie narzędzi rewitalizacji jest wyjątkowo cenne, gdyż jak wiemy, w powszechnym odbiorze, rewitalizacja kojarzy się jedynie z modernizacją techniczną zasobu materialnego, remontem substancji budowlanej i infrastrukturalnej czy najprostszą poprawę wizerunku przestrzeni publicznych. Autorka ukazała jak bardzo złożony jest proces rewitalizacji, jak konieczne jest uwzględnienie nie tylko powierzchownie pojmowanych wizerunkowych cech przestrzeni ale także „treści” tej przestrzeni. Treści opartej na tożsamości miejsca związanej z historią i życiem codziennym dawnej i dzisiejszej społeczności lokalnej. Zwróciła uwagę jak istotne jest włączenie w proces rewitalizacji partycypacji społecznej. Wskazała także na, może bardziej przyziemne lecz istotne, uwarunkowania ekonomiczne, wpływające na całokształt dobrostanu mieszkańców. A bez zaangażowania społeczności lokalnych podjęcie procesu rewitalizacji a następnie jej realizacji ma znacznie mniejsze szanse powodzenia. Podrozdział 5.2. „Narzędzia rewitalizacji” zawiera również wyjaśnienie istotnych elementów składowych metodyki postępowania, opisując szczegółowo pożądany tok postępowania. Jest to: wieloaspektowa inwentaryzacja zasobu, określenie tożsamości i tradycji - czyli rozpoznanie wartości niematerialnych, zastosowanie analizy SWOT i badań socjologicznych, konieczność partycypacji społecznej oraz uwarunkowania ekonomiczne czyli możliwości rynku pracy.
Ciekawie i rzeczowo zostały przedstawione w podrozdziale 5.3 „Bariery we wprowadzaniu programów rewitalizacji”. Jest to tekst dający wiele do myślenia i bardzo ważny dla wszystkich chcących działać na rzecz przywracania świetności terenom zdegradowanym społecznie oraz wizerunkowo.
Rozdział VI „Wzorce procesu rewitalizacji z elementami zieleni na przykładach trzech miast województwa małopolskiego”, na tle całości treści dysertacji, opracowany został najsłabiej. Forma redakcyjna tekstów odnoszących się do poszczególnych miast -przykładów jest bardzo zróżnicowana, co w istotny sposób utrudnia śledzenie toku rozważań Autorki oraz porównanie autorskich wniosków.
Nieproporcjonalnie rozbudowana została część prezentująca historię wybranych miast oraz współczesnych uwarunkowań w stosunku do opisu, oceny i podsumowania roli zieleni w działaniach rewitalizowanych. A jest to wszakże zasadniczy temat dysertacji Autorki.
Wydaje się, że jednym z powodów jest nieuporządkowana (pospieszna ?) redakcja tekstu rozdziału i skromne wykorzystanie wyjściowego materiału poznawczego. O tych zastrzeżeniach wspomnę w końcowej części recenzji.
„Podsumowanie” zawarte w rozdziale VII, oceniam dobrze. Rozdział ten zaprezentowany został w czytelnym podziale na dwa wątki. Autorka omówiła istotne dwie