1282723055

19

Relacja urząd-obywatel a standardy dobrej administracji

(...). Niejednokrotnie sukces można osiągnąć poprzez wzajemne współdziałanie jednostek publicznych i prywatnych, oparte na wzajemnym zaufaniu oraz partnerstwie” (podkreślenie autora).

Pojęcie dobrego rządzenia najwcześniej znalazło swoje odbicie w Wielkiej Brytanii. Dobre rządzenie (Good Governance) w odniesieniu do administracji publicznej, to inaczej tzw. dobre praktyki administracyjne. Ich wymiana oraz zbieranie datuje się na początek lat dziewięćdziesiątych, kiedy w Wielkiej Brytanii zaczęły działać systemy zbierania oraz wymiany tych praktyk - i to zarówno w administracji centralnej, jak samorządowej. Ostatecznie przybrały one nazwę „Public Sector Benchmarking Service” (w skrócie PSBS), i zostały utworzone na początku 2001 r. z inicjatywy Cabinet Office (czyli angielskiego Urzędu Rady Ministrów). Dobre praktyki administracyjne to, skrótowo rzecz ujmując, „dążenie do poprawy poprzez uczenie się od innych - czyli porównywanie się z innymi organizacjami i adoptowanie rozwiązań uznanych za dobre czy nawet wzorcowe”²³. Przy tym należy podkreślić, iż system brytyjski jest częścią systemu obejmującego organizacje krajów Unii Europejskiej - „European Benchmarking NetWork” (EBN)²⁴.

Nie można mówić o dobrej administracji (a więc i o dobrych praktykach administracyjnych) w sytuacji gdy w jej działania nie jest zaangażowane społeczeństwo i gdy urzędnik nie liczy się z głosem obywatela. Zgodnie z Deklaracją Światowego Szczytu Rozwoju Społecznego „demokracja, przejrzystość procedur oraz jasno zdefiniowana odpowiedzialność rządzących i administracji we wszystkich sektorach społecznych są nieodzownym warunkiem dla realizacji zasady zrównoważonego rozwoju uwzględniającego interesy wszystkich ludzi”. Dobra administracja publiczna leży zatem również w interesie państwa - krótkowzroczne jest myślenie obliczone tylko na przysporzenie państwu jak największych korzyści finansowych. Rzeczywistość jest bowiem wyrazem pewnej konstrukcji ogólnospołecznej, a nie konstrukcji uwzględniającej tylko interesy jednej lub kilku grup. Władza musi być silna, ale nie apodyktyczna, tj. nielicząca się ze zdaniem ogółu²⁵.

²³    Tego rodzaju definicja znajduje się w internetowej bazie dobrych praktyk, opracowanej przez fir

mę „Umbrella”. Firma ta opracowała tzw. Powszechny Model Oceny (Common Assessment Fra-mework - CAF), mający pomóc organizacjom administracji publicznej krajów UE w zrozumieniu i wykorzystaniu technik zarządzania jakością oraz zdiagnozowaniu stanu systemu zarządzania

²⁴    Por. też B. Guy Peters - op. cit., str. 166-172 (uwagi dotyczące strukturalnych problemów administracji publicznej w Wielkiej Brytanii)

²⁵    I to pomimo (a może właśnie z tego powodu) rosnącej roli państwa, na co wskazują niektórzy autorzy (ibidem, str. 38)