2212787945

Wspomnienia i Rozważania 109

elit Głos ZMS-u odegrał tutaj rolę bardzo istotną. Inna sprawa, o której mało kto wie, to jest to, że ZMS w pewnym momencie bardzo stanowczo przeciwstawił się próbom, bo i takie były, wprowadzenia czesnego do szkół wyższych. Cały system stypendialny, który był niewątpliwym sukcesem przede wszystkim środowisk młodzieżowych, ale także, myślę, że i całego społeczeństwa, władzy również, powstał przy udziale ZMS

Związek Młodzieży Socjalistycznej nawiązał nie tylko przy pomocy symboli i frazeologii, do szeroko rozumianej tradycji patriotycznej i socjalistycznej, traktowanych integralnie, bez szufladkowania na nurty pepesowski czy kapepowski. Hymn „Naprzeciw blaskom jutrzni" był dawnym hymnem OMTUR-u. znaczek organizacyjny ZMS przypomniał znaczek Polskiej Partii Socjalistycznej (trzy strzały), Uniwersytety Robotnicze były realizacją koncepcji programowej jednego z członów, z którego powstała PZPR, a którego tradycje przez lata 1949-1956 były świadomie usuwane na bok. zasypywane i unicestwiane. I wreszcie - cały program ZMS-u nawiązywał do tego, co było istotą Października czy jednym z jego nurtów do wartości patriotycznych, miał swój udział w rewaloryzacji wartości ogólnonarodowych, w tym historii. Był to program, określam go skrótowo, poczucia godności narodowej, umacniania niepodległości i suwerenności, traktowania relacji polsko-radzieckich na płaszczyźnie sojuszniczej, nie zaś na płaszczyźnie wasalno-protektoratowej Było to poszukiwanie programu, metod działania. Myślę, że można byłoby powiedzieć, że działania te służyły celowi, aby uczynić zorganizowaną młodzież jednym z podmiotów działających, ale współpracujących w Polsce Rzeczypospolitej Ludowej To ZMS w ruchu młodzieżowym, obok zresztą ZMW, wprowadził zasadę, że człowiek to nie tylko „homo laborans"czy „homo politicus". ale także „homo ludens". potrzebujący rozrywki, zabawy, wrażeń znacznie szerszych, aniżeli te, które dostarcza mu praca czy polityka. Stąd taka troska o odpoczynek młodzieży, liczne obozy, ośrodki turystyczne, sport młodzieżowy, Uniwersytety Robotnicze. Jeżeli ktoś podtrzymał i podniósł hasło, bardzo piękne hasło, rzucone wtedy przez PZPR „Polska krajem ludzi kształcących się", to właśnie przede wszystkim ZMS i ZMW Uniwersytety Robotnicze, Wszechnice ZMS-owskie, szkoły aktywu, konkursy czytelnicze, szkolne ligi quizowe - wszystko to wyrastało z pewnego typu filozofii jaka wyraziła się w tytule cyklów programowych ZMS „Zobacz, zrozum, zrób" - przy stosowaniu dyskusji jako metody przekonywania.

Były w ZMS-ie. w pierwszym zwłaszcza okresie, często bardzo daleko idące różnice zdań politycznych. Nie będę wymieniał nazwisk przypomnę tylko, że zarysowały się np. różnice zdań w łonie Sekretariatu KC ZMS w