2212788605

Brak ekwiwalencji

■    zastosowanie w tekście przekładu związku frazeologicznego o odmiennym znaczeniu całkowitym od frazeologizmu języka oryginału, np. szyte grubymi nićmi naciągane kłamstwo - eine an den Haaren herbeigezogene Luge (grubymi nićmi szyte - o czymś nieumiejętnie pozorowanym, markowanym t etw an / bei den Haaren herbeiziehen - etw. anfuhren, was nicht oder nur entfernt zur Sache gehórt - tłum. poi. przytaczać, cytować coś, co ma niewiele wspólnego ze sprawą)

■    całkowite pominięcie związku frazeologicznego w tekście przekładu.

Różnorodność rodzajów ekwiwalencji i metod przekładu związków frazeologicznych sprawia, iż proces tłumaczenia tych struktur jest czynnością wieloetapową. E. Łabno-Falęcka (por. 1995: 260) wymienia w kolejności etapy, które muszą być uwzględnione w procesie translacji:

zidentyfikowanie frazeologizmu w tekście,

analiza jego sensu i znaczenia - poszukiwanie jego parafrazy

w języku oryginału,

poszukiwanie parafrazy w języku przekładu, poszukiwanie odpowiednika frazeologicznego w języku przekładu (w przypadku wystąpienia braku ekwiwalencji - zastosowanie substytucyjnych zabiegów językowych).

W tłumaczeniu związków frazeologicznych podstawową rolę odgrywa dobra znajomość języka oryginału i języka przekładu, chociaż nie zawsze jest ona gwarancją poprawnego tłumaczenia, ponieważ - co trafnie ujmuje K. Lipiński (2000: 9) -„uwarunkowania pozajęzykowe procesu przekładu sprawiają, że jest to czynność nie tylko filologiczna"

Dość ostrożnie należy traktować także podstawowe narzędzie pracy tłumacza, czyli słowniki. Bezgraniczne zaufanie do nich nierzadko prowadzić może do błędów. Ostrzegając przed tym, A. Dębski (2001: 25) pisze:

„Tłumacze początkujący traktują słownik nie tylko jako źródło wiedzy językowej, ale również jako instancję odwoławczą, a nawet jako najwyższy autorytet w kwestiach spornych. Tłumacze doświadczeni zdają sobie sprawę z trudności pracy ze słownikiem, z luk w wiedzy fachowej zawartej w słownikach, z ich zawodności, z konieczności żmudnego poszukiwania odpowiednich ekwiwalentów również w pozasłownikowych źródłach wiedzy językowej".

54