223428193

19

U źródeł ideowych Geografii rozumowej W. Nałkowskiego

K)3E<3> EAEMH    '

y MflEHHLIX MCTOHHMKOB «yM03AKJn0HMTEJIbH0H rEOrPAd>MM»

BAI1JIABA HAJIKOBCKOrO

reorpact>MHecKMe Kotmemjwi BaqjiaBa HajiKOBCKoro (1851—1911), BbmaionjerocH nojibCKoro reorpac£>a w Gopija 3a coijwaJibHbiM nporpecc, wMeiOT cbom kophh b sbo-JnoqnoHM3Me — rJiaBHOM M^eMHOM TeneHMM ero 3noxw. 3a;*aHen HacTonnjen pa6oTbi HBJineTCH wjuiiocTpaijwH MMeHHO Tex OTHOiueHMM, KOTopbie cymecTByiOT Me?K^y mh-^MBM^yaJibHbiM TBopnecTBOM n ero M/jenHon 6a30M. IIosTOMy aBTop mcxo^mt m3 o6-njew xapaKTepncTMKM rocnoflCTByiomero TeneHHH, 3aTeM paccMaTpwBaeT OT^ejibHbie 3noxn b reopracjDMHecKOM MwpoB033peHMn yneHoro, KOHnan oqeHKon pojim 3BOJiioqpiOHii3Ma b pa3BHTMM reorpac£>wM.

HajiKOBCKM, no^oÓHO nporpeccnBHOM nacrn nojibCKOM TBopnecKOfó wHTeJiJmreH-npMHHJi paHHe^apBHHCKyK) H^eio pa3BMTMH opraHM3MOB, wx ecrecTBeHHoro no^6opa w 6opb6bi 3a cymecTBOBaroie. IIo;* BJiMHHweM II. PwxTro<i>eHa m A. Knpx-rocfca, co B3rjin^aMM KOTopbix HaJiKOBCKM 03HaK0MHJiCH bo BpeMH yneóbi b Jlenn-ijwre b 1885—1886 rr., oh nocJie^OBaTejibHO BBeji b reorpa<J>Mio Kax weio pa3BMTMH_; TaK M 3aBMCMMOCTM OpraHMHeCKMX (J)OpM OT Cpeflbl. Il^en pa3BMTMH npOJIMJia HO-BbiM CBeT Ha CBH3b nejiOBeKa c ero ecTecTBeHHbiMH ycjiOBHHMW, hto CTaJio qeHT-paJibHOM npoóJieMoft ero reorpacfc>ww.

3bojhoij[mohh3m b KanecTBe HanpaBJieHMH MCCJie^oBaTejibCKOM Mbicjiw npe^onpe-AeJiHJi ocHOBHyio MeTO^ojiorwnecKyio no3*mnio. HajiKOECKM BBeji b uiKOJibHbie yHeÓHMKH BMeCTO «3y6peHHH» MeTOfl npMHMHHOrO «yM03aKJIK)HeHMH» B o6VHeHHH

reorpacfcwM.

HTO-?Ke KacaeTCH reorpa<j)WHecKnx wccjie^OBamiM, to oh bbcji 3#ecb MeTO# re-He3MCHoro noAXOAa k HBJiemiHM w mx oijeHKe, corjiacHo ycjioBMHM pa3BMTHH w nporpecca. KpoMe Toro, ero TBopnecTBo OTJiHnaeTCH MaKCWMajiw3MOM BbipajKaio-hjhmch Kax b CTpeMJieHww k BbiHBJieHwio o6mnx 3aKOHOB, npn3HaHHbix b KanecTBe HayHHOrO KpWTepHH, TaK M B o6uIMPHOM OÓJiaCTH HBJieHMM, KOTopbie OH othocmji

k npe^MeTy reorpac^HM.

reorpacfc>MH Ha3biBaeMan HajiKOBCKMM «6ojibiuoM», 6biJia Haynon o Bcex HBjieHMHX

3eMJIM B MX JIOKaJIM3ai^HM, BO B3aWMOCBH3W W HenpepbIBHOM pa3BHTHW. OxBaTbiBa-loman CTOJib oóinnpHyio oójiacTb «ymiBepcaJibHaH reorpa<J)HH — uiniverselle», no cnoco6y no^xo^a k HBJieHMHM, .zjejiMTCH Ha: 1) «o6myio reorpacfc>nio — allgemeine» (oxBaTbiBaiomaH, m. np., o6inwe 3aKOHbi HayKH w reorpacfc>WHecKyio Teopmo), flejiw-Myio corjiacHo BbicrynaiomiiM TpeM rpynnaM HBJieHMM Ha reorpacfcwio aerpoHO-MHHecKyio, ct)M3HHecKyio u aHTponoJiorMHecKyio; 2) «^eTajibHyio reorpac|)wio — spe-zielle», KOTopan HBJiHeTCH npwMeHeHHeM o6iqwx 3aK0H0B reorpac^nw k OT^ejibHbiM TeppwTopMHM. M3 ^eTajibHOM reorpa(J>MM — HayKM H3ynaioiij(eM npMHHHHyio CBH3b HBJieHMM ^aHHoii CTpaHbi, 6biJio Bbi^eJieHo KpaeBe^eHwe, npe^CTaBJiHiomee co6om c6op CBe^eHMM 06 onpeAejieHHOM TeppMTopHH. Bce OTpacJin reorpa<Jwn cBH3aHbi MejK^y co6oh o6iqwM Mero^OM M3yHeHHH HBJieHMM no OTHomeHHio k 3eMJie. Bjiaro-Aapn 3TOMy reorpacfc>wH Morjia nepewTM ot npocToro onucami k MCCJie^OBaHMHM

npHHMHHbIX CBH3ePl, K o6o6iqeHMHM, K 3aKOHaM. MMeHHO 3T0T MeTO^, a TaKJKe

Bbi^aioineecH nojioncemie cł)H3MHecKOM reorpac^wM (c npncBoeHHOM eio npo6jieMa-

THKOM AWHaMHHeCKOM M MCTOpMHeCKOM reOJIOmPl) CKJIOHMJIM HaJIKOBCKOrO K 3aMeHe Ha3BaHHH reorpac|)MH TepMMHOM reojioriiH (aHTponoreorpacfc>jiM TepMMHOM reoaHTpo-nojiorwn). 3aMeHa 3tmx Ha3BaHHM HBJineTCH Bbipa?KeHMeM TOM-^Ke TeH^eHi^mi, Ka-