PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1996 2/3 PL ISSN 0033-202X
BARBARA SORDYLOWA
„PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY” W PRZEDEDNIU SWEGO 70-LECIA
Problemy wydawnicze czasopisma w nowej sytuacji ekonomiczno-społecznej. Koszty wydawania publikacji, nakład, rozprowadzanie pisma. Profil tematyczny Przeglądu jako czasopisma o długiej tradycji, ukazującego się od 1927 r. Ukierunkowanie na problematykę współczesną. Zeszyty monograficzne Przeglądu i wywiady ze współtwórcami bibliotekarstwa polskiego. Zamierzenia związane z uczczeniem 70-lecia ukazywania się czasopisma.
Od początku lat 90. nasze czasopisma naukowe działają w nowych warunkach, nie ukrywajmy, o wiele trudniejszych, ale równocześnie mają większą swobodę prezentowania wybranej problematyki bez obaw cięć ze strony cenzury, która — jak wiadomo — została zniesiona
W związku z nowymi zasadami finansowania przedsięwzięć o charakterze kulturalnym czy naukowym wprowadzanymi sukcesywnie od 1990 r., a polegającymi przede wszystkim na ograniczaniu dotacji, zniesieniu centralnych funduszy (rozwoju nauki i techniki oraz rozwoju kultury) — m.in. i czasopisma znalazły się w nowej sytuacji, w której przyszło im funkcjonować. Okres ten spowodował tworzenie nowej polityki wydawniczej opartej na realiach ekonomicznych, na rachunku kosztów i zysków. „Ratuj się, kto może” — można by powtórzyć.
Nowe zasady finansowania działalności naukowej, kulturalnej, wydawniczej, w zakresie upowszechniania wiedzy — dostosowywane do wymogów gospodarki wolnorynkowej — kładą nacisk na wspieranie określonych zadań, celów, a nie samych podmiotów, czyli instytucji. Organizatorzy produkcji wydawniczej, wydawcy, redaktorzy muszą wykazywać sporo zapobiegliwości w zdobywaniu środków na swoją działalność statutową, aby następnie móc ubiegać się o dofinansowanie określonego programu działań w zakresie wydawania książek i czasopism.
Szereg instytucji wydawniczych, jak np. Ossolineum, przestało otrzymywać dotacje, przestał funkcjonować centralny plan wydawniczy Polskiej Akademii Nauk. Czy to oznacza, że przestały ukazywać się czasopisma naukowe i książki? Oczywiście, nie. Zapewne niektóre tytuły zniknęły z rynku wydawniczego, ale ileż nowych się pojawiło.
Równocześnie z utworzeniem w 1991 r. Komitetu Badań Naukowych1 2, naczelnego organu polityki naukowej państwa, którego zadaniem jest rozdys-
Ustawa z dnia 11 kwietnia 1990 r. o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu organów lej kontroli oraz zmianie ustawy - Prawo prasowe. mDz. U." tu 29 po z. 173.
7 Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych. J)z. U.” nr 8 poŁ 28.