S P
R A
W
O
PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1996 1 PL ISSN 0033-202X
61. KONFERENCJA OGÓLNA IFLA (Stambuł, 20-21 sierpnia 1995 r.)
61 Ogólnej Konferencji IFLA (International Federation of Libraries and Institutions) nadano hasło „Biblioteki dla przyszłości”. Była to najliczniej reprezentowana konferencja w historii IFLA, brało w niej udział 2390 uczestników (w tym 625 z Turcji) ze 103 krajów, wygłoszono ok. 200 referatów, wydano 8 zeszytów IFLA Express *.
Polskę reprezentowały 3 osoby: prof. Adam Manikowski — dyrektor Biblioteki Narodowej, dr Wojciech Kulisiewicz — dyrektor Biblioteki Sejmowej oraz autorka niniejszego sprawozdania, która wygłosiła na sesji Okrągłego Stołu Badań Czytelnictwa referat pt Szkoła a obyczaje czytelnicze.
Konferencji towarzyszyła wystawa eksponująca przede wszystkim firmy komputerowe i systemy informatyczne przeznaczone dla bibliotek oraz wydawnictwa książkowe, głównie encyklopedyczne.
Podstawowym przesłaniem konferencji, które podjęto w wielu referatach, szczególnie na sesjach ogólnych, była próba opisania nowej roli bibliotek we współczesnym świecie wynikająca z wyzwań, jakie niosą zmiany technologiczne w sposobach zbierania i przekazywania danych. Międzynarodowa sieć komputerowa, taka jak np. Internet, pozwala bibliotece wychodzić poza własne zbiory, stwarza przed nią nowe możliwości. Następuje stopniowy proces przeformułowywa-nia zadań biblioteki, której misją staje się bycie wszechstronnym źródłem informacji oraz archiwum zapisów kultury (takich jak teksty, bazy danych, materiały audiowizualne) oraz czynienie ich dostępnymi dla wszystkich, którzy tego oczekują. Biblioteka nowoczesna aby przetrwać, musi być konkurencyjna jako źródło informacji, musi sprostać nowym oczekiwaniom społecznym. Powinna ona współpracować z innymi organizacjami, instytucjami, szczególnie edukacyjnymi i rządowymi, by znaleźć się w ogólnopaństwowej sieci przepływu informacji.
Robert Wedgeworth, przewodniczący IFLA, w referacie otwierającym konferencję (Beyond the limits of space and time) poruszył problem regulacji prawnych użytkowania różnych informacji. W pewnych przypadkach licencje są bardziej restrykcyjne niż obowiązujące prawo, np.: legalna baza danych jest dostępna dla uczelni — ale nie dla poszczególnych studentów, wykorzystując dane geograficzne można wydrukować mapę — ale już nie dane statystyczne. Wiele praw autorskich ma cele komercyjne i bibliotekarze muszą często starać się o modyfikację tych przepisów, aby móc ich przestrzegać w swojej pracy. Bowiem autorzy i naukowcy obawiają się utraty kontroli nad własnymi pracami z powodu możliwości, jakie dają nowe techniki powielania i przekazu tekstu. Bibliotekarze mają natomiast przeciwstawną postawę — dążą do jak najłatwiejszego i najszerszego dostępu do owych materiałów, szczególnie w celach edukacyjnych.
Obserwuje się stały wzrost znaczenia wykorzystania sieci komputerowych do rozszerzenia dostępu do zbiorów bibliotecznych. Szczególną rolę pełni tutaj Internet Dostęp do Internetu miało w 1994 r. 21% bibliotek publicznych w Stanach Zjednoczonych (Chris Batt: The library of the
Narodowej.
Teksty wszystkich referatów znajdują się w Zakładzie Dokumentacji Księgoznawczcj Biblioteki