2964939007

UBIORY PROFESORÓW I UCZNIÓW. 43

gów nie inne tylko parzyste z sukna krajowego w kolorze ciemnym nakrapianym⁴⁴ h

Ustawy o broni natomiast zatrzymały moc obowiązującą w całej swej rozciągłości w XVII i XVIII wieku. Mimo to jednak działy się, zwłaszcza w XVII stuleciu, najrozmaitsze i najgwałtowniejsze nadużycia broni. Jeszcze w r. 1594 dwaj żacy, mieszkający w bursie „Jeruzalem, “ postrzelili śmiertelnie rytownika Grzegorza Briiknera, zajętego pracą u Jana Januszowskiego Łazarzowi ca w drukarni, położonej naprzeciw bursy „Jeruzalem^{44 2}.

Wiek XVII dostarczyłby całego szeregu gwałtów sromotnych, dokonanych przez żaków. Ciekawy czytelnik znajdzie je we współczesnych kronikach, dokąd go też odsyłamy. Tu wspomnijmy tylko, że śmiałość i zuchwałość, z jaką żacy ustawy gwałcili, miała swe źródło w owej powszechnej wówczas nienawiści kierującej się ku innowiercom, a charakterystycznej dła XVII wieku. Władza uniwersytecka i w ogóle cały uniwersytet nie poszedł za owym prądem czasu. Wybryki młodzieży karcili przełożeni surowo ale niejednokrotnie najlepsze ich usiłowania nie odnosiły odpowiednich skutków, gdyż młodzież znajdowała często podburzających ją obrońców, w pewnych sferach społeczeństwa. Nie skutkowała też przysięga, którą żacy jak dawniej tak i teraz składali przy wstępie do uniwersytetu, zobowiązując się, że nie będą posiadali żadnej broni przez cały czas swoich studyów w uniwersytecie^{1 2 3}. O takiej przysiędze wspominają jeszcze ustawy z r. 1690 ⁴.

W XVIII wieku, jeżeli na jednym fakcie oprzeć się wolno, nie wymagano już przysięgi przy oddawaniu broni. Powołany statut bursy chirurgów z r. 1788 nakazując bursarzom przy wstępie do bursy oddawać broń prefektowi zakładu, nie wspomina już o przysiędze. (C. d. n.)

Dr. A. Karbowiak.

Zob. Archiwum Sen. akad., rkps. nr, 209.

Zob. A. R., r. 1594, str. 173.

Oto słowa skargi, wypowiedziane niejednokrotnie przez rektorów: ... immemores (scholares) mandati rectoralis studiosis usum armorum pro-hibentis... immemores status et yocationis suae, contra iuramentum circa inscriptionem... in album universitatis praestitum, armati incedere.

Zob. Arek. Sen. akad., rkp. nr. 267, str. 1 i 13.