4442198773

tłumaczenia dla znanych nam z introspekcji faktów świadomości, natomiast tam, gdzie chcemy tłumaczyć nie świadomość, ale zachowanie się, okazuje się on problemem pozornym, a hipoteza „interpretacji” w takim znaczeniu, jakie nadawał jej Adrian, staje się zupełnie zbędna.

Na podstawie przeprowadzonego rozumowania można dojść do wniosku, że w psychologii zachowania się, w której celowo abstrahujemy od świadomości, nie ma miejsca na takie rozgraniczenie „bodźców i „właściwości przedmiotów”, jakie znajdujemy u Adriana, badacza „fizycznych podstaw wrażeń zmysłowych”. Odzwierciedlanie bodźców, którymi właściwości zewnętrznych przedmiotów działają na organizm, rozpatrywane z funkcjonalnego punktu widzenia, mianowicie z punktu widzenia roli tej czynności w mechanizmie przystosowania, utożsamia się z odzwierciedlaniem samych właściwości w tych wszystkich wypadkach, w których odzwierciedlany bodziec stanowi odpowiednik właściwości dość dokładny, aby umożliwić osobnikowi kierowanie się tą właściwością w postępowaniu. Fakt, że układ nerwowy odzwierciedla nie bezpośrednio samą właściwość, ale tylko bodziec, którym ona działa na receptor, nie ma wówczas żadnego znaczenia. Twierdzenie to można jeszcze dokładniej przedstawić porównując odzwierciedlanie nerwowe z „odzwierciedlaniem” zjawisk zewnętrznych za pomocą różnego rodzaju aparatów pomiarowych (por. str. 125). Na przykład aneroid „odzwierciedla” ciśnienie atmosferyczne, a meteorolog odczytuje wielkość ciśnienia w'prost z ruchów wskazówki aparatu. Nie przeszkadza mu ta okoliczność, że ruchy wskazówki są bezpośrednio wywoływane nie przez ciśnienie, ale przez odkształcenie metalowej puszki aparatu, tzn. w gruncie rzeczy „odzwierciedlają” bezpośrednio tylko deformację puszki. Poniew^raż deformacja puszki zależy ściśle od ciśnienia atmosferycznego, stanowi jego dokładny odpowiednik, ruchy wskazówki aparatu „odzwierciedlające” ten odpowiednik traktuje się jako „odzwierciedlenie” samego ciśnienia. Zupełnie tak samo określony układ impulsów nerw^rowych, np. w dotykowej strefie kory, służy osobnikowi jako odzwierciedlenie, na przykład, kulistości przedmiotu,