4631369765

OZNACZANIE AZOTANÓW(III), (V) I TLENKÓW AZOTU 1189

oraz układu, w którym 4-fenyloazoanilina stanowiła zarówno reagent diazowany, jak i sprzęgający (Rysunek 4). Zaletą metody w drugim przypadku było znaczne uproszczenie procedury syntezy barwnika azowego, przy stosunkowo wysokim współczynniku absorpcji (6,7-10⁴1 mol^-1 cm^-1,    595 nm) w alkalicznym roztwo

rze dimetyloformamidu oraz duża stabilność barwy (18 godzin). Sawicki i wsp. [58] dokonali krytycznej oceny 52 modyfikacji metody Griessa-Ilosvaya. Ponad 20 układów spośród opisanych posiadało wyższe wartości molowych współczynników absorpcji, niż dla produktu reakcji Griessa. Autorzy ci uzupełnili zbiór o nowy typ procedury spektrofotometrycznego oznaczania azotanów(III), polegający na auto-katalitycznej reakcji 4,4’-bis-(dimetyloamino)tiobenzofenonu z jonami NO', prowadzącej do produktu o molowym współczynniku absorpcji 6,2-10⁵ I mol^-1 cm"¹ (przy 648 nm). Wśród układów pozwalających na syntezę związków azowych o wysokich współczynnikach absorpcji były między innymi pary: 4-aminoacetofe-non (A AF)-A-fenylo-1 -naftyloanilina (FNA), 4-nitroanilina (4-NAN)-FNA i 1-ami-no-4-nitronaftalcn (ANNF)-FNA (Rysunek 5) [58]. Związki azowe otrzymane w powyższych układach wykazywały silną absorpcję, o czym świadczyły molowe współczynniki absorpcji odpowiednio 8.8-10⁴,8,2-10⁴ oraz 7,7-10⁴1 mol^-1 cm^-1, przy długościach fali odpowiednio 617, 657 i 695 nm. Granica oznaczalności obliczona jako ilość azotanów(III), dla której absorbancja roztworu barwnika w kuwecie o drodze optycznej 1 cm wynosiła 0,1, dla powyższych układów przyjmowała wartość od 0,52 do 0,60 (Ig N0₂^_. Zaletą tych modyfikacji był ponadto fakt, iż uzyskane związki charakteryzowały się bardzo dobrą trwałością barwy - powyżej 20 godzin, a w ostatnim przypadku nawet 60 godzin.

AAF

4-NAN

Rysunek 5. Związki ulegające diazowaniu: AAF, 4-NAN, ANNF; związek sprzęgający. FNA [58]