dzie
nny jest zawsze wyższy od szczytu wieczornego świa
bezczynnie, i nie angażowałby się w dziedzinie elektryfikacji rolnictwa.
Poza tem wszystkiem jednak elektryfikacją wsi interesuje się oczywiście i sam rolnik dlatego może być ona przeprowadzona zapomocą spółdzielni elektryfikacyjnych. Spółdzielnie te miałyby za swe zadanie rozprowadzenie sieci elektrycznych niskiego napięcia do poszczególnych gospodarstw rolniczych.
Ponieważ elergję elektryczną spółdzielnie zakupują od elektrowni okręgowych, zatem spółdzielnie takie należy przedewszystkiem zakładać we wsiach, sąsiadujących z większemi elektrowniami, lub tam, gdzie sieci wysokiego napięcia przechodzą w pobliżu.
Plan finansowy spółdzielni powinien być bardzo starannie przemyślany, gdyż od tego zależy przyszłe powodzenie ich działalności.
Spółdzielnie elektryfikacyjne najwięcej rozwinęły się w Niemczech i Czechosłowacji. Dały tam one bardzo dobre wyniki. Spółdzielnie te znakomicie spełniają swoje zadanie lak, że sami ich członkowie mówią, że kto z rolników poznał dobrodziejstwo energji elektrycznej, ten już bez tej energji gospodarować nie potrafi.
W Polsce spółdzielnie elektryfikacyjne prawie nie istnieją. Rozwój ich u nas wstrzymuje trudne położenie finansowe rolnictwa. Gdy jednak trudności te pr-zeminą, to tam gdzie rolnictwo już jest przygotowane do elektryfikacji, powstaną spółdzielnie elektryfikacyjne, zbudują własnym kosztem sieci niskiego napięcia i przyłączą się do sie-c rozdzielczych wysokego napięcia.
Powyżej zaznaczyłem, że sprawą elektryfkacji winno się zająć państwo, samorząd lub sam rolnik przez spółdzielnie. Przez racjonalne zespolenie tych trzech czynników, zainteresowanych elektryfikacją rolniczą, zapomocą racjonalnych i życiowych ustaw, wydanych przez państwo, elektryfikację wsi można posunąć i przyśpieszyć bardzo poważnie.
Skolei omówię drugie, bardzo ważne zagadnienie, a mianowicie, jak ta elektryfikacja winna być przeprowadzona.
Jest to sprawa bardzo ważna, wymaga dużego doświadczenia, umiejętnego podejścia do jej rozwiązania i dokładnej znajomości psychiki rolnika.
O ile przy 'każdej nowej inwestycji należy sporządzić możliwie realną kalkulację, któraby w praktyce okazała się słuszną, to tem więcej jest to konieczne przy elektryfikacji rolnictwa, gdzie warunki są cięższe. Przedewszystkiem przy projektowaniu linji rolniczych należy dążyć do Pozyskania wszystkich możliwych odbiorców, znajdujących się w danej okolicy. Jest ich zazwyczaj wiele, jak: miasla, młyny, mleczarnie, tarlaki, dworce kolejowe i róź-ne warsztaty przemysłowe. Przez umiejętne zaakwirowa-n'e tych wszystkich odbiorców można godziny użytkowana szczytu podnieść niekiedy do 3500 godzin Przy takiej ilości godzin użytkowania szczytu elektrownia przy odpowiedniej cenie może się już zupełnie kalkulować.
Tu należy omówić charakterystykę obciążeń szczyto-wych poszczególnych odbiorców prądu, którzy mogą być Pr2yłąCzeni do sieci rozdzielczych.
a) Światło elektryczne jest używane w godzinach ty 1 -k° wieczornych i elektrownia zasadniczo niema możliwo-SCl zmniejszenia obciążenia szczytowego światłowego, jed-nak szczyt ten w elektrowniach okręgowych rolniczych nie Jest groźny, a to z tej przyczyny, że szczyt młóckowy tłowego. Oczywiście jest to słuszne w tym tylko wypadku, jeżeli rolnicy w rzeczywistości młócą zboże całkowicie zapomocą silników elektrycznych i do wszystkich innych celów używają w gospodarstwie energji elektrycznej.
b) Napęd elektryczny jest stosowany w rolnictwie do młócki zboża, śrutowania, rżnięcia sieczki, pompowania wody, czyszczenia zboża i t. p.
Najbardziej interesuje elektrownię młócka motorowa, a to z dwóch przyczyn: młócka elektryczna decyduje
o szczycie, a zarazem decyduje o ilości sprzedanych rolnikowi kWh. Sprawy te wymagają pewnego wyjaśnienia.
Kiedy rolnik młóci, są pewne okresy, jak statystyka wykazuje, w których wszyscy rolnicy bez względu na ilość posiadanej ziemi czynią to jednocześnie: są to miesiące po-żniwowe, sierpień — wrzesień. Pochodzi to stąd, że rolnik zaraz po żniwach potrzebuje pieniędzy na robociznę, zboże siewne i t. d.
/ / /
»
i
Rys. 1.
Stacja rozdzielczo-transformatorowa 15 kV.
Po tym okresie intensywnej młócki, następuje spadek zapotrzebowania prądu, a nawet młócka całkowicie ustaie z powodu zbioru buraków, kartofli, orki przed okresem zimowym oraz siewu zboża. Drugi okres wzmożonej młócki następuje ponownie w grudniu i trwa do końca lutego.
O szczycie rolniczym decyduje okres pierwszej młócki, ponieważ nasilenie młócki w tym okresie jest największe. Czy elektrownia okręgowa ma możność zmniejszenia szczytu młóckowego bez zmniejszenia ilości sprzedanych kWh?
Można na to odpowiedzieć: tak i nie. Przyłączając duży majątek do sieci, nie mamy prawie możliwości ograniczenia jego szczytu; w najlepszym wypadku — w granicach niewielkich, ponieważ duży warsztat rolny musi mieć racjonalny podział pracy, a to stoi w kolizji ze szczytem.
Elektrownie mogą tylko zobowiązać majątki, żeby energji elektrycznej nie używali podczas młócki do takich