PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1983 2/3 PL ISSN 0033-202X
ANDRZEJ CIENSKI
EDYTORSTWO NAUKOWE1
W niniejszym artykule zostaną omówione publikacje dotyczące teorii i praktyki przygotowywania do druku tekstów autorów dawnych, najczęściej nieżyjących lub nie mogących z jakichś powodów zająć się wydaniem swego dzieła. Dodajmy, że zagadnienia edytorstwa naukowego zajmują wiele miejsca w tematyce seminariów magisterskich (jak to wynika z informacji publikowanych periodycznie w Rocznikach Bibliotecznych), ale — ze względu na indywidualny charakter odpowiednich lektur — nie należą one do naszego tematu.
Wiedza o tak pojętym przedmiocie niekoniecznie mieści się w rozprawach teoretycznych i artykułach opisowych. Przeciwnie, rozwiązania praktyczne wiodą tu zdecydowany prym. Podstawowe informacje o tym, „jak to należy robić”, mieszczą się przede wszystkim we wzorcowych edycjach, które — choć nie umieszczone na listach lektur —. muszą być demonstrowane i omawiane na zajęciach specjalizacyjnych. Konieczna jest analiza np. takich serii, jak Biblioteka Pisarzy Polskich, Biblioteka Narodowa, Biblioteka Pamiętników Polskich i Obcych'Dalej idą edycje faksymilowe' ale nie popularyzujące (jak cenny skądinąd Skarbr czyk Bibliofila), lecz naukowe, dokumentarne1, a więc np. Fraszki i Pieśni Kochanowskiego w fototypicznej edycji W. Floryana, Dziadów część III z posłowiem S. Pigonia, a także O poprawie Rzeczypospolitej A. Frycza--Modrzewskiego w nieudanej — wg M. R. Mayenowej (rec.: Nauka Polska 1954 R. 2 nr 2 s. 199-206) — fotooffsetowej edycji ze wstępem J. Krzyżanowskiego. W miarę możności należy tu demonstrować także przedruki dawniejsze, jak np. M. Reja Apocalypsis w przerysie homogra-ficznym A. Pilińskiego (Paryż 1876). Problematykę układu i uporządkowania materiału można omówić na przykładzie dzieł wszystkich oraz korespondencji. O egzemplifikację najrozmaitszych rozwiązań nietrudno w edycjach klasyków naszej literatury.
Przedmiotem Zagadnienia wydawnicze 1 księgarskie zajmują się w niniejszym numerze Przeglądu Bibliotecznego trzy artykuły: J. Dunina Księgarstwo, j. w. Zawiszy Techniczne problemy edytorstwa oraz A. Cieńskłego Edytorstwo naukowe.
* W. Floryan: Edytorstwo dokumentarne w wydawnictwie Ossolineum. "Wrocław 1967.— K. Pecold: Faksymilowe edycje Ossolineum. „Rocz. Zakl. Nar. OssoL” 1973 T. 8 s. 187-204.