7648595042

158 ARYOWIE I ICH SIEDZIBY.

chy fizyczne i duchowe były wprawdzie podstawą klasy fika-cyi, lecz ostateczne wnioski oparte zostały na historyi.

Od bardzo dawna poczęto ustawiać łudzi i ludy w oddzielne grupy; starzy już Egipcyanie upatrywali w ludach cztery główne rasy ¹. Etnografowie różnych czasów dzielili ludy na kilka, kilkanaście i kilkadziesiąt rodzin charakterystycznych. Przyczyna tej niezgodności leżała w tem, iż każdy badacz wychodził z innego założenia, każdy brał inne cechy za podstawę do swego podziału; ten niezgodny wynik badan pochodził przedewszystkiem z braku odpowiednich danych, jakie były potrzebne do ocenienia podobieństw i różnic, istniejących między ludami. Tegoczesne odkrycia archeologiczne, liczne podróże i znakomity rozwój filologii, nagromadziły dopiero niezbędne materyały, które posłużyły do sprostowania dawniejszych błędnych twierdzeń i do ustalenia ugrupowań; filologia największe tu oddała usługi.

Mowa ludzka jest darem Bożym, lecz zarazem jest dziełem człowieka, wyrabia się w rozumie, a wyraża na zewnątrz stosownym organem. Języki rozwijały się i przekształcały z czasem: zdolności umysłowe, ukształtowanie fizyczne narządów mowy były tu bezpośrednimi czynnikami. Jakkolwiek wszystkie języki mają istotne element a podobne, różnią się jednak wybitnemi znamionami; porównywając języki etymologicznie i gramatycznie można w nich rozeznać elementa wspólne wszystkim, a równie elementa, będące własnością wyłączną pewnej tylko grupy lub nawet pojedynczego języka; ztąd można je klasyfikować.

Badania porównawcze mowy ludzkiej wykazały, iż wszystkie języki, tak żyjące, jako i zamarłe, dadza; się podzielić na trzy główne grupy, mianowicie na j ę z y k i: j e d n o sy 1 ab o w e, aglu-

1

W grobowcu Seti I w Biban el Muluk, z r. 1400 albo 1500 przed Chr., przedstawione są cztery rasy znane Egipcyanom. Ta mim albo Ta-Tiennu, t. j. Libijczycy mają skórę białą; Aamu, t. j. pokolenia Syro-arabskie mają skórę żółtą: Egipcyanie skórę czerwoną; wreszcie Ntikami czvli murzyni skórę czarna.

tA    %/    fc-    W