Depresja-
relacja z  pustym światem
& wewnętrznym
Zaburzenia nastroju
DEPRESJA
MANIA
intensywne i nieadekwatne smutek,
uczucie podniecenia przygnębienie,
i euforii brak napędu
1
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Epizod depresyjny-ICD 10
Obniżony nastrój, utrata zainteresowań
i zdolności do radowania się, zmniejszenie
energii prowadzące do wzmożonej
męczliwości i zmniejszenia aktywności.
Do często spotykanych objawów należą
także: osłabienie koncentracji uwagi, niska
samoocena i mała wiara w siebie, poczucie
winy i małej wartości, pesymistyczne,
czarne widzenie przyszłości, myśli i czyny
samobójcze, zaburzenia snu, zmniejszony
apetyt.
Epidemiologia depresji
1990- depresja na czwartym miejscu na
liście stu pięćdziesięciu zaburzeń
zdrowotnych obciążających społeczeństwo
kosztami, na które składają się wydatki
bezpośrednie (jak leczenie) i koszty
pośrednie (jak opuszczone dni pracy,
inwalidztwo i przedwczesne zgony).
2020- depresja na pierwszym miejscu
przyczyn zgonów (Murray, Lopez, 1996)
2
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Psychologiczne koncepcje
depresji:
Psychoanalityczne
Behawioralne
Poznawcze
Wyuczona bezradność
Model podatność-stres
Koncepcje
psychoanalityczne:
Podobieństwo depresji i stanu żałoby po
bliskiej osobie (Freud 1917).
Mechanizm: utrata obiektu związku
emocjonalnego. Złość,odczuwana
równocześnie z miłością, jest tłumiona
i kierowana do wewnątrz. Pojawia się
poczucie winy jako autoagresywny proces
(Klein 1935).
3
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Koncepcje behawioralne:
Stan wyczerpania wzmocnień pozytywnych
(nagród). Zachowania jednostki nie
przynoszą pozytywnych efektów w postaci
odczuwania przyjemności (Lewinsohn i in.
1995). Przyczyny:
wczesnodziecięcy trening w bierności
i uległości,
niedostatek umiejętności społecznych,
wydarzenia życiowe (np.utrata pracy,
choroba).
Koncepcje poznawcze:
Teoria Becka: istotą depresji są dysfunkcjonalne
schematy poznawcze, tzn. skrajne, sztywne
i destruktywne przekonania dotyczące:
samego siebie ( jestem bezwartościowy ,  nic mi
się nie udaje ),
świata i własnych z nim doświadczeń
( nikt mnie nie kocha ,  ludzie mnie z
le traktują ),
przyszłości ( nie ma żadnej nadziei ).
Przekonania te uwarunkowane są zaburzeniami
myślenia:  wszystko albo nic , selektywna uwaga,
arbitralne wnioskowanie, nadmierne uogólnianie.
4
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Koncepcja wyuczonej
bezradności:
Ludzie w stresujących sytuacjach, nad którymi
nie mają żadnej kontroli, reagują wyuczoną
bezradnością, tj. nie podejmują prób zmiany
sytuacji i biernie znoszą swój los (Selligman
1975). Składniki reakcji:
deficyt motywacyjny ( jeśli nie mam kontroli,
to po co w ogóle próbować )
deficyt poznawczy ( jeśli tyle razy się nie
udawało, to sukces nie pozwala wnioskować, że w
przyszłości się uda )
deficyt emocjonalny (przygnębienie).
Model podatność-stres:
Współczesne rozumienie chorób
psychicznych, w tym także depresji, zakłada
znaczenie stresujących wydarzeń życiowych
w ich rozwoju.
Podatność  na depresję mogą stanowić :
czynniki biologiczne,
utrata obiektów związków,
niedobór wzmocnień pozytywnych,
zaburzone schematy poznawcze,
wyuczona bezradność.
5
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Czynniki biologiczne
w depresji
Kortyzol- permanentna mobilizacja
Funkcje hipokampa- deficyty uwagi,
pamięci
Zaburzenia funkcji ciała migdałowatego-
dalszy wzrost kortyzolu
Zaburzenia funkcji przyśrodkowej kory
przedczołowej- serotonina, tzn. deficyt
zdolności do samouspokojenia, wycofanie.
Dlaczego warto szybko
rozpoznawać i leczyć
depresję?
Koszty bezpośrednie (wizyty lekarskie,
hospitalizacja, diagnostyka, farmakoterapia
i inne formy leczenia) pierwszego epizodu
depresji są prawie o połowę mniejsze niż
leczenia kolejnych epizodów.
Koszty pośrednie (straty spowodowane
niezdolnością do pracy, zasiłki opieki
społecznej, renty) to 71% kosztów
całkowitych (Kiejna i wsp. 2001).
6
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Dlaczego trzeba szybko
rozpoznawać i leczyć
depresję?
"
50% samobójstw
popełniają chorzy
na depresję.
Ryzyko samobójstwa
w depresji na przestrzeni
życia chorego 15%.
W ciągu roku, w którym
wystąpił epizod
depresyjny, ryzyko
samobójstwa wynosi 1%.
Depresja maskowana:
Występuje u osób, u których w obrazie siebie
nie ma miejsca na: smutek, obniżoną
sprawność i aktywność życiową.
Tego rodzaju dysfunkcje psychologiczne są
 maskowane objawami, jak:
zaburzenia rytmów biologicznych,
bóle,
zaburzenia zachowania (szczególnie
dzieci).
7
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
Depresja- stygmat XXI wieku:
Postęp cywilizacyjny jest z
ródłem podatności
na depresję wyrażającej się:
utratą iluzji o możliwości: zrozumienia
wszystkich zachodzących zmian, dotarcia do
wszystkich z
ródeł informacji, uczestniczenia
we wszystkich ważnych wydarzeniach.
schematy poznawcze człowieka  nie
nadążają za zmianami w rzeczywistości.
Świat nierozpoznawalny -  świat pusty
Psychologiczna reakcja
rodziny na depresję:
współczucie, współbrzmienie emocjonalne,
rady, wsparcie
bezradność, poszukiwanie pomocy na zewnątrz
obniżone poczucie własnej skuteczności,
złość, agresja
poczucie winy, izolacja (unikanie)
8
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com
9
PDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdfFactory Pro www.pdffactory.com