Działalność gospodarcza i przedsiębiorca.

Jedną z podstaw ustrojowych naszego państwa jest zasada wolności gospodarczej znajdująca swój wyraz art. 20 Konstytucji stanowiącym, że społeczna gospodarka oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarki RP.

Prawa i obowiązki podmiotów zajmujących się prowadzeniem działalności gospodarczej wynikają z szeregu aktów prawnych, niemniej jednak podstawowe i zasadnicze kwestie tego zagadnienia objęte SA ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. (Dz. U z 2004r. Nr 173 poz. 1807 z późn. zm.) Ustawa reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium RP oraz zadania organów administracji publicznej w tym zakresie.

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa ,usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin i złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania prze rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwie innych usług związanych z pobytem turystów.

Przedsiębiorca to podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Do grupy tej zalicza się osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonujące we własnym imieniu działalność gospodarczą (art. 4.1.)

Za przedsiębiorcę uznaję się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4.2.)

W ustawie o swobodzie działalności gospodarczej wyróżnione zostały następujące pojęcia:

- Mikro przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro (art. 104.)

- Mały przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro (art. 105.)

- Średni przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro (art. 106.)

Wyrażone w euro wielkości przelicza się na złote polskie według średniego kursu ogłoszonego przez NBP w ostatni dzień roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.

Zgodnie z Ustawą o Rachunkowości:

Art. 64.1. Badaniu i ogłaszaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:

pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

a). średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

b). suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,

c). przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za

rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mały podatnik - Podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1 200 000 euro.

Wyrażoną w euro wielkość przelicza się na złote polskie według średniego kursu ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego w zaokrągleniu do 1 000zł.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Mały podatnik - Rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług:

- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro.

- prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami powierniczymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inna osobą świadcząca usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.

Wyrażone w euro wielkości przelicza się na złote polskie według średniego kursu ogłoszonego przez NBP w ostatni dzień roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.

Kryteria jakościowe :

System i metody zarządzania - pełnienie przez właściciela na co dzień funkcji zarządczych w przedsiębiorstwie, oznacza na ogół, że zapotrzebowanie na informacje płynące z systemu ewidencyjnego są ograniczone, co pozwala na umiarkowaną rozbudowę kont i ewidencji analitycznej. Podatkowym elementem jest prosta organizacja wewnętrzna, stąd wystarczy aby plan kont był podporządkowany potrzebom rozliczeń z budżetem, zewnętrznej sprawozdawczości finansowej oraz - raczej nielicznym - potrzebom zarządzania (np. stan zmiany środków na rachunku bankowym, rozliczenie z odbiorcami i dostawcami, ewentualnie stany zapasów).

Udział w rynku - niewielki udział w rynku (niewywierający decydującego wpływu na poziom cen lub podaż dóbr) oznacza w praktyce, że ceny wyznacza rynek. Pozwala na ustalenie kosztu jednostkowego produktów poza systemem ewidencji lub w ramach kalkulacji zleceniowej, ale w sposób uproszczony.

Struktura własnościowa kapitału - małe firmy posiadają kapitał założycielski, który jest własnością najczęściej jednej lub kilka osób.

Struktura organizacyjna - małe firmy charakteryzują się prostą strukturą organizacyjną, niewielką formalizacją zadań oraz powiązaniami organizacyjno - decyzyjnymi na bazie bezpośrednich kontaktów.

Statystyczna przeciętna długość „życia” - stosunkowo krótki okres „życia” małej firmy ma istotne znaczenie dla oceny, czy działalność będzie kontynuowana. Przygotowując sprawozdanie finansowe, jednostka musi rozstrzygnąć kwestię, czy chce lub może prowadzić działalność. Ma to istotne znaczenie dla sposobu wyceny aktywów, pasywów i ustalenia wyniku finansowego, gdyż w razie kontynuowania działalności gospodarczej obowiązuje zasada wyceny historycznej, połączona z ostrożnością.

Formy finansowania - w związku z niekorzystaniem z obcych źródeł finansowania, rzadko kiedy w ewidencji wystąpią zagadnienia leasingu finansowego czy instrumentów finansowych.

Przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej z poszanowaniem przepisów prawa. W związku z tym w zależności od specyfiki tej działalności poddany jest regulacjom prawnym wyznaczającym pewne standardy zachowań np. w zakresie zatrudnienia pracowników, wywiązywanie się z obowiązku płacenia podatków. Prawidłowość postępowania w tym zakresie podlega ocenie przez organy administracji publicznej. Ocena ta jest dokonywana w trakcie prowadzonej kontroli.

U mikro przedsiębiorcy, małego przedsiębiorcy oraz średniego przedsiębiorcy, łączny czas trwania wszystkich kontroli nie może przekroczyć 4 tygodni.

W przypadku dużych przedsiębiorców łączny czas kontroli może wynieść max 8 tygodni. Wszystkie kontrole podlegają ujawnieniu w księdze kontroli, którą przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości małe firmy można podzielić na dwie grupy:

Firmy zwolnione z prowadzenia ksiąg rachunkowych - z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych są zwolnione, zajmujące się działalnością gospodarczą, osoby fizyczne i spółki osób fizycznych, jeżeli w poprzednim roku obrotowym ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych były niższe niż równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro. Nie oznacza to jednak, iż obroty te nie mają żadnych obowiązków ewidencji. Ich obowiązki wynikają z aktualnych przepisów podatkowych.

Zgodnie z tymi przepisami można dokonać podziału małych firm na:

- podlegające ryczałtowi ewidencjonowanemu,

- objęte kartą podatkową,

- zobowiązane do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Warto zaznaczyć, że w razie niedotrzymania warunków określonych przepisami podatkowymi firmy objęte omówionymi formami opodatkowania tracą prawo do ich stosowania.

Firmy prowadzące obligatoryjnie księgi rachunkowe - do małych firm zobligowanych UoR, do prowadzenia ksiąg rachunkowych z zachowaniem metody bilansowej i z wykorzystaniem specjalnych urządzeń księgowych, należą między innymi, mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium RP:

- spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również organizacji) oraz spółki cywilne, a także inne osoby prawne, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego,

- osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro,

- jednostki organizacyjne działające na podstawie prawa bankowego, przepisów o obrocie papierów wartościowych, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów,

- gminy, powiaty, województwa, a także państwowe, gminne, powiatowe i wojewódzkie jednostki budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, zakłady budżetowe, fundusze celowe niemające osobowości prawnej,

- jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt. 1 i 2,

- zagraniczne osoby prawne, zagraniczne jednostki nieposiadające osobowości prawnej oraz zagraniczne osoby fizyczne, prowadzące na terytorium RP działalność osobiście, przez osobę uprawnioną przy pomocy pracowników,

- jednostki nie wymienione w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych, dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego. W którym dotacje lub subwencje zostały im przyznane.

1. Dobry pomysł - kluczowym elementem dla sukcesu działalności gospodarczej jest dobry pomysł. Mając w zanadrzu dobry pomysł jesteśmy w stanie nakłonić innych do współpracy.

2. Biznes plan - w naszym biznes planie powinny się znaleźć dane niezbędne do tego, aby ocenić, czy nasza działalność będzie rentowna. Przede wszystkim powinniśmy zawrzeć w nim: opis naszej działalności gospodarczej, jej cele i zakres oferowanych usług czy produktów. Nie możemy także zapomnieć o uwzględnieniu wydatków, jakie będziemy musieli ponieś oraz prognozy zysków. Należy również przeprowadzić swoistą analizę rynku, która pozwoli ocenić, jak duże jest zapotrzebowanie na nasz produkt.

3. Wybór formy opodatkowania - formy opodatkowania dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą lub uzyskujących przychodu z najmu: zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany, karta podatkowa.

Wybierając formę opodatkowania należy wziąć pod uwagę następujące elementy: rodzaj działalności, proporcję przychodów do kosztów, łatwość rozliczania się.

KARTA PODATKOWA - najprostsza forma opodatkowania, przeznaczona jest dla drobnych, niedoświadczonych przedsiębiorców prowadzących działalność handlową, usługową, gastronomiczną, nie trzeba prowadzić absolutnie żadnych ewidencji, co m-c wpłaca się na konto urzędu skarbowego określoną, te samą przez cały rok kwotę, stawka podatku dochodowego ustalona w drodze decyzji, podatek musi być opłacony niezależnie od tego, czy działalność daje dochód, czy nie, nie odlicza się żadnych kosztów.

RYCZAŁT EWIDENCJONOWANY

- forma przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy chcą przede wszystkim prostoty w rozliczeniu się z fiskusem oraz dla sytuacji, gdy kalkulacja przychodów i kosztów wskazuje, że obciążenie podatkowe jest przy tym wyborze najniższe,

- trzeba prowadzić ewidencję, ale tylko przychodów,

- podatek opłacony jest jako procent od przychodu ze sprzedaży towarów i usług,

- stawki wynoszą: 3%, 5,5%, 5,8%, 17%, 20%,

- podatek płaci się tylko wtedy, gdy uzyskamy jakiś przychód.

ZASADY OGÓLNE

- stosuje się w niej pełną ewidencję sprzedaży i zakupu,

- stawki wynoszą: 18%, 32%,

PODATEK LINIOWY 19% - PPL

- wybór podatku liniowego opłaca się zawsze, gdy dochody właściciela przekraczają o co najmniej 15-20% limit pierwszego progu podatkowego,

- podatek dochodowy wynosi zawsze 19%,

- nie można zawsze korzystać z żadnych ulg.

4. Wizyta w odpowiednich urzędach - od 31 marca 2009 r. Urząd Gminy/Miasta lub Sąd

Przed 31 marca 2009r. - Urząd Gminy/Miasta lub Sąd, Urząd Statystyczny, Urząd Skarbowy, ZUS.

Tylko do 31 marca 2009 r. przedsiębiorcy mieli rejestrować rozpoczęcie działalności w ewidencji działalności w gminach. Od 1 kwietnia 2009 do 30 czerwca 2011 r. możliwa rejestracja w formie papierowej lub elektronicznej.

Po 1 lipca 2011 r. przedsiębiorca rejestruje się tylko w formie elektronicznej w ogólnopolskiej ewidencji w CEIDG.

CEIDG - 1 kwietnia 2009 r. utworzono Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej. Jej zadaniem jest ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, udostępnione informacje o przedsiębiorstwach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie, umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnionych przez CEIDG, umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz wprowadzającego je organami.

EDG-1

- wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON),

- zgłoszeniem identyfikacyjnym NIP,

- zgłoszeniem płatnika składek do ZUS,

EDG-1 załączniki:

- EDG-MW (dodatkowe miejsce na wykonywanie działalności gospodarczej),

- EDG-MW (informacje o rachunkach bankowych),

- EDG-RD (wykonywana działalność gospodarcza).

Wykonywanie działalności gospodarczej jednoosobowej albo w formie spółki cywilnej. Niezależnie od wypełnienia wniosku EDG-1 przedsiębiorca dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i/lub ubezpieczenia zdrowotnego, składając formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA, który może zostać przekazany do ZUS w formie elektronicznej (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu) lub papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub poczty).

Spółki prawa handlowego

Od 31 marca 2009r. wraz z wnioskiem o wpis w rejestrze przedsiębiorców składa się dodatkowo:

- wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON (formularz RG1),

- wniosek o zgłoszenie płatnika składek do ZUS,

- wniosek o zgłoszenie identyfikacyjne NIP (formularz NIP-2).

Podatnicy VAT dokonują dodatkowego zgłoszenia identyfikacyjnego na druku VAT-R oraz wraz z tym drukiem muszą osobiście zgłosić wybór formy opodatkowania w US najpóźniej na 1 dzień przed rozpoczęciem działalności.

Koszty związane z rozpoczęciem działalności gospodarczej:

- koszty notarialne (przy kapitale zakładowym - 5 000zł) - ok. 550 zł,

- podatek od czynności cywilno-prawnych - 0,5% wartości kapitału zakładowego,

- opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i gospodarczym - 500 zł,

- opłata sądowa za wpis do rejestru - 1 000zł,

- koszt obsługi prawnej - ok. 2 000zł,

- REGON - bezpłatnie,

- NIP - bezpłatnie,

- VAT-R - 170 zł.

„Jedno okienko” przez wielu jest jednak krytykowane. Przede wszystkim zdjęło z przedsiębiorcy tylko obowiązek osobistego stawiennictwa w ZUS. Postępowanie w US i Statystycznym ciągnie się tak długo, że osoba, która we wniosku wypisała szybką datę rozpoczęcia działalności, musi osobiście pofatygować się o odbiór dokumentów.

I. URZAD GMINY/MIASTA lub SĄD.

- Przedsiębiorstwo osoby fizycznej - rejestracja następuje w Urzędzie Gminnym (miejskim) najczęściej w wydziałach działalności Gospodarczej, gdzie otrzymuje się odpowiedni formularz zgłoszeniowy.

- Spółka cywilna - wspólnicy muszą indywidualnie zarejestrować własne działalności gospodarcze, a umowa spółki powinna być poświadczona w US w miejscu zamieszkania głównego wspólnika.

- Spółki handlowe osobowe (spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne) rejestracja w KRS (Krajowy Rejestr Sądowy).

- Spółki kapitałowe (sp. z o.o. i spółki akcyjne) - jedyne spółki posiadające osobowość prawną, rejestracja następuje w wydziałach KRS.

URZĄD MIASTA/GMINY - W pierwszym etapie rejestracji działalności gospodarczej jest wizyta w Urzędzie Gminy w celu uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

KRS niosek o wpis do rejestru przedsiębiorców nowej spółki składa się do właściwego wydziału gospodarczego sądu rejonowego, w okręgu którego znajduje się siedziba spółki.

Wniosek należy złożyć na urzędowym formularzu. W przypadku spółki z o.o. jest to KR-S, KRS-W3.

Zgłaszając spółkę do rejestru musimy załączyć dodatkowo formularze:

- KRS-WM - przedmiot działalności.

- KRS-WB - wspólnicy spółki.

Każde zarejestrowanie spółki ( i m.in. spółdzielni) podlega ogłoszeniu sądowym w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Zgłoszenia można składać w sądach rejestrowych. Koszt ogłoszenia wynosi - 500 zł przy pierwszym wpisie do rejestru - 250 zł przy kolejnych wpisach (zmianach wpisów).

II. URZĄD STATYSTYCZNY

Zgłoszenia należy dokonać w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zaświadczenia o wpisie do rejestru. Wpis do rejestru następuje na podstawie wniosku składanego przez przedsiębiorcę na formularzu RG-1, w celu uzyskania wpisu do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej prowadzonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Przedsiębiorcy są zobowiązani do posiadania numeru REGON.

III. URZĄD SKARBOWY

Przedsiębiorcy będący podatnikami podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numer identyfikacji podatkowej NIP. Ewidencji dokonują organy podatkowe.

Podatnicy mogą dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego łącznie ze złożeniem dokumentów rejestracyjnych albo przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu w przypadku podatników podatku od towarów i usług, lub przed złożeniem pierwszej deklaracji na podatek dochodowy od osób prawnych.

IV. ZUS

Zgłoszenie przedsiębiorcy i jego pracowników do ZUS dotyczy osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz płatnika składek na fundusz pracy. Zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej bądź zatrudnienia pracownika i musi być ono własnoręcznie podpisane przez osobę zgłaszaną. W przypadku gdy otwieramy po raz pierwszy działalność gospodarczą przysługuje nam ulga na składki do ZUS-u przez okres 2 lat.

5. Koncesje, zezwolenia, licencje,

- w celu rozpoczęcia działalności gospodarczej w niektórych dziedzinach, wymagane jest uzyskanie różnego rodzaju:

1. koncesji (udzielanej na podstawie decyzji administracyjnej):

- sprzedaż alkoholu,

- sprzedaż broni i materiałów wybuchowych,

- ochronę osób i mienia,

- poszukiwanie złóż, kopalin,

- dystrybucję energii i paliw,

- budowę autostrad płatnych,

- przewóz lotniczy.

2. zezwoleń (udzielanych na podstawie decyzji administracyjnej):

- wyrób wina,

- produkcję wyrobów tytoniowych,

- pośrednictwo nieruchomości,

- prowadzenie aptek.

3. posiadania kwalifikacji odpowiednich do prowadzenia takiej działalności

WNIOSEK o ich uzyskanie należy składać w odpowiednich organach administracji rządowej bądź jednostki samorządu.

6. Pieczątka - standardowo pieczątka powinna zawierać:

- oznaczenie przedsiębiorstwa - firmę lub nazwę przedsiębiorcy ze wskazaniem formy prawnej, a w przypadku osoby fizycznej - imię i nazwisko przedsiębiorcy oraz nazwę, pod którą wykonuje działalność gospodarczą,

- dane teleadresowe siedziby firmy,

- numer NIP,

- numer REGON.

7. Konto bankowe - potrzebne dokumenty:

- oryginał (do wglądu) oraz ksero zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,

- dowód osobisty do wglądu,

- oryginał (do wglądu) oraz ksero zaświadczenia o nadaniu numeru REGON

- niekiedy banki wymagają decyzji o nadaniu numeru NIP - jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, to wówczas powinna wystarczyć decyzja o nadaniu numeru NIP Tobie.

Konto bankowe służy do:

- dokonywania płatności na rzecz Urzędu Skarbowego i ZUS

- dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

8. Sanepid - Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna.

W niektórych przypadkach konieczne jest uzyskanie zgody Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego (Sanepidu) na prowadzenie działalności w danym lokalu.

Dotyczy to m.in.:

- sklepu spożywczego,

- restauracji (wszelkich placówek gastronomicznych),

- gabinetu kosmetycznego.

Procedura zgłaszania obejmuje m. In.:

- złożenia stosownego wniosku,

- inwentaryzacji wraz z opisem technologicznym,

- planów architektonicznych pomieszczenia i jego danych (powierzchnię, wysokość, liczbę okien).

UPROSZCZENIA

Zgodnie z art. 50 ust. 2 UoR.

Jednostka, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie osiągnęła dwóch z następujących 3 wielkości:

- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 50 osób,

- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 2 000 000 euro,

- przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 4 000 000 euro.

Może sporządzić sprawozdanie finansowe w formie uproszczonej, wykazując informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr. 1 literami i cyframi rzymskimi. Informacje dodatkową sporządza się w odpowiednio uproszczonej formie.

W przypadku gdy informacje dotyczą poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego które nie nastąpiły w jednostce, zarówno w roku obrotowym, jaki i za rok poprzedzający rok obrotowy, to przy sporządzaniu sprawozdania finansowego pozycje te pomija się.

Ponadto firmy nieobjęte obowiązkiem badania sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta, jeżeli nie zniekształca to istotnie obrazu ich sytuacji i wyniku finansowego, mogą:

- posługiwać się podatkową definicją leasingu finansowego, przy rozliczeniu umów, na podstawie których przyjmują do odpłatnej eksploatacji obce środki trwałe lub WniP na czas oznaczony, a umieć traktować takie umowy jako najem lub dzierżawę a nie leasing finansowy,

- powyższe uprawnienie (prawo) przysługuje wyłącznie jednostkom korzystającym, tj. biorącym przedmiot umowy do eksploatacji,

- odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tyt. odroczonego podatku dochodowego (w przypadku gdy firma do końca 2005 r. tworzyła rezerwę i ustalała aktywa z tyt. odroczonego podatku dochodowego oraz wykazywała je w bilansie, zaś począwszy od początku 2006 r. postanowiła z tego zrezygnować, to wtedy rozwiązuje ona na pierwszy dzień po otwarciu ksiąg rachunkowych rezerwę i odpisuje aktywa z tyt. odroczonego podatku).

- nie stosować przepisów rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych za wyjątkiem przypadków, kiedy jest to bez wątpienia niezbędne (np. podczas zabezpieczeń lub posiadania instrumentów pochodnych).

Warunkiem stosowania dopuszczonych ustawą uproszczeń jest ich ujecie w dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości. Zgodnie z UoR elementami rachunkowości są:

- dokumentacja operacji gospodarczych,

- księgi rachunkowe prowadzone zgodnie z zakładowym planem kont,

- stosowanie odpowiedniej formy i techniki księgowej,

- i inwentaryzacja składników majątkowych,

- organizacja wewnętrzna kontroli finansowo - księgowej,.

DEKLARACJE ZUS Zgodnie z ogólną zasadą prowadzący działalność gospodarczą nie zgłaszający do ubezpieczeń innych osób (nikogo nie zatrudniający, samo zatrudnieni) składają w ZUS wyłącznie deklarację rozliczeniową DRA. Prowadzący działalność gospodarczą jest zwolniony z obowiązku składania za siebie deklaracji rozliczeniowej, jeżeli nic nie ulega zmianie w stosunku do miesiąca poprzedniego. Zwolnienie to dotyczy jednak wyłącznie osób prowadzących działalność, które opłacają składki za siebie oraz ewentualnie za osoby współpracujące.

Prowadzący działalność gospodarcza zgłaszający do ubezpieczeń inne osoby składają w ZUS:

- deklaracje rozliczeniowe DRA

- raporty imienne RCA (wypłaty stanowiące podstawę składek),

- RZA (wypłaty stanowiące podstawę składek na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli osoba nie podlega ubezpieczeniom społecznym),

- RSA (przerwy w opłacaniu składek i wypłacone zaświadczenia, zasiłki).

Dokumenty rozliczeniowe prowadzący działalność jest zobowiązany składać za każdy miesiąc. Z obowiązku tego nie jest zwolniony nawet wówczas, gdy nic nie ulega zmianie w stosunku do danych wykazanych w dokumentach rozliczeniowych złożonych za poprzedni miesiąc.

Składkom obowiązkowo podlegają m.in.:

- prowadzący działalność gospodarczą,

- członkowie rodziny prowadzącego działalność jeśli z nim współpracują i zamieszkują,

- wykonują wolny zawód, artyści, twórcy.

Obowiązkowe składki to składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe. Składki te finansuje prowadzący działalność gospodarczą. W przypadku działalności, występuje możliwość płacenia składek minimalnej wysokości.

Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA jest dokumentem zbiorczym za wszystkich ubezpieczonych i z wszystkich tytułów. Zawiera rozliczenie składek, a także wypłaconych w tym samym miesiącu świadczeń finansowych z ubezpieczeń społecznych i budżetu państwa (zasiłków oraz zasiłków rodzinnych - wraz z dodatkami - i pielęgnacyjnych). W deklaracji rozliczeniowej płatnik dokonuje również rozliczenia należnych składek na FP i/lub FGŚP (Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych). Do sporządzonej deklaracji rozliczeniowej załącza się raporty imienne , raporty miesięczne za ubezpieczonych.

Raport miesięczny ZUS RCA za daną osobę ubezpieczoną zawiera podstawy wymiaru oraz zestawienie należnych składek na ubezpieczenie społeczne (w podziale na ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe). Oraz ubezpieczenie zdrowotne. Raport zawiera również kwoty wypłaconych osobie ubezpieczonej świadczeń finansowych z budżetu państwa.

Raport miesięczny ZUS RSA zawiera informacje o przerwach w opłacaniu składek oraz wypłaconych świadczeniach.

Raport miesięczny ZUS RZA sporządza się za osobę ubezpieczoną podlegającą tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, zgłoszoną do tego ubezpieczenia w dokumencie ZUS ZZA - zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego (zgłoszenie zmiany danych). W raporcie należy wykazać podstawę wymiaru i wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Miejsce składania:

Deklarację rozliczeniową oraz inne raporty miesięczne, według ustalonego wzoru, płatnik składek przekazuje bezpośrednio do wskazanej przez ZUS jednostki organizacyjnej.

Terminy składania:

Deklaracje te składać należy w okresach miesięcznych, w następnym miesiącu po miesiącu, którego deklaracja dotyczy.

Płatnik składek zobowiązany jest przesłać deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacić składki za dany miesiąc nie później niż:

- do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych, zakładów budżetów i gospodarstw pomocniczych w rozumieniu art. 18 ust.1, art. 19 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych,

- do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie,

- do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

Kopie złożonych do ZUS dokumentów rozliczeniowych oraz dokumentów korygujących te dokumenty, płatnik składek zobowiązany jest przechowywać przez okres 10 lat od dnia przekazania ich do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS w formie dokumentu pisemnego lub elektronicznego.

Płatnik składek ma obowiązek sprawdzić prawidłowość danych przekazanych do ZUS w imiennych raportach miesięcznych dotyczących danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego. W przypadku gdy w wyniku tego sprawdzenia płatnik stwierdzi nieprawidłowości, zobowiązany jest złożyć imienny raport korygujący.

Zanim jednak prowadzący działalność gospodarczą zacznie składać deklaracje miesięczne obowiązany będzie zgłosić rozpoczęcie działalności gospodarczej. Zgłoszeniem obejmuje się:

- płatnika składek, w przypadku przedsiębiorcy osobę fizyczną, przedsiębiorcę, oraz

- ubezpieczonego, w przypadku przedsiębiorcy również osobę fizyczną - przedsiębiorcę

W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wystarczy zgłosić tę samą osobę na drukach ZFA (płatnik) oraz ZUS albo ZZA (ubezpieczony), w zależności od tego, czy dana osoba jest zwolniona z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W przypadku spółek cywilnych, jawnych komandytowych, partnerskich, jednoosobowych spółek z ograniczoną działalnością, należy zgłosić w powyższy sposób każdego wspólnika oddzielnie, spółkę należy zgłosić jako płatnika (ZPA) jedynie wówczas, gdy kogoś ona zatrudni (oraz oczywiście dokumenty ZUA albo ZZA dla zatrudnionych). Jeżeli spółka cywilna nie zgłasza nikogo do ubezpieczenia, nie należy jej zgłaszać jako płatnika ZUS.

Zgłoszenia płatnika należy dokonać w formie formularza papierowego. Należy również przedstawić w ZUS kopie dokumentów rejestracyjnych firmy oraz dowód osobisty. Zgłoszenia ubezpieczonych można dokonać droga elektroniczną poprzez program płatnik dostępny w ZUS i na jego stronach internetowych. Zgłoszenia należy dokonać w terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej. Termin ten należy liczyć nie później, niż od daty uzyskania pierwszego przychodu z działalności gospodarczej.

Zakładowy plan kont - to dokument opisujący przejęte przez jednostkę gospodarczą zasady rachunkowości, którego zadaniem jest zapewnienie prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawa o rachunkowości i innymi przepisami, z jednoczesnym uwzględnieniem specyficznych cech działalności danej jednostki oraz potrzeb informacyjnych odbiorców zewnętrznych i wewnętrznych.

Zakładowy Plan Kont powinien być skonstruowany tak, aby można było sporządzić według obowiązujących wzorów:

- sprawozdanie finansowe (bilans, rachunek zysków i strat, informację dodatkowa i ewentualnie sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych),

- statystyczne sprawozdanie finansowe ustalone przez prezesa GUS (Główny Urząd Statystyczny).

Zakładowy Plan Kont ustala i aktualizuje kierownik jednostki. Przyjęte w nim rozwiązania nie mogą naruszać ustalonych przez ministra finansów jednolitych zasad grupowania operacji gospodarczych.

Podstawowym elementem ZPK jest wykaz kont księgi głównej (ewidencji syntetycznej) wraz z przyjętymi zasadami księgowania na nich operacji gospodarczych a także zasady prowadzenia kont księgi pomocniczej (ewidencji analitycznej). Zasady te powinny zawierać kryterium podziału konta syntetycznego na poszczególne konta analityczne; ponadto należy ustalić charakter danych zapisywanych na kontach ksiąg pomocniczych. Dane te mogą być wyrażone ilościowo, ilościowo - wartościowo lub wartościowo, przy czym decyzja w tym zakresie należy do kierownika jednostki.

ZPK określa również tzw. korespondencję kont, czyli relacje i powiązania między kontami.

W zakładowym planie kont grupuje się konta syntetyczne w zespoły oznaczone symbolami w postaci cyfr arabskich, od zera poczynając. Konta księgi głównej występujące w poszczególnych zespołach są oznaczone symbolami dwu i trzycyfrowymi, przy czym pierwsza cyfra wskazuje zespół, do którego należy dane konto.

Zakładowy plan kont powinien zawierać:

- określenie przyjętych zasad wyceny aktywów i pasywów,

- ustalenie, dla jakich grup rzeczowych składników majątku obrotowego będzie stosowana jedna z następujących metod prowadzenia ksiąg pomocniczych:

a). ewidencja ilościowo - wartościowa, w której dla każdego składnika majątku ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych,

b). ewidencja ilościowa - prowadzona dla poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych, przy tej metodzie należy dokonać wyceny wartości zapasu na koniec poszczególnych miesięcy,

c). ewidencja wartościowa - stosowana dla jednostek sprzedaży detalicznej lub miejsc składowania, gdy przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stan całego zapasu.

1. ustalenie materiałów i towarów, których wartość w momencie zakupu jest zaliczana bezpośrednio do kosztów pod warunkiem, że na koniec każdego kwartału wszelkie pozostałości będą ustalone drogą spisu z natury, a ich wartość skoryguje (zmniejszy) koszty,

2. określenie produktów gotowych, których wartość w momencie wytworzenia jest odnoszona w ciężar kosztu własnego sprzedaży; w tym wypadku należy również na koniec każdego kwartału, a przy produkcji rolnej na dzień bilansowy, przeprowadzić spis z natury, wycenić stan produktów oraz dokonać korekty kosztu o wartość tego stanu.

1

---